Απόψεις|05.05.2019 11:13

Μιχάλης Ιγνατίου: Κρίσιµο καλοκαίρι για τις συµµαχίες Ελλάδας και Κύπρου

Μιχάλης Ιγνατίου

Η επιθετικότητα της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, που εκδηλώνεται µε ποικίλους τρόπους, σύµφωνα µε Ελληνες και Κύπριους στρατιωτικούς θα ενταθεί µέσα στο καλοκαίρι και θα δοκιµάσει τις συµµαχίες της Ελλάδας και της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας στον ανώτατο βαθµό. Ολες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα υλοποιήσει τα παράνοµα σχέδιά του στην κυπριακή ΑΟΖ τον Αύγουστο. Και γι’ αυτές τις ανησυχητικές πληροφορίες ενηµερώθηκε η αµερικανική κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης µε την Τουρκία.

Το συµπέρασµα των αναλυτών, που θα έλεγα ότι το ακούµε κάθε χρόνο πριν από το καλοκαίρι, είναι ότι, εάν οι τουρκοαµερικανικές σχέσεις δεν οµαλοποιηθούν, «θα την πληρώσουν η Ελλάδα και η Κύπρος». Η τουρκική επιθετικότητα είναι ανεξάρτητη από τις σχέσεις Αγκυρας - Ουάσιγκτον, οι οποίες, λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήµατος S-400, θα µπορούσαν να αγγίξουν το ναδίρ, όµως εύκολα -εάν υποχωρήσει ο πρόεδρος της Τουρκίας- θα µπορούσαν να εισέλθουν σε «ήρεµα νερά». Με τα σηµερινά δεδοµένα, το σενάριο της ρήξης είναι πιο πιθανό, εφόσον δεν αλλάξει τη σκληρή της στάση η Αµερική έναντι της προµήθειας των S-400.

Πάντως, οι αναλυτές συµφωνούν ότι η τουρκική επιθετικότητα πρώτιστα θα αποδείξει εάν το Ισραήλ εκτιµά την προσφορά της Αθήνας και της Λευκωσίας, οι οποίες το διευκολύνουν σε ό,τι ζητήσει. Οι ηγέτες πρέπει να έχουν όραµα και να βλέπουν µπροστά. Και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας µε τον πρόεδρο της Κύπρου πρέπει να συνεννοηθούν και να δώσουν στον Μπενιαµίν Νετανιάχου να καταλάβει ότι δεν είναι τα πάντα µονόδροµος. Κάποιος που µονίµως έχει εκπαιδευθεί για να απαιτεί και να παίρνει πρέπει να µάθει και να επιστρέφει.

Στην περίπτωση του Ισραήλ, το Εβραϊκό Κράτος, όπως και οι Αραβες στο παρελθόν, κερδίζει µονίµως εις βάρος των ελληνικών και των κυπριακών συµφερόντων, διότι απαιτεί να γίνουν πράγµατα, ενώ το ίδιο δεν ανταποκρίνεται στον βαθµό που απαιτούν οι περιστάσεις.

Το ίδιο συµβαίνει και µε την Αµερική, η οποία δεν µπορεί πια να µας λέει πως δεν έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει την Τουρκία και να της επιβληθεί. ∆ιότι στην περίπτωση του πάστορα Αντριου Μπράνσον, ο πρόεδρος Τραµπ εξευτέλισε στο τέλος την Τουρκία και τον πρόεδρό της, δείχνοντας ποιος είναι το παγκόσµιο αφεντικό. Και στην περίπτωση της Exxon Mobil αποδείχθηκε αυτό που γνωρίζαµε: ότι ζητά η Αµερική γίνεται. ∆εν υπήρχε περίπτωση να συναντήσει άρνηση η υπερδύναµη. Βιώσαµε κάτι το πρωτόγνωρο. Στη διάρκεια της γεώτρησης δεν πέρασε από την περιοχή ούτε πλοίο ούτε αεροπλάνο. Μόνο τα αµερικανικά που προστάτευσαν τον κολοσσό από το Τέξας. Οι παλικαρισµοί του Ταγίπ Ερντογάν ήταν ψεύτικοι. Μάλιστα, είχε κάθε λόγο να προκαλέσει τους Αµερικανούς. ∆εν το έκανε και σιώπησε. Αρα, µπορούµε να υποστηρίξουµε ότι υπάκουσε, σε µια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις ήταν ανύπαρκτες και ο έλεγχος της Ρωσίας απόλυτος. Αυτό που είχε εκείνο τον καιρό σηµασία ήταν ότι η Ανατολική Μεσόγειος ήταν αµερικανοκρατούµενη. Ο Εκτος Στόλος ήταν παντού και αποδείχθηκε αποτελεσµατικός.

Το Ισραήλ, λοιπόν, και οι Αµερικανοί υποστηρίζουν µε σθένος τα συµφέροντά τους. Αλλά, όταν στην ανάγκη βρίσκονται οι πραγµατικοί φίλοι τους στη Μεσόγειο, κωφεύουν. Αυτήν τη στιγµή η Τουρκία κυκλώνει την Κύπρο, και το νησί είναι ανυπεράσπιστο. Πέραν µίας δήλωσης που έκανε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Φράνσις Φάνον, αρµόδιος για θέµατα ενέργειας στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ, στην πράξη δεν είδαµε τίποτα. ∆ιότι µία κίνηση χρειαζόταν τη στιγµή που εµφανιζόταν το «Barbaros»: να εµφανιστεί ένα αµερικανικό πολεµικό πλοίο.

Ή τα ισραηλινά αεροπλάνα που χρησιµοποιούν ασύστολα τον εναέριο χώρο της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας και της Κρήτης να έκαναν επίδειξη δύναµης. ∆εν έγινε τίποτα από τα δύο, και βλέπω µια δικαιολογηµένη ανησυχία στη Λευκωσία. Αυτή την περίεργη ανησυχία πριν από τη θύελλα.

Οι Αµερικανοί ξέρουν καλά τη δουλειά τους. Επίσης γνωρίζουν πώς να εξυπηρετούν τα συµφέροντά τους. Και στην Κύπρο έχουν συµφέροντα περισσότερα απ’ όσα νοµίζουµε. Είναι απορίας άξιο, λοιπόν, πώς δεν έχουν ήδη παρέµβει προς την Τουρκία και τον προσφιλή τους Ερντογάν για να του εξηγήσουν ότι θίγει τα συµφέροντά τους στη Μεσόγειο.

Είναι προβληµατική η αµερικανική στάση και εξίσου απαράδεκτη η σιωπή του Ισραήλ. Από την ηµέρα που επανεξελέγη ο κ. Νετανιάχου έχει γίνει άλλος άνθρωπος, λες και αναζητεί τρόπο ή δρόµο εξοµάλυνσης των σχέσεων µε χώρες που ούτε καν αναγνωρίζουν το Ισραήλ. Την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, και αρµόδιοι του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας επικοινώνησαν µε την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες, το Παρίσι και τα Ιεροσόλυµα.

Αιφνιδίως ο «Πορθητής» αγκυροβόλησε λίγο πριν εισέλθει στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό µπορεί ανά πάσα στιγµή να αλλάξει. Αλλά το µέγα ζήτηµα στη συγκεκριµένη περίπτωση είναι να παρεµποδιστεί να «τρυπήσει» η Τουρκία. Εάν το πράξει, η Κύπρος και η Ελλάδα, µε τα σηµερινά δεδοµένα, δεν έχουν τις δυνατότητες να τη σταµατήσουν.

ΤουρκίαΕλλάδακυπριακή ΑΟΖΑιγαίο