Θέατρο|23.05.2022 07:37

Θανάσης Σαράντος: Σκηνοθετεί τον «Αμερικάνικο Βούβαλο» και μιλάει ανοιχτά για το «νορμάλ» και εμμέσως για την παράνοια - Αποκλειστική συνέντευξη στο ethnos.gr

Ανθή Μιμηγιάννη

Μετά το «Λεωφορείον ο Πόθος» του Tennessee Williams που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Εθνικό Θέατρο, ο Θανάσης Σαράντος αναμετράται σκηνοθετικά μ’ ένα ακόμη εμβληματικό έργο, τον «Αμερικάνικο Βούβαλο» του David Mamet στο θέατρο Φούρνος για 15 μόλις παραστάσεις (16/5 - 8/6). Με την ευχή και την προσδοκία το δημοφιλές θεατρικό του Αμερικανού συγγραφέα -στην αναθεωρημένη μετάφραση του Δημήτρη Τάρλοου, να ξανασηκώσει αυλαία και την επόμενη σεζόν, το σίγουρο είναι πως το έργο αυτό αποτελεί οπωσδήποτε μια σύγχρονη τραγωδία που μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. 

Η πολυπλοκότητα του Θανάση Σαράντου έγκειται στην απλότητα και το ταλέντο του στις πράξεις και όχι στα λόγια και τις δημόσιες σχέσεις. Ο αντισυμβατικός ηθοποιός και σκηνοθέτης δεν είχε ποτέ ιδιαίτερη σχέση με το χρήμα αλλά ούτε και με τις «εκπτώσεις» σε αξιακό κώδικα και πιστεύω. «It is what it is».

Το γεγονός πως αναμετράται με το εν λόγω έργο που μετρά σχεδόν μισό αιώνα ύπαρξης, υποδηλώνει δείγματα εξαθλίωσης στον άνθρωπο ή μήπως δείγμα εξαθλιωμένης συνείδησης μιας κοινωνίας; Η επιλογή να ενσαρκώσει τον μάτσο, ρατσιστή «Δάσκαλο» είναι η αλληγορία της λούμπεν αντίληψης της κοινωνίας να προστατέψει τον κόσμο και να εναντιωθεί με οτιδήποτε μη «νορμάλ» (τι είναι νορμάλ;) ή και κάτι άλλο; Αλήθεια, ποιοι είναι αυτοί οι τρεις περιθωριακοί τύποι και τι κάνουν στο παλαιοπωλείο του θεάτρου Φούρνος;

Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Θανάσης Σαράντος, εξηγεί: 

Κύριε Σαράντο, μόλις προσθέσατε τον «Αμερικάνικο Βούβαλο» στο πλούσιο και με περιεχόμενο βιογραφικό σας. Πόσο επιτακτική ήταν η ανάγκη να προστεθεί τώρα αυτό το «νόμισμα» στο bio σας; 

Καταρχάς στο θέατρο δεν παίζουν κανένα ρόλο τα βιογραφικά. Οι πράξεις έχουν σημασία. Το έργο είναι αυτό που μετράει. Και στο θέατρο πρέπει να προσφέρεις. Τα υπόλοιπα είναι ψιλά γράμματα. Δεν μένει και κάτι από όλα τα άλλα.

Ακριβώς το ίδιο πράγμα γίνεται και με τον «Αμερικάνικο Βούβαλο». Αυτό που έχει γράψει και θίγει ο Μάμετ, 47 χρόνια πριν. Είναι σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Πραγματεύεται τη ψευδαίσθηση της ζωής που μας έχει επιβληθεί στον υλισμό. Ότι γινόμαστε ευτυχισμένοι μόνο όταν «πιάσουμε την καλή». Η άγρια σάτιρα για την κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος, η απατηλή λάμψη του αμερικανικού ονείρου και η αποδόμηση των ανθρώπινων σχέσεων, ναι, μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. 

Χωρίς να είναι το ύφος καθόλου διδακτικό μάς μιλά για όλον αυτόν τον φαύλο κύκλο καταναλωτισμού και υλισμού στον οποίο είμαστε εγκλωβισμένοι. Αναφέρεται σε όλο αυτό μέσα από τους υπέροχους διαλόγους -με τον σαρκαστικό τρόπο. Οι ατάκες είναι σαν μουσική δημιουργία για τρία όργανα και μάς βάζουν σε μια ατμόσφαιρα εγκλεισμού αλλά και άγριας κωμωδίας.

