Κόσμος|23.06.2019 22:57

Μπόρις Τζόνσον: Στρωµένος µε γκάφες και ψέµατα ο δρόµος προς την κορυφή

Γιώργος Σκαφιδάς

Αδιαφιλονίκητο φαβορί για να διαδεχθεί την Τερέζα Μέι, όχι µόνο στην ηγεσία των Τόρις αλλά και στην πρωθυπουργία του Ηνωµένου Βασιλείου, ο 55χρονος Μπόρις Τζόνσον οδεύει προς την εκλογή του τον Ιούλιο διαµηνύοντας ότι πρόκειται να βγάλει τη Βρετανία από την ΕΕ οριστικά στις 31 Οκτωβρίου του 2019, ακόµη και χωρίς συµφωνία για το µελλοντικό καθεστώς στις σχέσεις µεταξύ Ηνωµένου Βασιλείου και ΕΕ.

Η προσωπική πορεία του Τζόνσον, ωστόσο, εντυπωσιάζει, δεδοµένου ότι µιλάµε για έναν άνθρωπο ο οποίος απ’ όπου κι αν πέρασε χαρακτηρίστηκε γραφικός: ως δηµοσιογράφος επί σειρά ετών (1989-1994) στις Βρυξέλλες, απ’ όπου παραδόξως ξεκίνησε και την καριέρα του, ως πολιτικός συντάκτης εν συνεχεία στο Λονδίνο (1994-1999) και διευθυντής του περιοδικού «Τhe Spectator», ως δήµαρχος πιο µετά της βρετανικής πρωτεύουσας (2008- 2016), αλλά και ως υπουργός Εξωτερικών τα τελευταία χρόνια (2016-2018).

Ειδικά στην περίπτωση του 55χρονου Μπόρις, ωστόσο, η φαιδρότητα και οι γκάφες, το κακόγουστο χιούµορ, τα κατάφωρα ψέµατα και η συχνά παντελής έλλειψη πολιτικής ορθότητας δεν κατάφεραν να ανακόψουν την πορεία προς την κορυφή, µια πορεία που, κρίνοντας από τις τελευταίες δηµοσκοπήσεις, πλέον οδεύει προς νέα κορύφωση. Αντιθέτως, ίσως να λειτούργησαν και ενισχυτικά, καθιστώντας τον συµπαθή σε ένα ευρύ κοινό το οποίο αρέσκεται σε πολιτικούς που δίνουν παράσταση… ακόµη και ως κλόουν.

Για την ιστορία, αξίζει ίσως να σηµειωθεί ότι ο Μπόρις Τζόνσον έχει στο παρελθόν «απολυθεί» όχι µία αλλά δύο φορές, είτε επειδή «έβγαλε από το µυαλό του» δηλώσεις άλλων ως δηµοσιογράφος, είτε επειδή θεωρήθηκε ότι ψεύδεται ως σκιώδης υπουργός: το 1988 από τους «Times» του Λονδίνου επειδή επινόησε µια δήλωση σε ένα άρθρο για τον βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδο τον Β’, αλλά και το 2004 όταν «απαλλάχθηκε των καθηκόντων του» ως σκιώδης υπουργός Πολιτισµού των Τόρις µε την κατηγορία ότι δεν ήταν αρκούντως ειλικρινής αναφορικά µε την περίπτωση µιας εξωσυζυγικής του σχέσης που είχε καταλήξει να γίνεται θέµα στις σελίδες των βρετανικών ταµπλόιντ.

Πίσω στο παρόν, ο Τζόνσον εµφανίζεται πλέον να προσεγγίζει το Brexit ως σκοπό ζωής και τις Βρυξέλλες ως έναν µεγάλο µπαµπούλα, αποτελούµενο από µισητούς γραφειοκράτες ή, πιο σωστά, ευρωκράτες. Ωστόσο, το εντυπωσιακό στην περίπτωσή του είναι ότι εκείνος µεγάλωσε στις Βρυξέλλες, ως γόνος ο ίδιος ενός γραφειοκράτη της Κοµισιόν.

Ο πατέρας του, Στάνλεϊ Τζόνσον, ήταν ένας από τους πρώτους Βρετανούς που εργάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφότου το Ηνωµένο Βασίλειο εντάχθηκε στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα (ΕΟΚ) το 1973, όπως σηµειώνεται χαρακτηριστικά σε µακροσκελές άρθρο του περιοδικού «Τhe New Yorker». Λέγεται, µάλιστα, ότι για τον ευρωσκεπτικισµό του Μπόρις Τζόνσον δεν ευθύνεται στην πραγµατικότητα η «κακή» ΕΕ, αλλά αντιθέτως κάτι ψυχαναλυτικά βαθύτερο: τα άσχηµα παιδικά χρόνια που εκείνος πέρασε στο Βέλγιο µαζί µε τα τρία µικρότερα σε ηλικία αδέλφια του, χρόνια τα οποία καταγράφονται ως «τραυµατικά» και από την ίδια την αδελφή του, δηµοσιογράφο Ρέιτσελ Τζόνσον.

