Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος»: Πιο κοντά φέρνει την επέκταση η ραγδαία αύξηση της επιβατικής κίνησης - Πώς θα είναι η ανανεωμένη μορφή του

Απρόσκοπτη θέα, υπερυψωμένη οροφή που θα επιτρέπει να εισέρχεται στον χώρο ο φυσικός φωτισμός, δύο μεγάλοι εσωτερικοί κήποι που θα διαμορφώνουν ένα φωτεινό αίθριο και ένα κλιμακωτό αμφιθέατρο, είναι μερικές από τις μεγάλες αλλαγές που θα φέρουν τα έργα επέκτασης του Αεροδρομίου του Αθήνας «Ελευθέριος Βενιζέλος», τα οποία επιταχύνονται υπό το πρίσμα της ραγδαίας αύξησης της επιβατικής κίνησης του αερολιμένα.

Το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας εισέρχεται σε μια νέα εποχή δυναμικής ανάπτυξης, με αιχμή την επίσπευση του επενδυτικού του προγράμματος και στόχο την εξυπηρέτηση έως και 40 εκατομμυρίων επιβατών ετησίως μέχρι το 2032. Η απόφαση για την επιτάχυνση των έργων καθορίστηκε από την κίνηση – ρεκόρ του 2024, η οποία άγγιξε τα 31,9 εκατομμύρια επιβάτες, καταγράφοντας αύξηση 13,1% σε σχέση με το 2023 και σχεδόν 25% σε σύγκριση με το 2019, έτος αναφοράς πριν την πανδημία.

Η αύξηση αυτή μάλιστα δεν περιορίζεται μόνο στην καλοκαιρινή περίοδο αλλά παρατηρείται κυρίως στα τρίμηνα εκτός αιχμής, γεγονός που φέρνει πιο κοντά τον στόχο για τουριστική ανάπτυξη καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Σήμερα το αεροδρόμιο της Αθήνας εξυπηρετεί το 40% της συνολικής αεροπορικής κίνησης της χώρας, ενώ σε διεθνές επίπεδο κατατάσσεται όγδοο αεροδρόμιο σε επιβατική κίνηση στην Ευρώπη και το ένατο καλύτερα διασυνδεδεμένο, έχοντας αναπτύξει μία τεράστια δυναμική μετά την πανδημία.

Αν και η φετινή αύξηση της επιβατικής κίνησης εκτιμάται από τη διοίκηση του Αεροδρομίου πως θα κυμανθεί σε μονοψήφιο ποσοστό, τα μεγέθη της είναι ήδη τέτοια που καθιστούν σχεδόν μονόδρομο την ταχύτερη επέκταση των υποδομών του με αποτέλεσμα ο αρχικός σχεδιασμός να έρχεται νωρίτερα κατά πέντε χρόνια.

Η στρατηγική αναθεώρηση του επενδυτικού σχεδίου περιλαμβάνει την ενοποίηση των δύο φάσεων επέκτασης, οι οποίες προβλέπουν έργα ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στην πρώτη φάση περιλαμβάνονται η κατασκευή ενός επταώροφου κτιρίου στάθμευσης 3.500 θέσεων και η δημιουργία νέας πίστας αεροσκαφών με 32 θέσεις στο βόρειο τμήμα του αεροδρομίου, με παράδοση εντός του 2027. Στη δεύτερη φάση, που προχωρά σχεδόν ταυτόχρονα, προβλέπεται η σταδιακή παράδοση νέων τμημάτων του τερματικού σταθμού έως το 2028, όπως και η αύξηση των εμπορικών χώρων από 13.500 σε 34.000 τετραγωνικά μέτρα — μια αύξηση περίπου 150%.

Σε αντίστοιχη αναπτυξιακή τροχιά βρίσκονται και τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας που διαχειρίζεται το αεροδρόμιο με τα έσοδα για το 2024 να ξεπερνούν τα 665,5 εκατομμύρια ευρώ, και τα καθαρά κέρδη να διαμορφώνονται στα 235,86 εκατομμύρια ευρώ, επιτρέποντας τη διανομή μερίσματος ύψους 0,7862 ευρώ ανά μετοχή.

Η χρηματοδότηση

Η χρηματοδότηση του επενδυτικού σχεδίου προέρχεται κατά κύριο λόγο από τραπεζικό δανεισμό ύψους 800 εκατ. ευρώ με ευνοϊκούς όρους, καθώς και από πρόγραμμα επανεπένδυσης μερίσματος (scrip dividend), συνολικού ύψους έως 240 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα η Γενική Συνέλευση των μετόχων. Το ποσό επανεπένδυσης για το 2025 προβλέφθηκε στα 100 εκατομμύρια ευρώ και στα 140 εκατομμύρια για την περίοδο 2026 - 2028 με τους βασικούς μετόχους, AviAlliance και Υπερταμείο να εκφράζουν τη βούλησή τους να συμμετάσχουν ενεργά στο εγχείρημα.

Παράλληλα, το αεροδρόμιο μετατρέπεται από μη συντονισμένο σε «αεροδρόμιο με δυνατότητες προγραμματισμού πτήσεων» από τη θερινή περίοδο του 2025, κάτι που θα επιτρέψει καλύτερη διαχείριση της κυκλοφορίας και μεγαλύτερη προβλεψιμότητα για τις αεροπορικές εταιρείες.

Η ενίσχυση των μη αεροπορικών δραστηριοτήτων αποτελεί βασικό πυλώνα του αναπτυξιακού σχεδιασμού, καθώς αποτελεί μη ρυθμιζόμενο τομέα και αναμένεται να αποφέρει πρόσθετα έσοδα από το δεύτερο εξάμηνο του 2027 και μετά, με την ολοκλήρωση των πρώτων έργων. Ήδη έχουν ανανεωθεί συμβάσεις με τα ΚΑΕ (καταστήματα αφορολόγητων ειδών), ενώ ενισχύεται με συνεργασίες και το εμπορικό πάρκο του Αεροδρομίου.

Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για την εταιρεία του αερολιμένα αποτελεί η σχεδόν πλήρης εξάλειψη των υποθέσεων ΦΠΑ που εκκρεμούσαν με το Δημόσιο με τα 150,3 από τα 155,1 εκατ. ευρώ να έχουν κριθεί οριστικά υπέρ του αεροδρομίου, όπως ανέφερε ο γενικός διευθυντής του ΔΑΑ, Γιάννης Παράσχης. Επιπλέον, η πρόσφατη μείωση του Τέλους Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης από τα 12 στα 3 ευρώ δεν είχε αρνητικό αντίκτυπο, καθώς υποκαταστάθηκε από νέες χρεώσεις χρήσης terminal, χωρίς επιβάρυνση για επιβάτες ή αεροπορικές εταιρείες.

Στον πυρήνα της στρατηγικής ανάπτυξης βρίσκεται και η περιβαλλοντική δέσμευση του ΔΑΑ. Ο στόχος είναι η πλήρης μετάβαση σε Net Zero λειτουργία έως το τέλος του 2025, καθιστώντας το πρώτο αεροδρόμιο στην Ευρώπη με ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα. Ήδη από το 2016 το «Ελ. Βενιζέλος» είναι carbon neutral, και τώρα κάνει το επόμενο βήμα μέσω επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενεργειακή αυτονομία.