Σινεμά|14.03.2023 09:00

Είδαμε την ταινία που σάρωσε στα Όσκαρ Τα Πάντα Όλα: Ένα κουραστικό τίποτα, μια τεράστια ασυναρτησία

Νίκος Τζιανίδης

Ε, είπαμε πήρε τόσα Όσκαρ το φιλμ «Τα Πάντα Όλα» ας το δούμε. Τι παρακολουθήσαμε; Ένα κουραστικό τίποτα, μια τεράστια ασυναρτησία. Γιατί όχι, μια μπούρδα!

Πριν από 11 χρόνια, το 2012, προσπάθησα με πολύ κόπο και άγχος να τελειώσω μια ταινία που σκηνοθέτησε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ και που ο πρωταγωνιστής της είχε πάρει Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου. Στο φιλμ «Λίνκολν» αναφέρομαι. Έπειτα από πολύωρη ταλαιπωρία, ο Λίνκολν δολοφονήθηκε και απαλλάχθηκα… Και γιατί πήρε το Όσκαρ ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις; Γιατί ήταν το αμυδρό φως σε ένα σκοτεινό κι αδιάφορο φιλμ, που αν το έβλεπε ο Αβραάμ Λίνκολν, μόνος του θα αναζητούσε τον Τζον Γουίλκς Μπουθ να τον λυτρώσει. Κι αν ο «Λίνκολν» του Σπίλμπεργκ είχε άλλοθι τον Ντέι Λιούις, η σαχλαμαρά «Τα Πάντα Όλα» δεν είχε κανένα! Αυτά ως πρόλογος για την εισαγωγή στο θέμα. Βραδιά Όσκαρ η προχθεσινή που ξημέρωσε μια ασυναρτησία! 

Η φράση του Νίκου Αλέφαντου, που έδωσε έπειτα και τον τίτλο στο βιβλίου του συμπαθούς ποδοσφαιράνθρωπου: «Τα Πάντα Όλα» είναι από μόνη της μια μπούρδα ολκής, μια αδόκιμη έκφραση. Τι σημαίνει Τα Πάντα Όλα; Ε, αυτή η ελεύθερη μετάφραση του τίτλου της ταινίας, που έκανε τον χρυσό θείο Όσκαρ να θαμπώσει, ήταν ό,τι ακριβώς αντιπροσώπευε: μια μπούρδα 2 ωρών και κάτι! Ο αυθεντικός τίτλος ήταν: Everything Everywhere All at Once. Δηλαδή: Τα πάντα, Παντού, Όλα μαζί… Αν ο τίτλος ήταν Nothing Nowhere Nothing at all: Τίποτα, Πουθενά, Τίποτα από όλα, θα ήταν εκείνος που θα σκιαγραφούσε την πραγματικότητα του χάους της ταινίας των βραβευμένων πλέον δύο Ντάνιελ: Κουάν και Σέινερτ…

Ε, δεν άντεξα να την δω μέχρι τέλους! Αναζητούσα τους λόγους που πάτησαν οι δημιουργοί της στο ξεθωριασμένο (δήθεν σαμπανιζέ) χαλί. Δεν βρήκα κανέναν;

Αναζητούσα το πώς η Μισέλ Γιεό «έκλεψε» το Αγαλματάκι από την Κέιτ Μπλάνσετ. Μετρώντας τα ερμηνευτικά τους μεγέθη ήταν σαν να συνέκρινες Πάνο Σουπιάδη με Βασίλη Λογοθετίδη.... Ίσως οι ψηφίζοντες της Ακαδημίας είχαν τους λόγους τους που στράφηκαν στην ηθοποιό από τη Μαλαισία, η οποία έχει άλλες καλύτερες ερμηνείες στο παρελθόν που ούτε για «κινέζικο» βραβείο δεν προτάθηκαν. Ας είναι… Και συνεχίζουμε: Τελικά τα Όσκαρ, αν το καλοσκεφτείς, είναι μια δολοπλοκία, μια αμερικάνικου τύπου ραδιουργία. Σε βάζουν να στύψεις το νου σου πια: γιατί να πάρει βραβείο αυτό το εκτόπλασμα που χρίστηκε ταινία οσκαρικού μεγέθους; Έλα ντε; Και σε πιάνει ένα παράπονο.