Μεγάλο µέρος της ζωής του 55χρονου Βρετανού έµελλε, ωστόσο, να περιστραφεί γύρω από τη βελγική πρωτεύουσα και τους ευρωπαϊκούς θεσµούς που εκείνος σήµερα τόσο απεχθάνεται. Ηταν άνοιξη του 1989 όταν ένας 24χρονος ονόµατι Αλεξάντερ Μπόρις ντε Πφέφελ Τζόνσον κατέφθασε στις Βρυξέλλες ως ανταποκριτής της βρετανικής εφηµερίδας «Τhe Daily Telegraph».

Προτού το ηµερολόγιο δείξει 1990, εκείνος θα είχε βρει τη δηµοσιογραφική µανιέρα που έµελλε να τον κάνει διάσηµο µεταξύ των Τόρις πίσω στην πατρίδα, µια µανιέρα που επί της ουσίας δεν έχει αλλάξει µέχρι και σήµερα. Αντιθέτως µάλιστα, πλέον µε το Brexit φαίνεται να αποκτάει και νέα υπόσταση.

Ο Μπόρις Τζόνσον, ως ανταποκριτής, ουδέποτε έκρυψε την απέχθειά του για την ΕΕ (τότε ΕΟΚ) και τους Ευρωπαίους αξιωµατούχους, τους οποίους αντιθέτως λάτρευε να βάζει στο στόχαστρο µέσα από άρθρα που ήταν συχνά υπερβολικά, κακοπροαίρετα και µερικώς ή ολικώς ανυπόστατα, πλην όµως την ίδια στιγµή αρκετά φλεγµατικά ώστε να ενθουσιάζουν το παραδοσιακά ευρωφοβικό κοινό των συντηρητικών αναγνωστών στη Βρετανία. «Οδηγούσε ένα χαλασµένο κόκκινο σπορ αµάξι. Τα ρούχα του είχαν τρύπες.

Εµφανιζόταν καθυστερηµένος στις συνεντεύξεις Τύπου και µιλούσε σκοπίµως κακά γαλλικά» λένε για αυτόν όσοι τον θυµούνται από εκείνα τα χρόνια στις Βρυξέλλες ως έναν δηµοσιογράφο που λάτρευε να δαιµονοποιεί τον τότε πρόεδρο της Κοµισιόν, Ζακ Ντελόρ, συχνά µάλιστα χωρίς στοιχεία, και να γράφει λιβέλους ενάντια στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Και όταν κάποιος άλλος συνάδελφος δηµοσιογράφος τολµούσε να τον εγκαλέσει, εκείνος λέγεται πως συνήθιζε να καταφεύγει στη φράση «µην αφήνεις τα στοιχεία να σου χαλάνε µια καλή ιστορία».

Σχεδόν 15 χρόνια µετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, στην προσπάθειά του να προωθήσει την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, ο ίδιος άνθρωπος περιόδευε στη Γηραιά Αλβιώνα πάνω σε ένα κόκκινο λεωφορείο, «ανεµίζοντας» σπαράγγια (υπέρ της βρετανικής γεωργίας) αλλά και ψευδείς καταγγελίες ότι το Λονδίνο στέλνει κάθε εβδοµάδα 350 εκατοµµύρια στερλίνες στις Βρυξέλλες, που στο µέλλον θα µπορούσαν να διατεθούν για την ενίσχυση του βρετανικού Εθνικού Συστήµατος Υγείας (NHS).

Συµπτωµατικά, είναι ο ίδιος άνθρωπος που είχε παροµοιάσει όσες γυναίκες φορούν ισλαµική µαντίλα µε «γραµµατοκιβώτια», που όταν το βόρειο Λονδίνο βυθιζόταν στο χάος το καλοκαίρι του 2011 εκείνος (αν και δήµαρχος) έκανε διακοπές στον Καναδά (απ’ όπου, µάλιστα, του είχε πάρει τρεις ηµέρες για να επιστρέψει), που ανέµιζε σηµαίες δεµένος πάνω σε µια τροχαλία κατά τη διάρκεια των Ολυµπιακών του 2012… και που τώρα έχει βάλει πλώρη για την ηγεσία των Τόρις και την πρωθυπουργία, ο ίδιος ως Βρετανός της Οξφόρδης, ο οποίος όµως τυγχάνει να έχει γεννηθεί στη Νέα Υόρκη, να έχει µεγαλώσει στις Βρυξέλλες και να έχει µάλιστα και έναν προπάππου, τον Αλί Κεµάλ, από την Τουρκία.

Μεγάλη ΒρετανίαΜπόρις Τζόνσον