Ιστορία|04.01.2020 10:48

‘’The Doors’’: 53 χρόνια από την κυκλοφορία ενός δίσκου-τοτέμ

Σπύρος Σεραφείμ

Ήταν το 1967 και το ημερολόγιο σημείωνε την τέταρτη ημέρα της νέας χρονιάς – σε εκείνο το έτος που θα έφερνε το «Καλοκαίρι τής αγάπης». Ήταν σαν σήμερα, πενήντα τρία ολόκληρα χρόνια πίσω, όταν ο Μόρισον και η παρέα του, οι Doors, κυκλοφορούσαν το πρώτο άλμπουμ τους το οποίο είχε ως τίτλο το όνομά τους – σιγά τη δύσκολη σκέψη. Αλλά εκεί σταματά η όποια έλλειψη έμπνευσης. Αυτός ο δίσκος ήρθε για να γράψει τη δική του ιστορία. Δίχως κλισέ…

Την Πρωτοχρονιά του 1967, οι Doors πραγματοποίησαν την πρώτη τους τηλεοπτική εμφάνιση στο «Channel 5» του «KTLA» παρουσιάζοντας το πρώτο τους σινγκλ, «Break on Through» - και το κοινό παραμίλησε από την τραγουδάρα. Όπου εκείνη την ημέρα κυκλοφορούσε και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, γράφοντας την πρώτη επιτυχία της μπάντας.

Αυτή ήταν μόνο η αρχή, αφού τρεις ημέρες μετά θα κυκλοφορούσε η ολοκληρωμένη τους δισκογραφική δουλειά, «The Doors», για να φτάσει, άμεσα, στη δεύτερη θέση των αμερικάνικων τσαρτς και έχοντας γίνει τετραπλά πλατινένιο στις ΗΠΑ - ρισπέκτ.

Οι ηχογραφήσεις του διήρκεσαν μία εβδομάδα στα (ιστορικά) «Sunset Sound Recording Studios».

Το πρώτο σινγκλ του ήταν το «Break on Through», όπου μέρος των στίχων προήλθε από το βιβλίο του Τζον Ρέτσι «Η Πόλη της Νύχτας», ενώ οι νότες της κιθάρας από το κομμάτι «Shake Your Money Maker» του Πολ Μπάτερφιλντ. Το αρχικό ρεφρέν περιείχε τη φράση «She Gets High», αλλά η εταιρεία αντικατέστησε τη λέξη «high» με ένα επιφώνημα, για να μην κοπεί από την Επιτροπή Λογοκρισίας. Μπορεί να φαίνεται αδιανόητο, αλλά τότε αυτό το τραγούδι δεν πούλησε. Έτσι, αποφάσισαν να βγάλουν ως επόμενο σινγκλ το «Light My Fire».

Αυτό ήταν το πρώτο τραγούδι της «Elektra» που πήγε στην κορυφή των αμερικάνικων τσαρτς, έγινε χρυσό και πούλησε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Το μεγαλύτερο μέρος των στίχων γράφτηκε από τον κιθαρίστα Ρόμπι Κρίγκερ, ο οποίος ήθελε να γράψει για ένα από τα τέσσερα στοιχεία της φύσης: τη φωτιά. Ο Μόρισον έγραψε ένα μέρος της δεύτερης στροφής και ο κιμπορντίστας Ρέι Μάνζαρεκ δημιούργησε την εισαγωγή. Τα εκτενή σόλο πλήκτρων και κιθάρας είναι βασισμένα στη διασκευή του Τζον Κολτρέιν στο τραγούδι «My Favorite Things» για την ταινία «The Sound of Music».

