Θέατρο|22.11.2023 15:00

Στέλλα Σερέφογλου στο ethnos.gr: «Το παιδικό θέαμα είναι μια από τις σπουδαιότερες επενδύσεις που μπορεί να κάνει ο κρατικός θεσμός»

Μαίρη Τσίνου

Η παράσταση που αγάπησαν μικροί και μεγάλοι, σε σκηνοθεσία της Στέλλας Σερέφογλου - δημιουργού της βρεφικής παράστασης “ΑΒΓΩ”, ξεκινάει το καινούργιο της ταξίδι για δεύτερη χρονιά. Τι σημαίνει όμως «ΟΠ!»; «ΟΠ!» σημαίνει ξαφνιάζομαι, παίζω, χοροπηδώ, ανακαλύπτω, προσπαθώ, αλλάζω, προσφέρω, χαίρομαι, συνδέομαι…αγαπώ! Από την Κυριακή 22 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή στις 12:00, στη φιλόξενη αίθουσα του θεάτρου Χώρος, παιδιά από 3 έως 8 ετών έχουν τη δυνατότητα να βιώσουν μια αξέχαστη θεατρική εμπειρία γεμάτη ακροβατικά, στοιχεία βωβού κινηματογράφου και τεχνικές που ξεπηδούν από τον μαγικό κόσμο του τσίρκου. Η Στέλλα Σερέφογλου μιλά στο ethnos.gr για την παράσταση «ΟΠ!», τις αντιδράσεις των παιδιών, αλλά και τη σημασία του παιδικού θεάτρου στη διαδικασία διαπαιδαγώγησης:

Η ταινία «το Κόκκινο Μπαλόνι» του 1956 του Albert Lamorisse αναφέρετε ότι ήταν ανάμεσα σε όσα αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την παράσταση. Πότε είδατε πρώτη φορά την ταινία και ποια συναισθήματα σας προκάλεσε;

Είναι μια ταινία που είδα ως ενήλικας. Ωστόσο, πιστεύω πως αν την είχα δει ως παιδί θα είχε παίξει καθοριστικό ρόλο για εμένα. Με μάγεψε η απλότητα, η ποιητικότητα, η αισθητική και το πόσο πρωτοποριακή είναι, για την εποχή της, στο τεχνικό κομμάτι. Συγκινήθηκα με τον τρόπο που ζωντανεύει αυτό το υπέροχο, κατακόκκινο μπαλόνι και με τις ισορροπίες που βρίσκει ανάμεσα στη μαγεία και τον ρεαλισμό. Η φαντασία και η ονειροπόλησή μου τονώθηκαν κι άγγιξαν για λίγο την παιδική αθωότητα. Το απελευθερωτικό τέλος απάλυνε, για λίγο, τον πόνο της απώλειας μέσα από την υπενθύμιση ότι ο αποχωρισμός από καθετί αγαπημένο είναι ταυτόχρονα και ο προσωπικός μας πλούτος. Είναι μια ταινία που δουλεύω πάντα με τους μαθητές μου και διερευνώ μαζί τους έννοιες όπως η φιλία, η ελευθερία και η απώλεια.

To "ΟΠ!" είναι μια θεατρική εμπειρία γεμάτη ακροβατικά, στοιχεία βωβού κινηματογράφου και τεχνικές που ξεπηδούν από τον κόσμο του τσίρκου. Πώς αντιδρούν τα παιδιά;

Πολύ θετικά. Όταν κάναμε πρόβες, διαισθανόμουν σε ποια σημεία του έργου θα γέλαγαν τα παιδιά ή ακόμη και θα νευρίαζαν με συγκεκριμένες πράξεις των ηρώων. Όμως, τελικά, η διαίσθησή μου με διέψευσε γιατί τελικά οι θεατές ανταποκρίνονται και αντιδρούν κατά τη διάρκεια όλης της παράστασης: μέσα από καταιγιστικά σχόλια, τρανταχτά γέλια, υποδείξεις αλλά και μαγικές σιωπές ακολουθούν, χωρίς καμία αντίσταση, τους κυματισμούς της ιστορίας.

Πόσο σημαντικό είναι το παιδικό θέατρο στη διαδικασία διαπαιδαγώγησης αλλά και διάδοσης αξιών όπως η φιλία, ο σεβασμός κλπ;

Το θέατρο και ο κινηματογράφος για παιδιά αποτελούν σημαντικότατα μέσα διαπαιδαγώγησης και σμίλευσης των μικρών θεατών που ουσιαστικά είναι οι μελλοντικοί πολίτες. Οπότε το παιδικό θέαμα γενικότερα είναι μια από τις σπουδαιότερες επενδύσεις που μπορεί να κάνει ο κρατικός θεσμός. Μέσα από έργα κατάλληλα γι’ αυτές τις ηλικίες, καλλιεργείται η αισθητική των παιδιών, η κρίση τους και αναδεικνύονται αξίες όπως η αγάπη, η φιλία, η συμπόνοια, η ελευθερία, η ισότητα. Με τον όρο «κατάλληλα» εννοώ οτιδήποτε διεγείρει τις αισθήσεις τους, προκαλεί ερωτήματα και αφήνει χώρο στη φαντασία και την ευρηματικότητα, χωρίς να γίνει ουδέποτε διδακτικό. Εξάλλου, το πετυχημένο δράμα δεν δίνει απαντήσεις αλλά δημιουργεί έναν ασφαλή χώρο για υποθέσεις και προβληματισμό.

Ποιες υπήρξαν οι λογοτεχνικές, θεατρικές και κινηματογραφικές αναφορές σας μεγαλώνοντας και πώς επηρέασαν την πορεία σας;

Μιας και στον πυρήνα της συνέντευξης βρίσκεται το παιδικό θέαμα, θα αναφερθώ μόνο στα ερεθίσματα που είχα ως παιδί. Μεγάλωσα και παθιάστηκα με τις ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας. Αγάπησα, ως παιδί, την Α. Ζέη, τη Ζ. Σαρή, τον Μ. Λουντέμη, τον Η. Βενέζη και ως έφηβη τα διηγήματα του Α.Τσέχωφ, τον Καραγάτση και την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Κινηματογράφο άρχισα να βλέπω στο δημοτικό και θυμάμαι ακόμη το δέος και την ευφορία που μου προκαλούσαν οι ταινίες του Σπίλμπεργκ. Οι σημαντικότερες αναφορές μου προέρχονται από τα εφηβικά χρόνια, το «Αμέρικα, Αμέρικα», «Η Φωλιά του Κούκου» καθώς και οι ταινίες του Πίτερ Γκριναγουέι μού άφησαν μια αίσθηση ότι κάτι ιδιαίτερο συνέβη εντός μου. Όμως, η σπουδαιότερη κληρονομιά προέρχεται από τον χορό γιατί φοίτησα στο προεπαγγελματικό τμήμα που είχε δημιουργήσει τότε η πρώην διευθύντρια του φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, Βίκυ Μαραγκοπούλου και έτσι ήρθα βιωματικά σε επαφή με την τέχνη αυτή, ένα γεγονός εντελώς καθοριστικό για ‘μένα ακόμη και σήμερα.

Πώς μπορεί το θέατρο και γενικότερα η τέχνη να αποτελέσει εκπαιδευτικό εργαλείο στο σύγχρονο σχολείο;

Η τέχνη εξάπτει τη φαντασία, ξεσηκώνει και ξεδιψά το πνεύμα, έχει την ικανότητα να πολλαπλασιάζει τις ποιότητες του ατόμου και του συνόλου και διευρύνει τους ορίζοντές μας. Το σχολείο οφείλει να αγκαλιάσει αυτό το σπουδαίο μέσο όχι με την πρόθεση εκκόλαψης μελλοντικών καλλιτεχνών αλλά μελλοντικών, ικανών και ανοιχτόμυαλων πολιτών με παιδεία, κρίση και ενσυναίσθηση.

Μέσα από τα καλλιτεχνικά μαθήματα, ο δάσκαλος, ένα πρόσωπο ταυτισμένο να δίνει απαντήσεις και να διορθώνει, ξαφνικά γίνεται πομπός υποθέσεων. Ωθείται να ανοίξει διάλογο με τους μαθητές του και αποφεύγει οτιδήποτε διδακτικό- που στρογγυλεύει και καθιστά τον κόσμο μας ψεύτικο- και γίνεται πηγή έμπνευσης εσωτερικών και εξωτερικών μετακινήσεων. Η πολιτεία οφείλει να δημιουργήσει ειδικά προγράμματα μετεκπαίδευσης των δασκάλων και φυσικά να εμπλουτίσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με καλλιτεχνικά μαθήματα σε όλες τις βαθμίδες.

Υπόθεση 

Δύο παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, συναντιούνται τυχαία σ? ένα λιβάδι. Το αγόρι όμως έχει ένα πρόβλημα: το μπαλόνι του έχει κολλήσει σε ένα δέντρο και δεν μπορεί να το φτάσει. Το κορίτσι προσφέρεται να βοηθήσει, κι έτσι ξεκινούν μαζί μια σειρά από προσπάθειες για να το πάρουν πίσω. Θα τα καταφέρουν; Πόσο σημαντικό είναι το μπαλόνι γι' αυτά; Τι νιώθει το ένα παιδί για το άλλο; Μέχρι πού θα φτάσουν για να πετύχουν τον σκοπό τους; 

