Ιράν: Ναυτική επιχείρηση στα Στενά του Ορμούζ ετοιμάζουν ΗΠΑ- Βρετανία

Έντονες πιέσεις για αποστολή ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή των Στενών του Ορμούζ για την διασφάλιση της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας στο «μαλακό υπογάστριο» του Ιράν ασκούν σε Γαλλία και Γερμανία η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ και του Μπόρις Τζόνσον.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα αμερικανικών, αλλά και ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης, οι ΗΠΑ κατέθεσαν επίσημο αίτημα μέσω της διπλωματικής οδού προς την κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ να δεσμευτεί πως θα συμβάλλει με ναυτικές δυνάμεις σε μια κοινή επιχείρηση προστασίας της ναυσιπλοΐας στα Στενά του Ορμούζ. Η πιθανή επιχείρηση θα έχει σύμφωνα με πληροφορίες τον τίτλο «Επιχείρηση Φρουρός» (Operation Sentinel).  

Αντίστοιχα το Ηνωμένο Βασίλειο από την ημέρα που ανέλαβε ο Μπόρις Τζόνσον πιέζει και την κυβέρνηση Μακρόν, αλλά και την κυβέρνηση Μέρκελ να δραστηριοποιηθούν περαιτέρω στην περιοχή των Στενών.Η Βρετανία τις τελευταίες εβδομάδες έχει εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση με την Τεχεράνη με αφορμή την «κατάληψη» βρετανικού πλοίου από ιρανικές δυνάμεις (πολλοί μιλούν για αντίποινα για την κατάληψη ιρανικού πλοίου στο Γιβραλτάρ από βρετανικές δυνάμεις προ εβδομάδων).

Μάλιστα σύμφωνα με δημοσιεύματα η βρετανική πλευρά προσπαθεί να παίξει τον ρόλο γέφυρας και γι’ αυτό τον λόγο ζήτησε να υπάρξουν σχετικές συνομιλίες στο Μπαχρέιν μεταξύ αντιπροσωπειών της Βρετανίας, των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Γερμανίας. Η βρετανική πλευρά προωθεί την ιδέα μιας επιχείρησης υπό ευρωπαϊκή ηγεσία αλλά και με συμμετοχή των ΗΠΑ, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα δώσει κίνητρο σε Βερολίνο και Παρίσι για να συμμετέχουν. Δυστυχώς όμως τόσο για τους Αμερικανούς όσο και για τους Βρετανούς, τα μηνύματα από την γαλλική και την γερμανική πρωτεύουσα δεν είναι τόσο ενθαρρυντικά όσο θα ήθελαν.

Πιο συγκεκριμένα η Γαλλία απάντησε αρνητικά στην αποστολή επιπλέον ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή του Περσικού Κόλπου (τα Στενά του Ορμούζ χωρίζουν τον Περσικό από τον Κόλπο του Ομάν), αλλά ήταν θετική σε μια συνεργασία ως προς το κομμάτι της παροχής πληροφορίων και σε ένα συντονισμό με τις άλλες δυνάμεις στην περιοχή.

Από την πλευρά της η Γερμανία απέρριψε το ενδεχόμενο να συνεισφέρει σε μια επιχείρηση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στην περιοχή, όμως δηλώνει ανοιχτή στο ενδεχόμενο μιας Ευρωπαϊκής επιχείρησης. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε εκπρόσωπος της κυβέρνησης: «Για εμάς είναι πολύ σημαντικό να ακολουθήσουμε την οδό της διπλωματίας και να αναζητήσουμε συνομιλίες με το Ιράν για να επιτευχθεί αποκλιμάκωση στην περιοχή».

Πως φτάσαμε ως εδώ

Σημειώνεται ότι η περιοχή των Στενών έχει απασχολήσει την επικαιρότητα ουκ ολίγες φορές τους τελευταίους μήνες καθώς οι ΗΠΑ αυξάνουν συνεχώς την πίεση προς το Ιράν για να δεχθεί μια νέα συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Η εξαμερής συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης δέχθηκε σοβαρό πλήγμα μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ επί Τραμπ από αυτήν, καθώς ακολουθήθηκε από επανενεργοποίηση των αμερικανικών κυρώσεων κατά του Ιράν.

Το θέμα αποτελεί βασικό αγκάθι στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαίων καθώς Γαλλία και Γερμανία προσπαθούν μετά την αμερικανική αποχώρηση να διατηρήσουν ζωντανή την συμφωνία παρακάμπτοντας τις αμερικανικές κυρώσεις. Από την πλευρά της η Τεχεράνη προσπαθεί να κερδίσει κάτι καλύτερο από την πλευρά των Ευρωπαίων αναστέλλοντας βασικές δεσμεύσεις που προβλέπονταν στην συμφωνία του 2015 όσον αφορά στον εμπλουτισμό ουρανίου.

Μόνο τους τελευταίους δύο μήνες στα Στενά έχουν σημειωθεί δύο διαφορετικά περιστατικά «εκρήξεων» σε πέντε τάνκερ, έχει καταρριφθεί ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό drone και έχει «καταληφθεί» ένα βρετανικό τάνκερ. Αντίστοιχα οι ΗΠΑ έχουν επιβάλλει δέσμες κυρώσεων κατά της ιρανικής ηγεσίας και οι Βρετανοί «κατέλαβαν» ένα ιρανικό πλοίο στο Γιβραλτάρ.

Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι η κατάσταση στο Ιράν μυρίζει μπαρούτι και πως αναμένονται περαιτέρω εξελίξεις. Σημειώνεται ότι από τα Στενά του Ορμούζ περνάει το 30% της ποσότητας πετρελαίου που διακινείται σε παγκόσμιο επίπεδο.