Κόσμος|29.09.2019 09:33

Άκρα επιθετικότητα Τουρκίας: Τρόμος για το σχέδιο Ερντογάν στη Συρία

Μιχάλης Ιγνατίου

Η 74η Γενικη ΣυνελευΣη των Ηνωμένων Εθνών δεν είχε να παρουσιάσει πολλά διεθνή δράματα, όπως τα προηγούμενα χρόνια, αν και χαρακτηρίστηκε από την ανακοίνωση για την έναρξη της διαδικασίας καθαίρεσης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που είναι ένα εσωτερικό ζήτημα για την Αμερική, με διεθνείς διαστάσεις. Η υπόθεση του Ιράν δεν προκάλεσε τελικά τις εντάσεις που ανέμεναν οι αναλυτές και οι διπλωμάτες, καθώς η ανακοίνωση για τον κ. Τραμπ τερμάτισε επί τόπου και την προσπάθεια του προέδρου της Γαλλίας, Μακρόν, να επιτύχει συνάντησή του με τον Χασάν Ρουχανί του Ιράν. Ετσι αρκετοί εστίασαν στο «ξέσπασμα» του Ταγίπ Ερντογάν ενώπιον της διεθνούς κοινότητας εναντίον του Ισραήλ, της Αιγύπτου αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Λόγω της ειδησεογραφίας για τα προβλήματα του κ. Τραμπ δεν δόθηκε μεγάλη σημασία στην ομιλία του κ. Ερντογάν, ο οποίος απροκάλυπτα παρουσίασε το σχέδιο για την εθνοκάθαρση των Κούρδων της Συρίας.

Οι χάρτες που έδειξε είναι αποκαλυπτικοί των σχεδίων του και αν δεν τον σταματήσουν οι Αμερικανοί, σίγουρα θα ισοπεδώσει τις κουρδικές περιοχές και θα αντικαταστήσει τον κουρδικό πληθυσμό με πρόσφυγες από τη Συρία.

Χωρίς αναστολές

Η ομιλία του, ο τρόπος που την εκφώνησε, ο τρόπος με τον οποίο έδειξε τους χάρτες του τρόμου πρέπει να μελετηθούν και από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου. Η εξαγωγή συμπερασμάτων θα βοηθήσει την Αθήνα και τη Λευκωσία στην εκπόνηση σχεδιασμών αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας και στο διπλωματικό και σε άλλα επίπεδα, που πιθανότατα θα χρειαστούν. Καθ’ ομολογία όσων τον άκουσαν με προσοχή, ο κ. Ερντογάν απέδειξε ότι μπροστά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του δεν έχει αναστολές.

Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της ομιλίας είναι η άκρατη επιθετικότητα για όλους τους γείτονές του, ακόμα και για χώρες όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος, οι οποίες είναι ισχυρές και έχουν τη δυνατότητα να του δημιουργήσουν προβλήματα και να του απαντήσουν με τα ίδια μέσα.

Ο Ερντογάν βασικά έδειξε τον δρόμο στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Τις «καθοδήγησε» άθελά του να συνεχίσουν τις συνεργασίες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, διότι είναι ο μόνος τρόπος για να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση της Τουρκίας.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να ζητήσει ο ίδιος την επανέναρξη των τριμερών συναντήσεων με την Ιερουσαλήμ και το Κάιρο. Είναι «καλή» η Ευρωπαϊκή Ενωση για άλλους λόγους, αλλά η υποστήριξή της στην Κύπρο και την Ελλάδα και για τις τουρκικές απειλές και για το Μεταναστευτικό είναι ελλιπής. Στην ουσία είναι ανύπαρκτη. Και με έναν μαινόμενο Ερντογάν απέναντί τους πρέπει να αναζητήσουν συμμάχους που έχουν τα ίδια προβλήματα και συμφέροντα.

Ο κ. Ερντογάν έζησε και ένα απίστευτο δράμα στη Νέα Υόρκη. Η απόφαση του Λευκού Οίκου να τον «κόψει» από τις διμερείς επίσημες συναντήσεις με τον κ. Τραμπ τού κόστισε στο εσωτερικό της χώρας, αλλά -όπως συμβαίνει πάντα- τον επηρέασε και ψυχολογικά. Στις πολλές ομιλίες του σε ισλαμικό ακροατήριο καταφέρθηκε και εναντίον των Αμερικανών, διότι συνεχίζουν να του αρνούνται τη δημιουργία της «ζώνης ασφαλείας» στη Συρία και ταυτόχρονα ενισχύουν τους Κούρδους μαχητές του YPG, με την πραγματική δικαιολογία ότι πολεμούν τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.

Ηταν τόση η αγωνία του να δείξει στο ισλαμικό του ακροατήριο πως συναντήθηκε με τον κ. Τραμπ και «του τα είπε», που η τουρκική προεδρία έφτασε στο σημείο να δημοσιεύσει την αναμνηστική φωτογραφία του δευτερολέπτου, όπως έχει χαρακτηριστεί, από τη δεξίωση του Αμερικανού προέδρου σε 140 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Παρουσίασε τη δεξίωση ως καθιστό δείπνο, στο οποίο υποτίθεται ότι συμμετείχε ο κ. Ερντογάν με τη σύζυγό του Εμινέ.

Είναι ένα μυστήριο η απόφαση του Λευκού Οίκου να αρνηθεί να διευθετήσει μια διμερή συνάντηση του κ. Τραμπ με τον κ. Ερντογάν. Αλλά μεγαλύτερο μυστήριο αποτελεί η απόφαση του ίδιου του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος τη μία μέρα χαρακτήριζε φίλο του τον Τούρκο ομόλογό του και την άλλη αρνείτο να τον συναντήσει, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να έχει εξοργιστεί και να έχει προχωρήσει και σε «επεισόδια».

Το επεισόδιο 

Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό στο γεύμα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, όταν ο κ. Ερντογάν αρνήθηκε να καθίσει στο «πρώτο τραπέζι» όταν αντιλήφθηκε ότι ο κ. Τραμπ προσκάλεσε και τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αλ Σίσι, ο οποίος αποτελεί θανάσιμο εχθρό του. Το επεισόδιο -και η επιλογή του Αλ Σίσι-, παρά το γεγονός ότι είναι γνωστή η αντίδραση του Ερντογάν, έδειξε για πρώτη φορά ότι η Αμερική μετά το Ισραήλ υπολογίζει την Αίγυπτο ως τον βασικό στρατηγικό της εταίρο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι σχέσεις του κ. Τραμπ με τον κ. Ερντογάν θα δοκιμαστούν με δραματικό τρόπο σε λίγες ημέρες, όταν ο Τούρκος πρόεδρος, όπως έχει δηλώσει επανειλημμένα, επιχειρήσει να προχωρήσει στρατιωτικά προς τη Συρία.

Στο Πεντάγωνο έχουν εκπονηθεί διάφορα σχέδια για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ούτως ώστε να μπορέσει η Αμερική να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να διασώσει τους συμμάχους της Κούρδους (YPG), που διεξάγουν εκ μέρους της έναν πολύ αιματηρό πόλεμο εναντίον του ΙΚ.

ΚούρδοιΣυρίαΤουρκίαΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν