Πόλεμος στην Ουκρανία: Τι γνωρίζουμε για τους υπερηχητικούς πυραύλους που εκτόξευσε η Ρωσία

Η Ρωσία χρησιμοποίησε υπερηχητικούς πυραύλους στον πόλεμο στην Ουκρανία, επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.

«Και αν παρατηρήσετε, (η Ρωσία) μόλις εκτόξευσε τον υπερηχητικό πύραυλο, επειδή είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να 'περάσει' με απόλυτη βεβαιότητα», δήλωσε ο Μπάιντεν. «Είναι ένα όπλο βαρύνουσας σημασίας... είναι σχεδόν αδύνατο να το σταματήσεις. Υπάρχει λόγος που το χρησιμοποιούν», συμπλήρωσε.

Όμως οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες και ακόμη και ο ίδιος ο υπουργός Άμυνας του Μπάιντεν υποβάθμισαν τη χρήση από τη Ρωσία των υπερηχητικών πυραύλων Kinzhal που εκτοξεύονται από αέρος.

«Δεν θα το έβλεπα ως κάτι που θα άλλαζε το παιχνίδι», δήλωσε ο επικεφαλής του Πενταγώνου Λόιντ Όστιν στο «Face the Nation» του CBS.

Και το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι ο πύραυλος Kinzhal είναι στην πραγματικότητα απλώς μια αεροπορική έκδοση του βαλλιστικού πυραύλου μικρού βεληνεκούς Iskander (SRBM - Short Range Ballistic Missile), τον οποίο η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα στην εισβολή της στην Ουκρανία.

Γιατί ο φόβος και ο θόρυβος για τους υπερηχητικούς πυραύλους;

Πρώτον, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τον όρο. Ουσιαστικά, όλοι οι πύραυλοι είναι υπερηχητικοί - που σημαίνει ότι ταξιδεύουν τουλάχιστον πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου. Σχεδόν κάθε πολεμική κεφαλή που απελευθερώνεται από έναν πύραυλο στην ατμόσφαιρα θα φτάσει αυτή την ταχύτητα κατευθυνόμενη προς τον στόχο της. Δεν πρόκειται για μια νέα τεχνολογία.

Αυτό πάνω στο οποίο εργάζονται τώρα οι στρατιωτικές δυνάμεις - συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Κίνας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βόρειας Κορέας - είναι ένα υπερηχητικό όχημα ολίσθησης (HGV). Ένα HGV είναι ένα εξαιρετικά ευέλικτο ωφέλιμο φορτίο που θεωρητικά μπορεί να πετάξει με υπερηχητική ταχύτητα, ενώ προσαρμόζει την πορεία και το ύψος του για να περάσει «κάτω από τη μύτη» των ραντάρ και γύρω από τις πυραυλικές άμυνες.

Ένα HGV είναι το όπλο που είναι σχεδόν αδύνατο να σταματηθεί. Και η Ρωσία πιστεύεται ότι έχει ένα HGV στο οπλοστάσιό της, το σύστημα Avangard, το οποίο ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν χαρακτήρισε το 2018 «πρακτικά άτρωτο» στις δυτικές αεράμυνες.
Αλλά το Kinzhal, ως παραλλαγή του SRBM Iskander, δεν είναι HGV. Ενώ έχει περιορισμένη ικανότητα ελιγμών όπως το Iskander, το κύριο πλεονέκτημά του είναι ότι μπορεί να εκτοξευθεί από μαχητικά αεροσκάφη MiG-31, δίνοντάς του μεγαλύτερο βεληνεκές και τη δυνατότητα να επιτεθεί από πολλαπλές κατευθύνσεις, σύμφωνα με μια έκθεση του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών που δημοσιεύτηκε πέρυσι.

