Ιστορία|22.02.2024 07:55

Χάνα Ράιτς: Η γυναίκα που έκανε τον Χίτλερ να πετάει: H ιδέα για Ναζί-Καμικάζι και το μυστηριώδες τέλος της

Newsroom

Το όνομά της ήταν Χάνα Ράιτς και έκανε τον Χίτλερ να πετάει, κυριολεκτικά… Η Ράιτς είχε την ιδέα για Ναζί-Καμικάζι, όταν ο πόλεμος χανόταν, αλλά…

Οι γυναίκες που διακρίθηκαν- και διακρίνονται- σε παραδοσιακά «αντρικά επαγγέλματα» συνήθως είτε επαινούνται ως ξεχωριστές και χαρισματικές είτε υποτιμούνται με αφορισμούς του τύπου: «καλύτερα να μαγείρευες για τα παιδιά σου...» και άλλα φαλλοκρατικά.
Η αμφιλεγόμενη και πολυτάραχη ζωή της διάσημης πιλότου, Χάνα Ράιτς, ίσως είναι το πιο ισχυρό επιχείρημα ότι, δεν είναι όλα άσπρα ή μαύρα…

Η Χάνα Ράιτς (Hanna Reitsch) γεννήθηκε το 1912, από αστική οικογένεια της ανώτερης τάξης της Σιλεσίας (ιστορική περιοχή της Κεντρικής Ευρώπης, η οποία βρίσκεται κυρίως στην Πολωνία, με μικρά τμήματα της να ανήκουν στην Τσεχία και τη Γερμανία).
Στην ηλικία των 14 χρονών, η Χάνα ονειρευόταν να γίνει ιεραπόστολος-ιατρός στην Αφρική· κάτι σαν τους σημερινούς Γιατρούς χωρίς Σύνορα. Μια, μάλλον αφελής επιλογή για τη νεαρή έφηβο, θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος. Για τη Χάνα δεν ίσχυε κάτι τέτοιο. Από τη μια ήταν ο αυστηρός πατέρας της- οφθαλμίατρος- που την έσπρωξε προς την ιατρική κι από την άλλη, τη γοήτευαν οι πτήσεις από μικρό παιδάκι. Συμβιβάστηκε, η Χάνα, αλλά όχι για πολύ.

Το 1932, ενώ σπούδαζε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου, η Χάνα Ράιτς άρχισε να εκπαιδεύεται στο να πετάει στην τοπική Σχολή Ανεμοπλάνων και εντάχθηκε στη γερμανική σχολή ερασιτεχνών πιλότων «Air Mail»· το ταλέντο και η αφοσίωσή της ήταν εξαιρετικά και τον επόμενο χρόνο προσκλήθηκε να γίνει πιλότος ανεμόπτερων και εκπαιδευτής. Η Χάνα παράτησε τις σπουδές της στην Ιατρική και υπέγραψε συμβόλαιο με κινηματογραφική εταιρεία για να εργαστεί ως πιλότος-κασκαντέρ. Σε μόλις δύο χρόνια το πάθος της την ώθησε να πετύχει ένα ανεπίσημο ρεκόρ: να πετάξει στη Νότια Αμερική.

Το 1935, η Ράιτς έγινε πιλότος-δοκιμαστής για το Γερμανικό Ινστιτούτο Έρευνας Ανεμοπτέρων· δύο χρόνια αργότερα, αποσπάστηκε στο κέντρο δοκιμών της Luftwaffe. Η Ράιτς θα δοκίμαζε τα Junkers Ju 87- πιο δημοφιλή ως Stuka- και τα Dornier Do 17· για τις υπηρεσίες της τιμήθηκε με τον Σιδηρού Σταυρό Β' τάξης από τον Χίτλερ το 1941.

Η πρώτη που πέταξε ελικόπτερο!