Ποια η αξία του ονόματος- νομίσματος «Αμερικάνικος Βούβαλος»;

Το έργο έχει πάρει το όνομά του από ένα κρυμμένο θησαυρό, ένα νόμισμα των 5 cents. Το νόμισμα ονομάζεται «Αμερικάνικος Βούβαλος», και οι κεντρικοί ήρωες το ψάχνουν αλλά δεν το βρίσκουν ποτέ. Υποτίθεται ότι είναι ένα νόμισμα αξίας. Οι κεντρικοί ήρωες σχεδιάζουν μια κλοπή, μια απάτη που δεν γίνεται ποτέ.

Αυτό το νόμισμα κυκλοφορούσε μέχρι το 1938 στην Αμερική και από τη μία πλευρά απεικόνιζε έναν βούβαλο. Είναι τα ζώα που είχαν οι Ινδιάνοι και όταν ήρθαν οι πρώτοι Αμερικάνοι τούς εξολόθρευσαν. Το έργο μιλά για μια χαμένη παράδοση μιας Αμερικής που χτίστηκε πάνω στην εκμετάλλευση. 

Στην τοποθεσία στο θέατρο Φούρνος.

Ναι και αυτή την παράσταση την αφιερώνω στον δάσκαλό μου, Τάσο Μπαντή, που δεν είναι πια στη ζωή. Είναι ο πρώτος που τη σκηνοθέτησε. Η πρώτη μου γνωριμία με το θέατρο έγινε ακριβώς με αυτό το έργο. Όταν πρωτοπαίχτηκε το 1992, σε μετάφραση του Δημήτρη Τάρλοου και σκηνοθεσία του αείμνηστου Τάσου Μπαντή, με τους Καταλειφό, Κέντρο και Τάρλοου στους τρεις ρόλους.

Θα μπορούσατε να μας μεταφέρετε για λίγα δευτερόλεπτα στο παλαιοπωλείο;

Ο χώρος έχει πραγματικά μεταμορφωθεί σε ένα παλιατζίδικο του 1975, στο Σικάγο. Υπήρξε αρκετή έρευνα και επιλέξαμε όλα τα αντικείμενα πολύ προσεκτικά, γιατί αυτό είναι το μέρος της ζωής τους. Αυτό το παλαιοπωλείο μεταμορφώθηκε σε παράνομη χαρτοπαικτική λέσχη και όλα αυτά θέλαμε να τα αποδώσουμε με σωστή ατμόσφαιρα. Για να στήσουμε αυτό το σκηνικό κάνουμε μια ώρα κάθε μέρα. 

Ποιοι είναι αυτοί οι τρεις περιθωριακοί τύποι και τι θέλουν να μας πουν; 

Ο «Δάσκαλος», ο Ντον και ο Μπομπ. Ξεχασμένοι από την κοινωνία -όπως και τα ξεχασμένα αντικείμενα του παλαιοπωλείου, δεν έχουν κατακτήσει μέσα τους αυτό που θα ήθελαν να είναι και να κάνουν. Περιμένουν κάποιον να τους αξιοποιήσει. Νιώθουν ότι η ζωή τούς «χρωστάει». Είναι εγκλωβισμένοι στον μικρόκοσμο του εύκολου κέρδους. Αποτελούν τον ορισμό της διάψευσης του αμερικανικού ονείρου. Παρόλο που φτάνουν σε σημείο ζούγκλας, δηλαδή ο πιο αδύναμος να κινδυνεύει από τον πιο δυνατό. Αν και φτάνουν σε οριακές καταστάσεις, κάτι τους συνδέει και για εμένα αυτό είναι η αγάπη.

Πιστεύω πως με τους συνεργάτες μου κάναμε μια καταπληκτική δουλειά σε σχέση με το νόημα της παράστασης. Υπάρχει ένας ρεαλισμός αλλά έχει και μια μεταφυσική διάσταση μερικές φορές. Κινείται ακόμη και στα όρια της κωμωδίας των Αδερφών Μαρξ ή του «Ο Χοντρός και ο Λιγνός». 

