Σερβία: Ντροπιαστικό βίντεο με βίαιες επαναπροωθήσεις μεταναστών

Ντροπιαστικά βίντεο όπου παρουσιάζεται η βίαιη αντιμετώπιση μεταναστών κατά τη διάρκεια επαναπροωθήσεων στα σύνορα της ΕE φέρνει στο φως ο Guardian.

Στο υλικό, που έχει μαγνητοσκοπηθεί στα σύνορα της Σερβίας, οι αστυνομικοί, όχι μόνο έχουν αφαιρέσει τα προσωπικά αντικείμενα των μεταναστών, αλλά τους έχουν αφήσει ημίγυμνους ενώ επικρατούν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Σύμφωνα με ΜΚΟ ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο υλικό, όπου καταγράφεται το pushback από τη Σερβία πίσω στη Βόρεια Μακεδονία, αποδεικνύεται η κλιμακούμενη κακομεταχείριση των μεταναστών.

Τα βίντεο είναι της βορειομακεδονικής ΜΚΟ Legis. Σύμφωνα με την οργάνωση, τραβήχτηκαν κοντά στα σερβικά σύνορα, στο χωριό Lojane. Παραδόθηκαν στη Legis στις 10 Φεβρουαρίου ενώ δεν έχουν επαληθευτεί ανεξάρτητα από το βρετανικό μέσο. Το περιστατικό, σημειώνουν από τη ΜΚΟ, είναι το δεύτερο από δύο καταχρηστικές και εξευτελιστικές επαναπροωθήσεις που σημειώθηκαν μέσα σε ένα 24ωρο. Όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, οι μετανάστες αναγκάστηκαν να βγάλουν τα ρούχα τους από τις σερβικές αρχές, πριν αναγκαστούν να επιστρέψουν στη Βόρεια Μακεδονία. Ο επικεφαλής της Legis, Jasmin Redjepi, σημειώνει ότι οι «ενοχλητικές και εξευτελιστικές» επαναπροωθήσεις σημειώθηκαν λίγο μετά τη Σύνοδο Κορυφής για τη συνεργασία ΕΕ – Σερβίας στα σύνορα, με στόχο την ενίσχυση των σερβικών συνόρων κατά των κυκλωμάτων λαθρεμπορίας ανθρώπων.

«Αυτά συμβαίνουν όσο η ΕΕ προετοιμάζει περιορισμούς στις διαδρομές των μεταναστών και, στην προκειμένη, λίγες ημέρες μετά από μία Σύνοδο Κορυφής για τη συνεργασία με τη Σερβία στα σύνορα. Βλέπουμε τον άμεσο αντίκτυπο και τις συνέπειες», υπογράμμισε ο Redjepi. Σύμφωνα με τον ίδιο, παρότι και στα σύνορα άλλων χωρών της ΕΕ έχουν καταγραφεί παρόμοια περιστατικά κατά τα οποία οι αρχές αφαιρούν τα ρούχα μεταναστών, αυτή είναι η πρώτη φορά που η απαξιωτική πρακτική αναφέρεται στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Βόρειας Μακεδονίας.

«Πλέον πρόκειται για κοινή πρακτική»

Ο εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Προστασίας Ασύλου στη Σερβία, Rados Djurovic, είπε στο βρετανικό μέσο ότι, η υπηρεσία του, από τις αρχές του έτους έχει παρατηρήσει αύξηση αναφορών για pushbacks (που είναι παράνομα) από τη Σερβία στη Βόρια Μακεδονία. «Μπορούμε να πούμε ότι πλέον πρόκειται για κοινή πρακτική», σημείωσε.

«Κακομεταχείριση, εξευτελισμός και λεηλασίες μεταναστών και των προσωπικών αντικειμένων τους»

Η Επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, Dunja Mijatovic, δήλωσε ότι, «Πρόσφατες αναφορές για φερόμενες απωθήσεις από Σέρβους αστυνομικούς στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία, οι οποίες χαρακτηρίζονται από κακομεταχείριση, εξευτελισμό και λεηλασίες των μεταναστών και των προσωπικών αντικειμένων τους, απαιτούν άμεση και αποτελεσματική διερεύνηση από τις κρατικές αρχές. Ενδεχομένως κάποια από τα θύματα μπορεί να πληρούν τις προϋποθέσεις για να ζητήσουν άσυλο».

«Τα περιστατικά αυτά δεν είναι μόνο ανησυχητικά, αλλά και ενδεικτικά μίας ευρύτερης τάσης μεταξύ των κρατών – μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Οι ενέργειες αυτές παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που απαγορεύει τα pushbacks και τις συλλογικές απελάσεις και άλλα, διεθνή πρότυπα που απαιτούν τη διασφάλιση γνήσιας και αποτελεσματικής πρόσβασης στο άσυλο για τους αιτούντες», πρόσθεσε η Επίτροπος που σημείωσε ότι, η κακομεταχείριση στα σύνορα της Βόρειας Μακεδονίας είναι ενδεικτική της κακομεταχείρισης ευάλωτων ανθρώπων στα σύνορα όλης της Ευρώπης. Η Mijatovic χαρακτήρισε το διαδεδομένο φαινόμενο των παράνομων επαναπροωθήσεων, «φλέγον πανευρωπαϊκό πρόβλημα».

Όπως σημείωσε, «αυτό που έχω παρατηρήσει και για το οποίο έχω προειδοποιήσει είναι ότι οι μετανάστες υποβάλλονται σε μεταχείριση που, εδώ και χρόνια σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, συνιστά εξευτελισμό ή βασανιστήρια καθώς σαφώς καταπατούν την καθολική υποχρέωση για σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων».

Σύμφωνα με έκθεση της βελγικής ΜΚΟ 11.11.11, το 2023 εκτιμάται ότι σημειώθηκαν πάνω από 346.000 βίαιες επαναπροωθήσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης.

Ο Redjepi ζήτησε «να διεξαχθεί έρευνα από τα γραφεία του Διαμεσολαβητή της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας και να επιτραπεί σε παρατηρητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να παρακολουθούν τις αστυνομικές επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας ότι δε θα συνεχιστούν εν κρυπτώ η βία και η απανθρωποποίηση».

Το βρετανικό μέσο απευθύνθηκε στη σερβική αστυνομία για σχολιασμό, ωστόσο η τελευταία δεν ανταποκρίθηκε.