Η Χάνα Ράιτς έγινε η πρώτη γυναίκα πιλότος ελικοπτέρου και η πρώτη που πέταξε το πρώτο μοντέλο, το Focke-Achgelis Fa 61!
Η Ράιτς έδειχνε άνθρωπος εξωστρεφής και φαινόταν ότι δεν νοιαζόταν για τίποτα άλλο από το να πετάει· το ναζιστικό καθεστώς λάτρεψε την προσωπικότητά της, μαζί με το «άριο βλέμμα» της, έτσι έγινε η σταρ της ναζιστικής προπαγάνδας. Καθώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος μαινόταν, η Χάνα δοκίμαζε ανεμόπτερα για χρήση ως μέσα μεταφοράς ανθρώπινου δυναμικού, τα οποία αργότερα θα χρησιμοποιούνταν στην εισβολή των Ναζί στο Βέλγιο. Το 1942, η Ράιτς κατέπεσε κατά τη διάρκεια των δοκιμών ενός Messerschmitt Me 163 Komet, αλλά επέζησε με ελαφρείς τραυματισμούς· τιμήθηκε με τον Σιδηρούν Σταυρό, Α’ τάξης και όταν ανάρρωσε, πέταξε πάνω από το Ανατολικό Μέτωπο.

Δύο χρόνια αργότερα, η διαφαινόμενη ήττα και οι ολοένα στενότεροι δεσμοί της Ράιτς με το ναζιστικό καθεστώς την οδήγησαν στο να προτείνει κάτι αδιανόητο και πρωτοποριακό στον Χίτλερ. Το σχέδιό της δεινής πιλότου ήταν να δημιουργηθεί ομάδα πιλότων-αυτοκτονίας (σαν τους μετέπειτα Καμικάζι δηλαδή) που θα οδηγούσαν τα αεροσκάφη τους ή επανδρωμένους πυραύλους V1 σε επιλεγμένους στόχους. Ο Χίτλερ ενθουσιάστηκε, έδωσε την έγκρισή του για να υλοποιηθεί η ιδέα της Ράιτς, αλλά οι προετοιμασίες άργησαν και η ομάδα των Ναζί-Καμικάζι δεν επανδρώθηκε ποτέ.

Πάρτε ένα χάπι να με θυμάστε...

Τις τελευταίες ημέρες του πολέμου, ο Χίτλερ έπαυσε τον Χέρμαν Γκέρινγκ από επικεφαλής της Luftwaffe και διόρισε στη θέση του τον Ρόμπερτ Ρίτερ φον Γκρέιμ. Ενώ τα σοβιετικά στρατεύματα έμπαιναν στα περίχωρα του Βερολίνου, ο Χίτλερ ζήτησε από τον Γκρέιμ και τη Ράιτς να τον συναντήσουν στο καταφύγιό του. Ο Χίτλερ τους έδωσε δύο χάπια υδροκυανίου και τους συμβούλευσε να αυτοκτονήσουν· όμως, δύο μέρες αργότερα, στις 28 Απριλίου 1945, άλλαξε γνώμη και τους ανέθεσε να συντονίσουν την επίθεση της Luftwaffe κατά του Κόκκινου Στρατού και να αναλάβουν να τιμωρήσουν τον Χάινριχ Χίμλερ, που προσπαθούσε να συνθηκολογήσει· δεν πρόλαβαν να κάνουν το παραμικρό: η Ράιτς και ο Γκρέιμ συνελήφθησαν από τους Συμμάχους στο Τιρόλο.

Όταν ρωτήθηκαν για την τελευταία επαφή τους με τον Χίτλερ στις 28 Απριλίου και η Ράιτς και ο Γκρέιμ φέρεται να έδωσαν την ίδια απάντηση: «Ήταν η πιο κακή μέρα, αφού δεν μπορούσαμε να πεθάνουμε στο πλευρό του Φίρερ μας». Η Ράιτς προχώρησε και σε ένα περαιτέρω σχόλιο, ότι το καταφύγιο του Χίτλερ ήταν «ο βωμός της Πατρίδας, ενώπιον του οποίου όλοι έπρεπε να γονατίσουν». Ο Γκρέιμ, ενώ ήταν κρατούμενος των Συμμάχων, πήρε το χάπι που του είχε δώσει ο Χίτλερ και αυτοκτόνησε. Η Ράιτς αποφάσισε να μην χρησιμοποιήσει το δικό της· μετά 18 μήνες ήταν ελεύθερη.