Ποιο είναι το προφίλ του ρόλου σας και ποια ατάκα από τον «Δάσκαλο» σάς έχει «στιγματίσει»;

Ο «Δάσκαλος» έχει υπό την προστασία του τον Μπομπ. Ένα παιδί που είχε μπλέξει με τα ναρκωτικά. Που τον «μάζεψε» και είναι σαν πατέρας του. Είναι ο γιος που θα μπορούσε να έχει και βλέπουμε πως για πρώτη φορά νιώθει να έχει έναν σκοπό στη ζωή του. Να έχει κάποιον να τον αγαπάει. Ο «Δάσκαλος», είναι μια μοναχική ψυχή που έχει τη μάσκα του μάτσο, του ρατσιστή. 
Στο τέλος γίνεται ένα θηρίο ανήμερο και σπάει όλο το μαγαζί. Κρατιέται μια ζωή και τελικά ξεσπάει. Όταν τα σπάει όλα στο παλιατζίδικο λέει «σαν τους ανθρώπους των σπηλαίων ζούμε όλοι μας». Αυτό κάπως με έχει «στιγματίσει». 

Σε ποιο κοινό απευθύνεστε και γιατί μας αφορά όσο ποτέ; 

Σε όλο το κοινό. Επειδή βέβαια έχει όλες αυτές τις βωμολοχίες, το κοινό θα πρέπει να είναι άνω των 16 ετών. Βέβαια οι βωμολοχίες είναι ένας είδος ποίησης. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.
Το κείμενο θίγει σημερινά και κομβικά ζητήματα. Ο τρόπος με τον οποίο έχουν εμποτίσει τις συνειδήσεις μας με πράγματα που δεν είναι ουσιαστικά. Όλη αυτή η εκμετάλλευση. Το έργο μιλά για μια νέα τάξη πραγμάτων. Μια εποχή που στην Αμερική υπήρχαν πολλές εξεγέρσεις, μετά τον πόλεμο με το Βιετνάμ. Ο θεμέλιος λίθος αυτής της χώρας είναι η ελεύθερη οικονομία, που δημιουργεί κανιβαλισμό.

Ο κάθε εργαζόμενος δίνει τα μισά του λεφτά στο ρεύμα. Όλα αυτά συμβαίνουν μάλιστα σε μια υποτιθέμενη Ευρωπαϊκή Ένωση, που υποτίθεται ότι θα ήταν η Ένωση των λαών, αλλά τελικά εξυπηρετεί μόνο συμφέροντα. Για εμένα, η Ε.Ε. σέρνεται πίσω από μια παρηκμασμένη δύναμη, την Αμερική. Είναι μια φαύλη, υποτιθέμενη δύναμη που δεν ξέρω αν ουσιαστικά εξυπηρετεί τους ανθρώπους.

Εσάς, πρέπει να σας αφορά κάτι πολύ για να καταπιαστείτε με πάθος με αυτό; 

Νομίζω πως όσο πιο πολύ σε αφορά κάτι, τόσο πιο πολύ αφορά και τον κόσμο. Πρέπει νομίζω πάντα να υπάρχει κάτι πιο προσωπικό. Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια, ότι στο ελληνικό θέατρο δεν ξεκινούμε από τον λόγο του συγγραφέα. Ασχολούμαστε με όλα τα άλλα, εκτός από αυτό. Έχω ακούσει να λένε μέχρι και «ποιος Ευριπίδης, ο Ευριπίδης έχει πεθάνει». Ναι αλλά δεν έχει πεθάνει ο λόγος του. Έχω ακούσει ότι «ο Τενεσί Ουίλιαμς είναι φλύαρος, λέει πολλά». Το έχω ακούσει και από διευθυντή θεάτρου αυτό. Ότι πρέπει το έργο να κοπεί.

Νομίζω πως αποστολή του σκηνοθέτη είναι να φέρει τον συγγραφέα και όλον τον «κόσμο» του στην επιφάνεια, όχι να τον παραμερίσει. Εμένα σε αυτή τη διαδικασία με έχει βοηθήσει πολύ και ο Παπαδιαμάντης. Να καταλαβαίνω τη σημασία της κάθε λέξης. Κάθε λέξη είναι μουσική, είναι ήχοι, είναι αγγίγματα. Δεν πιστεύω ότι γίνονται στο θέατρο τα πράγματα με το μυαλό. Γίνονται με την καρδιά. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να δούμε τον υποσυνείδητο κόσμο που μπορεί να έχει ένα κείμενο και να τον βγάλουμε στην επιφάνεια.

