Πιέσεις σε Τραμπ και Ισραήλ για αναγνώριση Παλαιστινιακού κράτους - Το τετρασέλιδο σχέδιο της ΕΕ

Σύμφωνα με ένα προσχέδιο εγγράφου που ήρθε στο φως της δημοσιότητας, η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να ασκήσει πίεση στον Ντόναλντ Τραμπ ώστε η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που επετεύχθη με την καθοριστική μεσολάβηση της Ουάσινγκτον, να μη θέσει σε κίνδυνο τις δυνατότητες για την ίδρυση ενός Παλαιστινιακού κράτους.

Το έγγραφο αυτό το οποίο αποκάλυψε το Politico, συντάχθηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS) και έχει έκταση τεσσάρων σελίδων. 

Οι βασικοί στόχοι της ΕΕ

Το τετρασέλιδο έγγραφο θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στις προσεχείς συνεδριάσεις των υπουργών Εξωτερικών και των Ευρωπαίων ηγετών την επόμενη εβδομάδα. Ο κύριος στόχος της ΕΕ είναι να ενισχύσει την επιρροή της στην εφαρμογή της Αμερικανικής μεσολάβησης στη Λωρίδα της Γάζας, ώστε να διασφαλιστεί μια βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή.

Η EEAS προτείνει να «ενεργοποιηθούν περαιτέρω τα διπλωματικά κανάλια με τις Ηνωμένες Πολιτείες», ώστε η συμφωνία να υλοποιηθεί με τρόπο που δεν θα «υπονομεύει τη βιωσιμότητα» της Παλαιστινιακής Αρχής. Αυτή η ανάγκη τονίζεται από το γεγονός ότι αυξάνεται ο αριθμός των Ευρωπαϊκών κυβερνήσεων που αναγνωρίζουν επίσημα το Παλαιστινιακό κράτος. Για τον λόγο αυτό, το κείμενο υπογραμμίζει την αναγκαιότητα «ενίσχυσης του θετικού αφηγήματος υπέρ της λύσης των δύο κρατών, αναδεικνύοντας παράλληλα τον ρόλο της ΕΕ».

Αναφορικά με τη συμφωνία, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ανακοινώσει την επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ της Χαμάς και της Ισραηλινής κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου την περασμένη εβδομάδα. Η συμφωνία προέβλεπε την απόσυρση των Ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα και την απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων, είτε ζωντανών είτε νεκρών.

Σύμφωνα με το έγγραφο, η ΕΕ επιδιώκει πλέον την υποστήριξη των κρατών-μελών για την άρση των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστινιακοί θεσμοί. Παράλληλα, προτείνεται η εντατικοποίηση της πίεσης στους Ισραηλινούς εποίκους που προχωρούν σε παράνομες προσαρτήσεις εδαφών στη Δυτική Όχθη. Τέλος, προτείνεται η διατήρηση της πίεσης προς τη Χαμάς για την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου, μέσω της συνέχισης της συνεργασίας με περιφερειακούς παράγοντες: το Ισραήλ, την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Τουρκία.

Οι Βρυξέλλες θέτουν ως στόχο να πείσουν το Ισραήλ να άρει τους περιορισμούς που εμποδίζουν το έργο των ανθρωπιστικών οργανώσεων στις Παλαιστινιακές περιοχές.

Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι της ΕΕ για τη Γάζα

Μέχρι το τέλος του έτους, η ΕΕ προτείνει να διασφαλιστεί η «ευρεία ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα». Για την ασφαλή διέλευση πολιτών, προτείνεται επίσης η επανενεργοποίηση της Ευρωπαϊκής αποστολής EUBAM (η οποία είχε στηθεί για την Ουκρανία και τη Μολδαβία) στο πέρασμα της Ράφα, λειτουργώντας ως τρίτος φορέας παρακολούθησης. Η Ένωση θα εξετάσει, αν λάβει την έγκριση των κρατών-μελών, τη δυνατότητα εποπτείας και παροχής συμβουλών σχετικά με τις εμπορικές μεταφορές.

Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, η ΕΕ επιδιώκει να συμμετάσχει ενεργά στην αποναρκοθέτηση, την ανοικοδόμηση της Γάζας, την προσέλκυση επενδύσεων και τη διευκόλυνση του εμπορίου. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Erasmus — από το οποίο παλαιότερα είχε αποκλείσει το Ισραήλ — ως εργαλείο οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των κοινοτήτων.

Παγώνει η προώθηση κυρώσεων κατά Ισραηλινών υπουργών

Τα σχέδια της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την προώθηση κυρώσεων κατά Ισραηλινών υπουργών και τον περιορισμό της οικονομικής συνεργασίας με το Ισραήλ λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα (που είχαν ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο), φαίνεται να παγώνουν μετά τη συμφωνία των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Politico. Ο λόγος είναι ότι ορισμένες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εκφράζουν επιφυλάξεις για την αναγκαιότητά τους υπό το νέο γεωπολιτικό πλαίσιο.

Αρκετά κράτη-μέλη, που ζητούσαν μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο Ισραήλ, φέρονται να είναι απογοητευμένα από τις καθυστερήσεις της ΕΕ στην προώθηση των αρχικών της σχεδίων.