Μάλλον το καραβόσκοινο που μας δένει, εμάς τους παλιούς, με τον κινηματογράφο έχει αρχίσει να σπάει. Οι ίνες του κάβου, μια μια ξεφτίζουν. Και οι δέστρες στους παλιούς ντόκους των σκοτεινών αιθουσών μένουν σιγά σιγά αδειανές. Όταν έχεις μαγευτεί με ταινίες που είδες μια φορά κι ήθελες να ξαναδείς και στην αμέσως επόμενη προβολή, όταν παρακολούθησες φιλμ που το συζητούσες με τους δικούς σου τις επόμενες μέρες, κι όταν στον ύπνο σου - πολλές φορές - έβλεπες κομμάτια της ταινίας που σε θάμπωσε, ε, άντε τώρα να δεις Τα Πάντα Όλα… Και κοιμήσου με ένα τεράστιο κενό στο νου…

Με λίγα λόγια: Σύγχυση, ακαταστασία, χαώδης άβυσσος. Αυτά για το σενάριο! Ερμηνείες; Μέτριες. Καλή η κόρη του Τόνι Κέρτις και της Τζάνετ Λι, Τζέιμι, αλλά στο «Ψάρι που το έλεγαν Γουάντα» ήταν καλύτερη. Τι τα ψάχνεις, θα πείτε. Οι παραγωγοί, οι συντελεστές και οι ηθοποιοί ακόμα πανηγυρίζουν κι εσύ γκρινιάζεις. Και σιγά μην διαβάσουν και το ethnos.gr και σκοτιστούν, αλλά δεν είναι έτσι ακριβώς…
Από τη θέση του θεατή κι όχι του ειδικού κριτικού κινηματογράφου, ένοιωσα άβολα κι εκνευρισμό παρακολουθώντας με το ζόρι από το πρώτο 10λεπτο την ταινία που όλοι μιλούν γι’ αυτήν εδώ και καιρό.
Και τι κατάλαβα; Πως ή πια δεν καταλαβαίνω, ή πως ο κόσμος άλλαξε και δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει κινηματογράφος. Δεν μπορεί μια ταινιούλα που θα μπορούσε να είναι ένα φθηνό βιντεοκλίπ μιας ελάσσονος ασιάτισσας ποπ τραγουδίστριας, να υποχρεώνει την Μέκκα της 7ης Τέχνης να γονατίζει. Κάτι τρέχει με την εποχή μας!

Και κάτι άλλο: Λείπουν πια τ’ αστέρια από τον ουρανό του Χόλιγουντ. Ποιος πιτσιρικάς θα αναζητήσει αύριο την αφίσα της Μισέλ Γιεό για να καληνυχτίζει πριν χαθεί στα όνειρά του; Ο Κλιντ Ίστγουντ κουράστηκε πια στα 93 του, ο Σπίλμπεργκ βλέπει με το θολωμένο βλέμμα μέσα από την κάμερα των 76 χρόνων του και ο Μάρτιν Σκορσέζε φλυαρεί ως 80χρονος που ξέμεινε σαν ξεχασμένη αποσκευή στο λιμάνι του παρελθόντος. Και (οι) νέοι σκηνοθέτες βρήκαν τον χώρο για να ασελγούν στην Ιστορία.

Το Χόλιγουντ και ο θίασος του και οι γνήσιοι μαστόροι του, πιστεύουμε πως δεν έπαψαν να υπάρχουν και να κατανικούν στο τέλος τους ανόσιους σκηνοθέτες που κακοποιούν την Τέχνη και εκφράζονται – και εκφράζουν – με ανοσιουργήματα που τα βλέπεις (αν αντέξεις) και το ίδιο βράδυ τα ξεχνάς.
Και κάτι τελευταίο: Δυο πράγματα δεν έπρεπε να μάθουν ποτέ οι άνθρωποι κατά τον Μπίσμαρκ: πώς φτιάχνονται τα λουκάνικα και οι Νόμοι. Μας προέκυψε τελευταία και ένα τρίτο: πώς ψηφίζουν τα μέλη της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου

Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφουειδήσεις τώραΧόλιγουντταινίεςΌσκαρ 2023Όσκαρ