Κατά την «Αμερικανική Βουβαλική», τι είναι συναίσθημα;

Μπορεί να είναι και ένα βήμα απλό που θα κάνει κάποιος. Στο έργο ο ιδιοκτήτης του παλαιοπωλείου νιώθει μια προδοσία από κάποιον. Αυτό μπορεί να εκφραστεί και με ένα βήμα, ένα βλέμμα, μια ανάσα. Αυτό είναι το συναίσθημα. Συμβαίνει σε ανύποπτο χρόνο. Δεν είναι ένα κιλό κρέας, ένα κιλό ρύζι. Συμβαίνει στον πιο ανύποπτο χρόνο με τον πιο αλλόκοτο χρόνο. Στις πιο μεγάλες στιγμές της ζωής μας νιώθω ότι έχουμε κάνει τα πιο αλλόκοτα πράγματα.

Ποια είναι η σχέση σας με το χρήμα;

Δεν έχω και την καλύτερη. Αλλά τα 2-3 τελευταία χρόνια έχω καταφέρει να ζω λίγο καλύτερα από τη δουλειά μου. Η σχέση μου με το χρήμα ήταν πάντα λίγο περίεργη. Έδινα μάλλον ό,τι είχα και δεν είχα για να τα επενδύσω σε δουλειές. Στη συγκεκριμένη παράσταση, έχουμε μια μικρή επιχορήγηση μόνο. 

Τι είναι νορμάλ;

Σε έναν κόσμο που είναι μη κανονικός, τι είναι νορμάλ; Σε έναν κόσμο που είναι μετέωρος και ξέρεις ότι θα πεθάνεις, κανονικά θα μπορούσε να είναι η συναίσθηση πως αυτή η ζωή είναι ένα πολύ σύντομο πέρασμα και αν θες να προσφέρεις κάτι σε εσένα, να προσφέρεις στους άλλους. Και θα πάρεις και εσύ μέσα από τους άλλους. Να δώσεις. Γιατί νιώθεις καλά όταν δίνεις. Νομίζω ότι αυτή είναι αποστολή μας. 

Με την τηλεόραση ποια είναι η σχέση σας;

Με την τηλεόραση δεν έχω σχέση. Θεωρώ πως έχουν μια προκατάληψη όσοι κάνουν τα κάστινγκ. Δεν μου έχει δοθεί η δυνατότητα σε κάποιες σειρές που με ενδιέφεραν λόγω σεναρίου περισσότερο. Υπάρχει νομίζω μια ευκολία με τα σενάρια. Με κάποιες πιο επιτυχημένες έστω σειρές.

Με θλίβει ότι η Επίδαυρος, για παράδειγμα, και τα έργα τραγωδίας, θα αντιμετωπιστούν σαν τηλεοπτική σειρά. Μου φαίνεται λίγο αλλόκοτο ότι επειδή είναι κάποιος γνωστός, είναι και ο πιο κατάλληλος. Νομίζω ότι και η αποστολή ενός φεστιβάλ δεν είναι μόνο η εμπορική εκμετάλλευση. Νομίζω ότι έχει χαθεί λίγο το νόημα.

Παλαιότερα, υπήρχε μια εμβάθυνση που τώρα έχει χαθεί. Αυτό είναι ένα ζήτημα. Όσο και να θέλουμε να πούμε ότι όλοι μπορούν να κάνουν τα πάντα, δεν είμαι και σίγουρος. Η ενασχόληση με το αρχαίο κείμενο, θέλει και μια αφοσίωση. Παλιά υπήρχε μια ενασχόληση και τώρα όχι. Βλέπω τα τελευταία χρόνια πως αυτά τα τηλεοπτικά λάβαρα με απωθούν. Βλέπω μια κατάσταση σούπερ μάρκετ.

Η εκτίμησή σας είναι ότι στο μέλλον θα επιστρέψουμε σε όλα όσα έχουν αξία;

Μακάρι. Νομίζω πως τα πάντα είναι ένας κύκλος. Υπάρχει ακμή και παρακμή. Τώρα σίγουρα ζούμε την παρακμή. Στην Ελλάδα υπάρχει μια παρακμή σε όλα, κυρίως ηθική. Και όταν είναι ηθική η παρακμή, είναι και πολιτιστική.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει η καθαρή ελληνική ταυτότητα και δεν μιλάω πατριωτικά. Υπάρχουν κάποια βιώματα που μας έχουν κληροδοτηθεί από κάποια έθιμα και νιώθω ότι η νέα γενιά είναι σαν ξεριζωμένη. Υπάρχει μια υποτιθέμενη και δήθεν ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Και λέω δήθεν γιατί δεν είδαμε καμία βοήθεια στην Κύπρο, για παράδειγμα.