Τεχνικά μέσα 

Η ιστορία ζωντανεύει μέσα από τις ποιητικές εικόνες που δημιουργούν οι ακροβάτες Ευαγγελία Μόσιου και Πάνος Σολδάτος και αποκτά φωνή με την υπέροχη μουσική που έγραψε ειδικά για το έργο ο Σταύρος Ρουμελιώτης (Usurum Band, The Holy Goat). Οι δύο πρωταγωνιστές αφηγούνται την ιστορία με τα σώματα και τις ιδιαίτερες ακροβατικές δεξιότητές τους, τον χορό και την εκφραστικότητα των προσώπων τους. Η μουσική συνοδεύει στιγμές παιχνιδιού και ονειροπόλησης, υπογραμμίζει τη δράση ή τις όποιες αλλαγές στη διάθεση των ηρώων και συμβάλλει στη σύνθεση απρόβλεπτων κόσμων που αναδεικνύουν την ιστορία. Τα μέσα που κυριαρχούν στο έργο είναι τα ακροβατικά, η ρυθμική, ο χορός, η παντομίμα, δηλαδή στοιχεία που συναντά κανείς στον βωβό κινηματογράφο και το τσίρκο. 

Σκηνοθετικό σημείωμα 

«Συνεργάζομαι συχνά με μικρά παιδιά και κάθε φορά εντυπωσιάζομαι με τη θετική ανταπόκριση που δείχνουν στον ρυθμό. Γι? αυτόν τον λόγο αντιμετωπίζω όλη την παράσταση σαν μια χορογραφία, όπου ο ρυθμός και η διάθεση για παιχνίδι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σκηνοθεσίας. Μελωδίες και δυναμικοί ρυθμοί εναλλάσσονται και δημιουργούν ένα παλλόμενο ηχητικό περιβάλλον που πλαισιώνει τη δράση. Στις δύο προηγούμενες δουλειές μου, συνδύασα στοιχεία κόμιξ και βωβού κινηματογράφου με τη συνοδεία μουσικής. Αυτό ενισχύει τη συνύπαρξη αλλά και την εναλλαγή κωμικών και ονειρικών στιγμών. Στο “ΟΠ!” προσθέτω στην αφήγηση ακροβατικά και στοιχεία που ξεπηδούν από τον μαγικό κόσμο του τσίρκου. Το “ΟΠ!” συνιστά για εμένα ένα μείγμα εξερεύνησης, παρατήρησης και ανακάλυψης του εσωτερικού μίτου που συνδέει τον ενήλικα εαυτό μου με το παντοτινό παιδί μέσα μου. Μνήμες, εμπειρίες, συναισθήματα αλλά και καλλιτεχνικά έργα -όπως οι ταινίες “Το Κόκκινο Μπαλόνι”, “Ο Στρατηγός” ή βιβλία του Jon Klassen κ.ά.- καθώς επίσης και η γνωριμία με τον πολυεπίπεδο κόσμο των ακροβατών, αποτέλεσαν τα υλικά δημιουργίας και σύνθεσης του “ΟΠ!”. Οι θεματικές που με ενδιαφέρει να φτάσουν στο κοινό σχετίζονται με την αξία της φιλίας και του παιχνιδιού καθώς και την ανάγκη για ονειροπόληση αλλά και για σύνδεση με τον γύρω κόσμο. Ως καλλιτέχνης και μητέρα πιστεύω πως οι πιο σημαντικές στιγμές στη ζωή μας προκύπτουν από την ικανότητα να συνδυάζουμε τις επιθυμίες με την ενσυναίσθηση, τη φαντασία με την πραγματικότητα, το οργανωμένο με το απροσδόκητο. Μόνο έτσι ανακαλύπτουμε το “μυθικό” μέσα στις σχέσεις». 

Ταυτότητα παράστασης 

ΟΠ! - Έναρξη: Κυριακή 22 Οκτωβρίου 

Ιδέα - σκηνοθεσία: Στέλλα Σερέφογλου

Ερμηνεύουν - πετούν: Ευαγγελία Μόσιου, Πάνος Σολδάτος

Σκηνικά: Ελένη Παπαναστασίου

Μουσική: Σταύρος Ρουμελιώτης (Usurum Band, The Holy Goat)

Κοστούμια: Νατάσα Σπάλα

Επιμέλεια κίνησης: Ελπινίκη Σαριπανίδου

Φωτισμοί - videos: Έλενα Μαργαριτίδη

Οργάνωση παραγωγής: IKIRU  

Εικονογράφηση αφίσας: Κώστας Μαρκόπουλος

Γραφίστας: Βασίλης Γεωργίου

Προβολή και Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου - We Will 

Κρατήσεις για σχολεία και συλλόγους: Ζωγραφιά Δαβαρούκα τηλ. 6974037110 

Πού: Θέατρο Χώρος, Πραβίου 6-8, Αθήνα, ΤΚ: 11855, τηλ.: 210 3426736 

Πότε: Από 22 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή στις 12:00 μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου

Εισιτήρια: 10€ κανονικό και 8€ μειωμένο (φοιτητές, άνεργοι, ΑμεΑ, 65+, ομαδικό 15 άτομα +).

Προπώληση: more.com https://t.ly/89dAt
Διάρκεια: 45/ (χωρίς διάλειμμα) 

παιδιάειδήσεις τώραθεατρική παράσταση