«Το MiG-31K μπορεί να χτυπήσει από απρόβλεπτες κατευθύνσεις και θα μπορούσε να αποφύγει εντελώς τις προσπάθειες αναχαίτισης. Το ιπτάμενο όχημα-φορέας θα μπορούσε επίσης να είναι πιο επιβιώσιμο από το σύστημα Iskander που κινείται στο δρόμο», ανέφερε η έκθεση.

Στην ίδια έκθεση σημειώνεται επίσης ότι το επίγειο Iskander αποδείχθηκε ευάλωτο στα συστήματα πυραυλικής άμυνας κατά τη διάρκεια του πολέμου του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020, κατά τη διάρκεια του οποίου οι αζέρικες δυνάμεις αναχαίτισαν ένα αρμενικό Iskander. «Αυτό υποδηλώνει ότι οι ισχυρισμοί για το άτρωτο του Kinzhal στα συστήματα πυραυλικής άμυνας μπορεί επίσης να είναι κάπως υπερβολικοί», ανέφερε η έκθεση.

Έχει η Ουκρανία αντιπυραυλική άμυνα;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ στέλνουν ήδη αρκετά συστήματα πυραύλων εδάφους-αέρος στην Ουκρανία για να βοηθήσουν στην άμυνά της.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο των ΗΠΑ, αυτά τα πρόσθετα συστήματα περιλαμβάνουν τα κινητά συστήματα αεράμυνας SA-8, SA-10, SA-12 και SA-14, σοβιετικής εποχής. Και η Σλοβακία, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει συμφωνήσει να στείλει ακόμη σημαντικότερες συστοιχίες πυραυλικής άμυνας, τους S-300, στην Ουκρανία μόλις λάβει κατάλληλα μέσα αντικατάστασης από τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ, δήλωσαν πηγές στο CNN.

Γιατί ο Πούτιν χρησιμοποίησε τον πύραυλο Kinzhal;

Η χρήση στην Ουκρανία σηματοδοτεί το πολεμικό "ντεμπούτο" του ρωσικού συστήματος Kinzhal. «Στις 18 Μαρτίου, το αεροπορικό πυραυλικό σύστημα Kinzhal κατέστρεψε μια μεγάλη υπόγεια αποθήκη πυραύλων και αεροπορικών πυρομαχικών των ουκρανικών στρατευμάτων στο χωριό Delyatin, στην περιοχή Ivano-Frankivsk», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Το CNN δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα τον ισχυρισμό αυτό. Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν αργότερα στο CNN ότι η Ρωσία εκτόξευσε υπερηχητικούς πυραύλους εναντίον της Ουκρανίας και ήταν σε θέση να παρακολουθήσουν τις εκτοξεύσεις σε πραγματικό χρόνο.

Οι εκτοξεύσεις είχαν πιθανότατα ως στόχο να δοκιμάσουν τα όπλα και να στείλουν ένα μήνυμα στη Δύση σχετικά με τις ρωσικές δυνατότητες, δήλωσαν συγκλίνουσες πηγές στο CNN. Και με τον πόλεμο στο έδαφος της Ουκρανίας να έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο, η Ρωσία μπορεί να αναζητά νίκες που να μπορεί να διαφημίσει.

Το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι η Μόσχα πιθανότατα ανέπτυξε τα Kinzhal για να «αποσπάσει την προσοχή από την έλλειψη προόδου στη χερσαία εκστρατεία της Ρωσίας». Ο Όστιν, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, χρησιμοποίησε παρόμοια γλώσσα στη συνέντευξή του στο CBS, λέγοντας ότι ο Πούτιν «προσπαθεί να αποκαταστήσει κάποια δυναμική» στην εισβολή του στην Ουκρανία.

Ο Όστιν διερωτήθηκε αν ο ρωσικός στρατός έχει ξεμείνει από πυρομαχικά ακριβείας ή αν ο Πούτιν δεν έχει εμπιστοσύνη «στην ικανότητα των στρατευμάτων του να αποκαταστήσουν τη δυναμική τους».

«Αναρωτιέσαι κατά κάποιο τρόπο γιατί θα το έκανε αυτό», είπε.