Το γεγονός πως δεν κάνετε «εκπτώσεις» στις αξίες σας σάς έχει κοστίσει; 

Φυσικά και έχει ένα κόστος αλλά αυτό είναι το νόημα, να μην αυτό-προδίδεσαι. Για να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου. Μπορεί και να μην γίνεις αρεστός ή να ενοχλείς με έναν τρόπο. Το πληρώνω το τίμημα αυτό. Εγώ είμαι σε cancel κατάσταση. Όπως είναι τώρα ο νέος όρος.

Ένα παράδειγμα: 

Κάποιοι διοργανώνουν εκδηλώσεις και αφιερώματα για πολλές σκηνές και δεν με καλούν. Δεν υπάρχω καν για μερικούς συναδέλφους. Δεν με πτοεί όμως. Θα βρω εγώ τον δρόμο. Μπορεί να αργήσω, βέβαια, αλλά θα τον βρω. Το πιο σημαντικό είναι να βρεις ποιος είσαι και τι θέλεις. Να νιώθεις μια δική σου ελευθερία. Αν δεν μπορείς να αναπνεύσεις, δεν μπορείς και να προσφέρεις. Πρώτα πρέπει να αναμετρηθείς με τον εαυτό σου και μετά να βγεις στον κόσμο.

Τι είναι αυτό που σας θυμώνει (πάρα πολύ);

Η αχαριστία. Θυμώνω και με τον εαυτό μου πρέπει να πω, πολλές φορές. Με την έννοια του πείσματος. Προσπαθώ να μην τον σαμποτάρω γιατί μετά δεν θα μπορώ να λειτουργήσω. Αυτό δεν κάνει καλό ούτε σε εμένα ούτε στους υπόλοιπους. Επίσης κάνει κακό και στην επικοινωνία. Η επικοινωνία δεν είναι απλά πώς θα πεις μια ατάκα. Είναι ένα βλέμμα, μια ανάσα.

Όλα αυτά υπάρχουν στη ζωή μας και όσο και να υπάρχουν εγκλωβισμοί από μια κοινωνία που μας πιέζει, όλοι μέσα μας ξέρουμε ποιοι είμαστε με έναν τρόπο. Νιώθουμε ότι είμαστε πεπερασμένοι. Οι άνθρωποι έχουν αυτό το ένστικτο του θανάτου, του τελειώματος. Όπως έχουν και το ένστικτο της αγάπης.

Πώς αντιδράτε απέναντι στην αδικία;

Δεν ξεχνάω εύκολα. Ξέρω ότι ο χρόνος τις περισσότερες φορές μπορεί να γίνει ο μεγαλύτερος κριτής των πάντων. Οπότε τον αφήνω να κάνει τη δουλειά του.

Πιστεύετε ότι έχετε κάνει την καριέρα που σας αξίζει;

Δεν με απασχολεί καθόλου αυτό. Σε κάποια στιγμή της ζωής μου μπορεί να μην ασχολούμαι καν με το θέατρο. Δεν έχω το μικρόβιο του καριερίστα. Δεν έχω αυτό το ψώνιο, δεν το είχα ποτέ. Πιο πολύ με ενδιαφέρει να μπορώ να ταξιδέψω. Γιατί γνωρίζοντας τον πολιτισμό ενός τόπου, γνωρίζεις καλύτερα και τον εαυτό σου. Έτσι μαθαίνεις και όχι παίζοντας έναν ρόλο. 

Δεν με απασχολεί καθόλου αυτό λοιπόν, δεν «τρέχει» κάτι. Το θέμα είναι τί μπορείς να κάνεις σε αυτή τη ζωή. Ο κόσμος φεύγοντας από το θέατρο θυμάται μόνο «έναν κόσμο» και πώς αυτός ο κόσμος τον έχει «ακουμπήσει». Μπορεί αυτό να είναι μια κίνηση, μια ματιά. Αυτά μένουν.