Στο «Soul Kitchen» ο Τζιμ Μόρισον αναφέρεται στο εστιατόριο «Olivia’s, όπου έτρωγε, στην παραλία Βένις του Λος Αντζελες. Το τρίτο τραγούδι του δίσκου είναι το «The Crystal Ship», του οποίου τον τίτλο εμπνεύστηκε ο Μόρισον από το (ιρλανδέζικο) βιβλίο του 9ου αιώνα με τίτλο «The Book Of The Dun Cow». Οι στίχοι του γράφτηκαν το καλοκαίρι του 1965, όταν ο Μόρισον χώρισε με τη φίλη του, Μέρι Γουέρμπλοου. Οι στίχοι τού «20th Century Fox» αναφέρονται σε μία μοντέρνα -αλλά δίχως αισθήματα- γυναίκα, ενώ ο τίτλος κοροϊδεύει τα ομότιτλα στούντιο του Χόλιγουντ. Το «Alabama Song (Whiskey Bar)» είναι διασκευή στο κομμάτι της γερμανικής όπερας του 1929 με τίτλο «Η ακμή και πτώση της πόλης Μαχόγκανι», την οποία είχαν συγγράψει ο Μπέρτολτ Μπρεχτ μαζί με τον Κουρτ Βάιλ. Το «Back Door Man» ήταν τραγούδι του 1961, του Γουίλι Ντίξον. Ένας άντρας έχει σχέση με μια παντρεμένη γυναίκα και η «πίσω πόρτα» είναι η διέξοδος διαφυγής όταν ο σύζυγος επιστρέφει σπίτι.

Στο «I Looked at You» ένας άντρας φλερτάρει μία γυναίκα, ενώ το «End of the Night» περιγράφει τα όνειρα του Μόρισον για τη ζωή του - στίχοι από τη γαλλική νουβέλα «Journey To The End Of The Night».

Το «Take It As It Comes» ήταν βασική αρχή τού Μόρισον: δέξου τα όλα όπως έρχονται στη ζωή σου – σοφό. Σε κάθε περίπτωση είναι αφιερωμένο στον Μαχαρίσι ο οποίος ήταν δάσκαλος υπερβατικού στοχασμού και ο Τζιμ τον προσκυνούσε. Ο δίσκος κλείνει με το -διάρκειας δώδεκα λεπτών- «The End», μια σαφής αναφορά στον θάνατο, αν και στους στίχους του εμπλέκονται οι γονείς του Μόρισον. Ο ίδιος υποστήριζε, σφυρίζοντας αδιάφορα, πως «μπορεί να σημαίνουν ό,τι θέλει ο καθένας».

 

Ας μη γράφουμε περισσότερα: Το «The Doors» ανήκει στα ιερά και άγια ευαγγέλια της μουσικής. Το Rolling Stone το κατέταξε στα «500 σπουδαιότερα άλμπουμ όλων των εποχών», στη θέση 42. Ο Guardian στα «100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών», στη θέση 76. Οι Times στα «100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών», στο 43. Αλλά πώς μπορεί να αποτυπωθεί η μαγεία αυτής της μουσικής, τόσα χρόνια μετά, όπου μοιάζει σαν να γράφτηκε τώρα, την ίδια στιγμή που τόσες γενιές μεγάλωσαν με το «The Doors», έκλαψαν, χόρεψαν, έγιναν λιώμα από τα ποτά, καψουρεύτηκαν και έκαναν σεξ σαν να μην υπάρχει αύριο; Και σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν με αυτόν τον δίσκο.

Οι Doors δημιουργήθηκαν το 1965, στο Λος Άντζελες. Το όνομά τους το πήραν από το μυθιστόρημα «Οι Πύλες της Ενόρασης» («The Doors of Perception») του Αλντους Χάξλεϊ. Το συγκρότημα κυκλοφόρησε έξι στούντιο δίσκους μέχρι το 1971, τότε που ο Μόρισον βρέθηκε νεκρός στο Παρίσι. Όλα, όμως, ξεκίνησαν όταν το ημερολόγιο έγραφε «4 Ιανουαρίου 1967».

Πενήντα τρία χρόνια μετά, οι ζωές μας είναι ακόμα χαραγμένες στις αυλακιές αυτού του βινυλίου. Ο δίσκος «The Doors» είναι τόσο παλιός, αλλά τόσο «φρέσκος», ο ορισμός του εναλλακτικού και, βασικά, του επιδραστικού. Doors, υποκλινόμαστε…

δίσκοςThe Doors