Ώρα μηδέν για το Ουκρανικό: Οι σημερινές διαβουλεύσεις στη Γενεύη και οι μεγάλες ανησυχίες των Ευρωπαίων

Όλα τα βλέμματα συγκεντρώνονται σήμερα στη Γενεύη της Ελβετίας, όπου θα συναντηθούν Ουκρανοί με δυτικούς αξιωματούχους για να συζητήσουν το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου στην Ουκρανία.

Στην ελβετική πόλη αναμένεται να βρεθούν ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο και ο Στιβ Γουίτκοφ, διπλωματικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου και εκ των βασικών συντακτών του σχεδίου 28 σημείων των ΗΠΑ για εκεχειρία.

Το κλίμα έχει εν μέρει αλλάξει καθώς μετά τις έντονες αντιδράσεις από το Κίεβο αλλά και από Ευρωπαίους ηγέτες, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε στροφή και άφησε ορθάνοιχτο παράθυρο αλλαγών. Ωστόσο, οι προβληματισμοί των Ευρωπαίων παραμένουν, θέτοντας συγκεκριμένα ζητήματα.

Η «αντιπρόταση» της Ευρώπης

Ο απεσταλμένος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να παρουσιάσει την εναλλακτική πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη σύσκεψη των αξιωματούχων που θα λάβει χώρα στη Γενεύη, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και της ΕΕ.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, η πρόταση που θα παρουσιάσει ο απεσταλμένος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεν θα περιέχει τον όρο της μείωσης των ουκρανικών στρατευμάτων. Η πληροφορία του Bloomberg ενισχύεται από τις δηλώσεις του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος έθεσε στο τραπέζι τον προβληματισμό των εγγυήσεων και της πιθανής επιστροφής του ρωσικού στρατού στο πολεμικό μέτωπο.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Ευρώπη δεν θα παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο δικό της σχέδιο, αλλά θα καταθέσει τις προτάσεις της πάνω στο σχέδιο των 28 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ. Οι διαφωνίες και ανησυχίες είναι πολλές, ωστόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να επιθυμούν να φτάσουν στην πολυπόθητη συμφωνία που θα βάλει τέλος στον πόλεμο.

Οι προβληματισμοί Ευρώπης, Καναδά και Ιαπωνίας

Προβληματισμένοι εμφανίζονται Ευρωπαίοι και άλλοι δυτικοί ηγέτες σχετικά με το αμερικανικό σχέδιο 28 σημείων με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις.

Πρόκειται για κοινό ανακοινωθέν που υιοθέτησαν, στο περιθώριο της συνόδου των G20 στη Νότια Αφρική.

Στο κείμενο, οι ηγέτες τονίζουν ότι «τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν δια της βίας» και εκφράζουν ανησυχία για τους προτεινόμενους περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, υπογραμμίζοντας πως τέτοιοι όροι θα μπορούσαν να αφήσουν την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.

Οι συμμετέχοντες καλωσορίζουν τις προσπάθειες των ΗΠΑ για ειρήνη και αναγνωρίζουν ότι η αρχική εκδοχή του σχεδίου περιλαμβάνει κρίσιμα στοιχεία για μια δίκαιη και διαρκή λύση. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι το σχέδιο αποτελεί «βάση που απαιτεί περαιτέρω δουλειά» και δηλώνουν έτοιμοι να εμπλακούν ώστε μια μελλοντική συμφωνία να είναι βιώσιμη.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις προβλέψεις που αφορούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, με τους ηγέτες να τονίζουν ότι η εφαρμογή τους θα απαιτήσει τη συναίνεση των μελών τους.

Στο κλείσιμο του ανακοινωθέντος, οι υπογράφοντες επισημαίνουν τη συνεχιζόμενη στήριξή τους προς την Ουκρανία και τη δέσμευσή τους για στενό συντονισμό με την Ουκρανία και τις ΗΠΑ, καθώς συνεχίζονται οι διεργασίες γύρω από το σχέδιο των 28 σημείων και την προοπτική ειρήνευσης.

Το κοινό κείμενο υπογράφουν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Ντικ Σχοφ, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μίχολ Μάρτιν, ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στέρε, ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ και η πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σανάε Τακαΐτσι.

Το «παράθυρο» που άνοιξε ο Τραμπ

«Παράθυρο» για αλλαγές στο ειρηνευτικό σχέδιο σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία άφησε ο Ντόναλντ Τραμπ, διαψεύδοντας με αυτόν τον τρόπο τις διαρροές ότι αν ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι δεν δεχτεί, τότε θα έρθει χειρότερη πρόταση.

«Όχι, δεν είναι η τελική μου πρόταση», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ μιλώντας με δημοσιογράφους. «Θέλουμε να επιτύχουμε την ειρήνη. Αυτό θα έπρεπε να είχε συμβεί εδώ και πολύ καιρό».

«Ο πόλεμος της Ουκρανίας με τη Ρωσία δεν έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ. Αν ήμουν πρόεδρος, δεν θα είχε συμβεί ποτέ. Προσπαθούμε να τον τερματίσουμε. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να τον τερματίσουμε», πρόσθεσε όπως μεταδίδει το αμερικανικό δίκτυο CNN.

Σε ερώτηση του CNN για το τι θα συμβεί αν ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν αποδεχτεί το σχέδιο μέχρι την προθεσμία της Πέμπτης, ο Τραμπ απάντησε: «Τότε μπορεί να συνεχίσει να πολεμά με όλη του την καρδιά».

Οι διαρροές για τελεσίγραφο στην Ουκρανία

Νωρίτερα, Αμερικανοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν συμμάχους στο ΝΑΤΟ ότι η Ουάσινγκτον προτίθεται να πιέσει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδεχθεί μέσα στις επόμενες ημέρες μια συμφωνία ειρήνης με τη Ρωσία, υπό την προειδοποίηση ότι αν το Κίεβο δεν υπογράψει τώρα, στο μέλλον θα βρεθεί μπροστά σε πολύ δυσμενέστερους όρους.

Σύμφωνα με τον Guardian, η ενημέρωση πραγματοποιήθηκε σε συνάντηση πρεσβευτών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ στο Κίεβο, την οποία έκανε ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, μετά από συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρο και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Λευκό Οίκο.

«Καμία συμφωνία δεν είναι τέλεια, αλλά πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό», είπε ο Ντρίσκολ, σύμφωνα με άτομο που ήταν παρόν. Η ατμόσφαιρα στη σύσκεψη χαρακτηρίστηκε ως βαριά, με Ευρωπαίους διπλωμάτες να εκφράζουν αμφιβολίες τόσο για το περιεχόμενο της συμφωνίας όσο και για τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ διεξήγαγαν συνομιλίες με τη Ρωσία χωρίς να ενημερώνουν πλήρως τους συμμάχους τους.