Αλλαγή πορείας...

Μετά τον πόλεμο, η Ράιτς ακολούθησε καριέρα στην αεροπλοΐα και για άλλη μια φορά άρχισε να καταρρίπτει ρεκόρ. Ήταν η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα πτήσης με ανεμόπτερο, όπου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο το 1952. Το 1959, ο Ινδός πρωθυπουργός Τζαβαχαρλάλ Νεχρού την προσκάλεσε να δημιουργήσει κέντρο ανεμοπλάνων στο Νέο Δελχί. Αυτή η προσπάθεια είχε απήχηση και πιο μακριά από την Ινδία: τράβηξε την προσοχή του Κουάμε Νκουμά, του σοσιαλιστή πρωθυπουργού της πρόσφατα απελευθερωμένης Γκάνας. Το 1962, η Χάνα μετακόμισε στην Γκάνα όπου έζησε για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ιδρύοντας την πρώτη αφρικανική εθνική σχολή ανεμόπτερου.

Πώς, όμως, προέκυψε αυτή η ιδεολογική στροφή; Από φανατική οπαδός ενός εξαιρετικά ρατσιστικού καθεστώτος, η Χάνα Ράιτς έφτασε να εργάζεται και να φροντίζει μαύρους σοσιαλιστές και να ζει στη μετααποικιακή Ινδία και την Αφρική; Η ίδια η Χάνα υποστήριξε ότι, ένιωσε τύψεις για την προηγούμενη «αυθάδεια και αλαζονεία» της: «Πιο παλιά, στη ζωή μου, δεν θα μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό να έχω έναν μαύρο ως φίλο ή σύντροφο», εξομολογήθηκε κάποτε.

Ο λύκος κι αν εγέρασε...

Αν και είχε αποποιηθεί τη γερμανική υπηκοότητα και είχε καταγραφεί ως Αυστριακή (υπηκοότητα της μητέρας της), η Χάνα δεν άλλαξε ποτέ πεποιθήσεις. Στις τελευταίες μέρες τής ζωής της, οι εκφρασμένες απόψεις της για το σκοτεινό παρελθόν, είναι ανοιχτές σε οποιαδήποτε ερμηνεία. Στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε σε έναν Εβραίο-Αμερικανό ρεπόρτερ, δήλωσε ότι δεν ένιωθε ντροπή για τις προηγούμενες πεποιθήσεις της και ότι, αν πραγματικά ένιωθαν ένοχοι οι Γερμανοί, αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει μόνο για ένα γεγονός, ότι έχασαν τον πόλεμο!

Τον Αύγουστο του 1979, η Χάνα Ράιτς έστειλε μια σύντομη επιστολή σε έναν Βρετανό συνάδελφό της πιλότο, στην οποία έγραφε ανάμεσα σε άλλα ότι, σε αντίθεση με την όρεξή της για πτήσεις, κανείς εκτός Γερμανίας δεν κατάλαβε πραγματικά την παθιασμένη αγάπη της για την Πατρίδα. Η επιστολή, γραμμένη στα αγγλικά, τελείωνε με μια αινιγματική πρόταση: «Ό,τι άρχισε στο καταφύγιο, εκεί θα τελειώσει».

Στις 24 Αυγούστου του 1979, η Χάνα Ράιτς άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 67 χρονών, στη Φρανκφούρτη, από οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, όπως γράφτηκε στον Τύπο. Δεν είχε παντρευτεί ποτέ ούτε είχε οικογένεια. Δεν διενεργήθηκε ποτέ νεκροψία-νεκροτομή. Το χάπι υδροκυανίου που της είχε δώσει η Χίτλερ, δεν βρέθηκε πουθενά...

Β' Παγκόσμιος ΠόλεμοςπιλότοςγυναίκαΝαζίειδήσεις τώρα