Ειδικά σε μια φθαρτή τέχνη όπως στο θέατρο που το μόνο που μένει είναι οι φωτογραφίες και μια μαγνητοσκόπηση που δεν αποδίδει τη σχέση ηθοποιού- θεατών. Ο ηθοποιός δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τον θεατή. Όλη αυτή η επαφή και η ερωτική πράξη, γιατί περί ερωτικής πράξης πρόκειται, αυτό είναι το θέατρο. Όλα τα άλλα είναι τυχαίοι τίτλοι.

Πώς αισθάνεστε που το ελληνικό #Μoo αποκαθήλωσε κάποια από τα ιερά τοτέμ;

Είναι ένα θετικό βήμα και ήταν επιτακτική η ανάγκη να γίνει. Νομίζω ότι τα ιερά τοτέμ εξακολουθούν να υπάρχουν και μάλιστα θεωρούνται και ιερές αγελάδες. Αυτό είναι ένα άλλου είδους πατριαρχία που πιστεύω πως και αυτό θα έπρεπε να καταπολεμηθεί. Υπάρχει πολύς δρόμος μπροστά μας γιατί ο βιασμός δεν είναι μόνο σωματικός. Είναι και ψυχικός και σε όλα τα επίπεδα.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το μέλλον του θεάτρου; 

Αν και είναι εξορισμένο, το θέατρο θα επιβιώνει πάντα γιατί ο άνθρωπος το έχει ανάγκη. Η ανάγκη του να πεις αλλά και να γίνεις μέρος μιας ιστορίας, δεν μπορεί να αναπληρωθεί με 3D ηθοποιούς ή ρομπότ που μπορεί να αναπαραστήσουν τη Μέριλιν Μονρό ή τον Έλβις Πρίσλει.

Εμείς είμαστε απόγονοι και ενός τόπου που γέννησε το θέατρο αλλά και τη δημοκρατία. Υπάρχουν ερωτήματα για πολλά θέματα που δεν θα πάψουν ποτέ να μας απασχολούν, όσο και να θέλουν κάποιοι μια κοινωνία σε αφασία και καταστολή.

Πάντα θα είναι βαθιά κρυμμένο το σπέρμα της αντίστασης και του πείσματος. Θα υπάρχουν πάντα κάποιοι που θα λένε αλήθειες και θα δείχνουν τον βασιλιά γυμνό. Θα έχουν το τίμημα να τυφλωθούν, να εξοριστούν, να τους φονεύσουν, αλλά θα το κάνουν.

Γιατί μιλάμε (ακόμη) για διαφορετικότητα ενώ είμαστε όλοι μοναδικοί;

Είναι μια ακόμη ταμπέλα που οδηγεί στον εγκλεισμό. «Εγώ θα σου δώσω τη δυνατότητα εσύ που είσαι καταπιεσμένος να εκφραστείς». Νιώθω ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και δεν χρειάζεται αυτό το δεκανίκι του δήθεν ανθρωπισμού που αντιμετωπίζει τους ανθρώπους σαν να έχουν περιοριστικές δυνατότητες. Το θεωρώ πολύ ρατσιστικό να αντιμετωπίζεις τους ανθρώπους σαν να είναι λειψοί.

Πιστεύετε ότι η ρατσιστική συμπεριφορά είναι δείγμα βλακείας ή όλοι σε συνθήκες θα μπορούσαν να γίνουν ρατσιστές;

Όλοι θα μπορούσαν. Για παράδειγμα με τον ναζισμό όλοι είχαν γίνει ρατσιστές. Πίστευαν ότι υπάρχει η Άρια Φυλή. Μια κοινωνία μπορεί εύκολα να παρασυρθεί και να γίνει ρατσιστική. Υπάρχει ο γνωστός κίνδυνος της μάζας.

Όλη η ιστορία του ανθρώπου έχει βασιστεί πάνω στον φόβο. Έτσι βγήκαν και οι θρησκείες. Ο φόβος του θανάτου έκανε τους ανθρώπους να πιστεύουν. Και στη συνέχεια κάποιοι άλλοι εκμεταλλεύτηκαν αυτή την ανάγκη των ανθρώπων για να τους κάνουν ό,τι θέλουν οι ίδιοι. 

Τι σας φοβίζει εσάς περισσότερο;

Φοβάμαι την πτώση του σώματος επειδή μπορεί να επηρεάσει τη ψυχική μου δύναμη. Στο πώς μπορεί η φθορά του χρόνου να με κάνει να σκέφτομαι διαφορετικά.

