Υγεία|23.12.2018 12:10

Η Ελλάδα τελευταία χώρα στην Ευρώπη στη δωρεά οργάνων

Δήμητρα Ευθυμιάδου

Η μεγαλοψυχία του γονιού που δίνει και τη ζωή του για το παιδί του ανέδειξε τις ηµέρες αυτές η προσφορά ζωής που έκανε ο γνωστός οδηγός αυτοκινήτων Ιαβέρης, δίνοντας τον έναν του νεφρό στον γιο του. Μια προσφορά αγάπης που φέρνει ξανά στο φως της δηµοσιότητας το πρόβληµα της έλλειψης οργάνων για µεταµόσχευση που αντιµετωπίζει η χώρα µας. Ενα πρόβληµα που εντείνεται, καθώς το υπουργείο Υγείας µπλοκάρει και τους συναισθηµατικούς δότες, εκείνους δηλαδή που επιθυµούν από αγάπη να προσφέρουν ένα κοµµάτι από τον εαυτό τους, χωρίς να υπάρχει κάποια συγγενική σχέση µε τον υποψήφιο λήπτη.

Μάλιστα, όχι µόνο δεν τους βοηθά, αλλά βάζει και αναχώµατα στη διαδικασία. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να βρίσκονται σε αναµονή δεκάδες συναισθηµατικοί δότες, οι οποίοι προσφέρουν απλόχερα ζωή, την ώρα που το υπουργείο Υγείας δεν έχει ακόµη συγκροτήσει -εδώ και έναν χρόνο-, την επιτροπή που θα δίνει το «πρά-
σινο φως» για να γίνουν οι µεταµοσχεύσεις.

Να σηµειωθεί ότι µέχρι πριν από έναν χρόνο για να δωρίσει κανείς ένα όργανο σε πρόσωπο που δεν είχε συγγενική σχέση έπρεπε να προσφύγει στη ∆ικαιοσύνη ώστε να λάβει θετική δικαστική απόφαση. Το υπουργείο Υγείας, θέλοντας να δείξει ότι επιχειρεί να διευκολύνει τη διαδικασία, νοµοθέτησε την αντικατάσταση της δικαστικής απόφασης µε απόφαση µιας επιτροπής η οποία θα αποτελείται από δικαστικούς, επιστήµονες, ψυχιάτρους, κοινωνιολόγους και, µεταξύ άλλων, και από εκπροσώπους του Εθνικού Οργανισµού Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ). Σήµερα, ωστόσο, όχι µόνο δεν έχει συσταθεί η επιτροπή, αλλά µπλοκάρονται ακόµη και οι µεταµοσχεύσεις που έχουν πάρει το «πράσινο φως» από τη ∆ικαιοσύνη, καθώς ο ΕΟΜ πρέπει να εφαρµόσει τον νέο νόµο που προβλέπει την έγκριση της επιτροπής.

Όπως επιβεβαιώνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Ιωάννης Μπολέτης, καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας, διευθυντής της Νεφρολογικής Κλινικής αλλά και της Μονάδας Μεταµόσχευσης Νεφρού του Λαϊκού Νοσοκοµείο: «Εχει περάσει ένας χρόνος και δεν έχουν συστήσει ακόµη αυτήν την επιτροπή. Από τη µία δεν 
έχουµε δότες και περιµένουν άνθρωποι να µεταµοσχευθούν, και από την άλλη, δεν υπάρχει η επιτροπή για να τους αδειοδοτήσει. Και το απίστευτο είναι πως ενώ υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που εγκρίνουν τη δωρεά, λόγω του νέου νόµου, δεν µπορούν να εφαρµοστούν. Είναι εγκληµατική αυτή η διαρκής κωλυσιεργία».

Αξιοσηµείωτο είναι, πάντως, πως ήδη υπάρχουν συναισθηµατικοί δότες που έχουν προσφύγει στη ∆ικαιοσύνη για τις καθυστερήσεις. Σήµερα υπάρχουν 1.400 νεφροπαθείς ασθενείς που περιµένουν στη λίστα αναµονής για ένα όργανο.Και το περίεργο είναι πως στη χώρα µας καταγράφεται µείωση στη δωρεά οργάνων, σε αντίθεση µε την υπόλοιπη Ευρώπη όπου σηµειώνεται αύξηση.

«Οι αριθµοί στις µεταµοσχεύσεις είναι τραγικοί, αφού κινούµαστε σε λιγότερο από το 1/4 του ευρωπαϊκού µέσου όρου. Και ενώ υπάρχει όλο και µεγαλύτερη ζήτηση για δωρεά οργάνων και ειδικά νεφρού, τα µοσχεύµατα δεν φτάνουν. Όχι τυχαία, αφού ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη καταγράφεται αύξηση 5% τα τελευταία χρόνια στις δωρεές οργάνων, στη χώρα µας υπάρχει µείωση» εξηγεί ο καθηγητής Νεφρολογίας κ. Μπολέτης.

Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισµού Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ), ο ευρωπαϊκός µέσος όρος είναι 12 µε 14 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού, ενώ στη Ελλάδα αντιστοιχούν 4 µε 8 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού και θεωρούµαστε οι τελευταίοι στη δωρεά οργάνων στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι το 2016 στη χώρα µας έγιναν 151 µεταµοσχεύσεις, όταν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στο Βέλγιο και στην Πορτογαλία, οι µεταµοσχεύσεις έφτασαν τις 1.032 και τις 846 αντίστοιχα.

Δωρητής και μέσω Internet

Πάντως φαίνεται ότι το τελευταίο διάστηµα έχει διευκολυνθεί η διαδικασία για να γίνει κανείς δωρητής οργάνων, αφού, όπως προβλέπει υπουργική απόφαση, δεν απαιτείται πια µόνο η φυσική παρουσία στον ΕΟΜ ή η αποστολή φακέλου.

Πλέον, αν κάποιος θέλει να ενταχθεί στη λίστα µε τους δωρητές, µπορεί να το πράξει και µέσω του ∆ιαδικτύου. Αρκεί να εγγραφεί µέσω της ειδικής εφαρµογής στην ιστοσελίδα του ΕΟΜ, κάνοντας χρήση των διαπιστευτηρίων του Taxisnet (όνοµα χρήστη, κωδικός πρόσβασης) για την ταυτοποίηση των στοιχείων του. Από την άλλη, µπορεί κανείς να γίνει και αρνητής της δωρεάς οργάνων και να εγγραφεί µε την ίδια διαδικασία στο «Μητρώο Αρνητών».

Στην περίπτωση αυτή, εάν ο πολίτης διαγνωστεί µε εγκεφαλικό θάνατο, δεν γίνεται λήψη οργάνων και ιστών για µεταµόσχευση. Αν κάποιος δεν είναι ενταγµένος είτε στο Εθνικό Μητρώο ∆ωρητών είτε στο Μητρώο Αρνητών, τότε η απόφαση για την αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων και ιστών προς µεταµόσχευση πραγµατοποιείται µε τη σύµφωνη γνώµη της οικογένειας. 

μεταμόσχευσηγραφειοκρατία