Φοβάμαι πώς ένας άνθρωπος που έχει αποφασίσει να είναι μόνος, για το πώς θα μπορεί να αντιμετωπίσει μια αρρώστια. Επειδή το βίωσα πρόσφατα με έναν δικό μου άνθρωπο, κατάλαβα πόσο σημαντικό είναι να έχεις κάποιον δίπλα σου.

Φοβάμαι έναν πόλεμο που μπορεί να εξελιχθεί σε ολοκαύτωμα. Φοβάμαι τη φθορά της φύσης γιατί εμείς ως άνθρωποι δεν την έχουμε σεβαστεί.

Σε ποια φάση της ζωής σας βγάλατε την πιο «ηχηρή» σιωπή;

Κατά την πανδημία. Πήγα στην εξοχή και προσπάθησα να έρθω στην επαφή με τη φύση. Εφόσον η φύση με κάποιον τρόπο αποφάσισε αυτή τη μοίρα για τον άνθρωπο, έπρεπε και ο άνθρωπος να έρθει σε επαφή μαζί της και να καταλάβει για ποιον λόγο έγινε όλο αυτό. Και αυτή η ανασκόπηση θα μπορούσε να δώσει και μια λύση.

Θα ήθελα να έχω έναν κήπο, να μπορώ να φυτέψω 100 φυτά, να μαζέψω ελιές, να πιάσω με το χέρι μου το χώμα, να καταλάβω τη φθαρτή υπόσταση που έχει ο άνθρωπος. Και όλο αυτό χωρίς τηλεόραση, μόνο με μουσική, με βιβλία και πολλές ταινίες.

Κύριε Σαράντο πιστεύετε ότι σε αυτόν τον φαύλο κύκλο «υπάρχει σωτηρία»; Για παράδειγμα, θα μπορούσε και η τέχνη να εκδικηθεί για έλλειψη σεβασμού με τον ίδιο τρόπο που η φύση ενδεχομένως μάς εκδικήθηκε όπως προαναφέρατε;

Αυτό συμβαίνει ήδη στη χώρα μας. Η τέχνη μπορεί να γίνει ένα πολύ επικίνδυνο όπλο στα χέρια κάποιων στο βωμό συμφερόντων. Νιώθω ότι σιγά-σιγά κινούμαστε σε έναν οργουελικό κόσμο όπου θα πρέπει να σκεφτείς πολύ καλά τι πρέπει να πεις.

Βλέπω φίμωση στις σχέσεις. Έναν κανιβαλισμό στα κοινωνικά Μέσα που απαγορεύει να υπάρχει μια διαφορετική άποψη. Και αυτό γίνεται με έναν τρόπο ύπουλο. Με βάση κάποιες δημοκρατικές αξίες υπάρχει και η φίμωση. Αυτό το θεωρώ το πιο διαβολικό όπλο που έχει βγει μετά τον φασισμό και το πιο επικίνδυνο. Με δήθεν δικαιωματισμούς δημοκρατικούς προς το συμφέρον των πολλών, μήπως καταλήξουμε να δικάζουμε από τα κοινωνικά Μέσα;

Αυτό το διαπιστώνω και στην τέχνη τα τελευταία χρόνια. Ότι υπάρχει μια ομάδα αρίστων που μόνο εκείνη η ομάδα πρέπει να βρίσκεται στα θέατρα, τα μουσεία, τις εκθέσεις, τους αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ. Είναι οι δήθεν σεσημασμένοι μεταμοντέρνοι που λέω εγώ. Σαφέστατα, αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Είναι γενικό φαινόμενο.

«Αμερικάνικος Βούβαλος»

Πρωταγωνιστούν: ο Χριστόδουλος Στυλιανού(Ντον), ο Πάρης Σκαρτσολιάς (Μπομπ) και ο Θανάσης Σαράντος («Δάσκαλος»). Το έργο θα παίζεται κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη στις 21:00 έως και 8 Ιουνίου στο θέατρο Φούρνος. 

Όλες οι πληροφορίες της παράστασης εδώ.  

Ακολουθεί το τρέιλερ 

ειδήσεις τώραΘανάσης Σαράντοςπαράστασησυνέντευξη2022Θέατρο Φούρνος