Κόσμος|12.11.2022 10:00

Η ανακατάληψη της Χερσώνας πίσω από τις λέξεις: Γιατί οι Ρώσοι αποχώρησαν τώρα και πώς αυτό θα επηρεάσει τις εξελίξεις στο πολεμικό μέτωπο

Αναστασία Κιτσικώστα

Η εγκατάλειψη της Χερσώνας από τη Ρωσία ήταν από τις πιο ταπεινωτικές υποχωρήσεις της Μόσχας στους σχεδόν εννέα μήνες πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο κρίθηκε απαραίτητη από τον στρατηγό Σεργκέι Σουροβίνικιν, ο οποίος διορίστηκε μόλις τον περασμένο μήνα ως επικεφαλής της στρατιωτικής επιχείρησης, όπως την χαρακτηρίζουν στο Κρεμλίνο.

Αυτό σημαίνει πως η χώρα που ξεκίνησε την πολεμική σύμπραξη με τον γείτονά της πλέον βλέπει με άλλη ματιά το μέλλον του πολέμου.

Με την Ουκρανία να απειλεί να καθηλώσει τις ρωσικές δυνάμεις στη δυτική όχθη του ποταμού Ντνίπρο, όπου δεν μπορούν εύκολα να εφοδιαστούν, ο Σουρόβικιν πρότεινε στον υπουργό Άμυνας Σεργκέι η Ρωσία να υιοθετήσει νέες αμυντικές γραμμές προκειμένου να διαφυλάξει τις ζωές των στρατιωτών.

Όπως αναφέρει το Reuters, η απόφαση -που περιγράφηκε από έναν Ρώσο στρατιωτικό μπλόγκερ ως «μαύρη σελίδα στην ιστορία του ρωσικού στρατού»- υπερασπίστηκαν υποστηρικτές του πολέμου λέγοντας πως είναι μια σοφή και αναγκαία ενέργεια. Ωστόσο, η εικόνα που έχει η Δύση είναι πως η Ρωσία χάνει.

Τα «γεράκια του πολέμου» υπερασπίζονται την κίνηση της Ρωσίας

Ο σκληροπυρηνικός ηγέτης των Τσετσένων και στενός σύμμαχος του Βλαντιμίρ Πούτιν, Ραμζάν Καντίροφ είναι από τα πρόσωπα που υπερασπίστηκαν την κίνηση αυτή.

«Αφού ζύγισε τα υπέρ και τα κατά, ο στρατηγός Σουροβίνικιν έκανε μια δύσκολη αλλά σωστή επιλογή για τη διάσωση των ανεκτίμητων ζωών των στρατιωτών», δήλωσε ο ίδιος, ο οποίος συχνά μέσω δηλώσεών του έχει κάνει μια πιο επιθετική προσέγγιση στον πόλεμο και έχει ζητήσει μέχρι και τη χρήση πυρηνικών όπλων.

Άλλο ένα γεράκι του πολέμου – ο Γεβγένι Πριγκόζιν, ιδρυτής της ομάδας μισθοφόρων Wagner που πολεμά στο πλευρό της Ρωσίας ανέφερε στο πρακτορείο ειδήσεων RIA πως: «Η απόφαση που έλαβε ο Σουρόβικιν δεν είναι εύκολη, αλλά ενήργησε ως άνθρωπος που δεν φοβάται να αναλάβει την ευθύνη».

Και η Μαργαρίτα Σιμονιάν, αρχισυντάκτρια του κρατικού Russia Today, συνέκρινε την υποχώρηση με την απόφαση του στρατηγού Μιχαήλ Κουτούζοφ να εγκαταλείψει τη Μόσχα στον Ναπολέοντα το 1812 για τη σωτηρία του στρατού και της Ρωσίας.

Τι σημαίνει αυτό για τη Ρωσία;

Η Ρωσία εγκατέλειψε ένα «συμβολικό βραβείο» - μια πόλη που ιδρύθηκε από την αυτοκράτειρα Αικατερίνη τον 18ο αιώνα - και ένα στρατηγικό στήριγμα στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας, λίγες εβδομάδες αφότου διακήρυξε την προσάρτησή της, μαζί με άλλες ουκρανικές περιοχές, και δήλωσε ότι θα είναι μέρος της Ρωσίας «για πάντα».

Σύμφωνα με τον στρατιωτικό αναλυτή Ρομπ Λι, ο οποίος μιλά στο Reuters, η απόσυρση μπορεί να φέρει σε ισχυρότερη θέση τη Μόσχα ώστε να διατηρήσει άλλες γραμμές του μετώπου στα νότια και ανατολικά της Ουκρανίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, η παραχώρηση της Χερσώνας θα έθετε την Κριμαία εντός της εμβέλειας των ουκρανικών  κατευθυνόμενων πυραύλων και των πυραύλων HIMARS που έχουν προμηθεύσει οι ΗΠΑ το Κίεβο.

Όπως αναφέρει  το CNN σε ανάλυσή του, η απόσυρση - αν και παρουσιάζεται ως μια συνετή στρατιωτική κίνηση για την εξοικονόμηση πόρων και την ανάπτυξή τους σε άλλα μέτωπα - αποτελεί πλήγμα για την εκστρατεία της Μόσχας στην Ουκρανία.

Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες η περιοχή της Χερσώνας προσαρτήθηκε, ενσωματώθηκε παράνομα στη Ρωσική Ομοσπονδία. Τώρα περίπου 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης βρίσκονται ξανά στα χέρια της Ουκρανίας και το πυροβολικό της Ουκρανίας βρίσκεται σε απόσταση βολής από την Κριμαία.

Ωστόσο, η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί τον έλεγχο περίπου του 60% της περιοχής της Χερσώνας, νότια και ανατολικά του Ντνίπρο, συμπεριλαμβανομένης της ακτογραμμής κατά μήκος της Αζοφικής Θάλασσας. Όσο τα στρατεύματα της Μόσχας ελέγχουν και οχυρώνουν την ανατολική όχθη του Ντνιπρό, οι ουκρανικές δυνάμεις θα δυσκολεύονται να βλάψουν ή να διακόψουν τη διώρυγα που μεταφέρει νερό στην Κριμαία.

Η μετακίνηση στην ανατολική όχθη θα διευκολύνει τη Ρωσία να αναπληρώσει τα στρατεύματά της και να ανακτήσει την άμυνα.

Οποιαδήποτε προσπάθεια των ουκρανικών δυνάμεων να διασχίσουν το Ντνίπρο θα ήταν δαπανηρή έως και απαγορευτική, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις είναι καλά οχυρωμένες κατά μήκος ενός τμήματος του ποταμού.

Αυτό δείχνει πως η Ρωσία υπολόγισε πως χάνει κάτι αλλά κερδίσει αλλού. Στην άμυνα και την προστασία της Κριμαίας, η οποία ωστόσο στη διάρκεια ενός πολέμου είναι εύθραυστη.

Τι σημαίνει για την Ουκρανία η επανάκτηση της Χερσώνας

Τι κέρδισε όμως η Ουκρανία από αυτή την κίνηση; Σίγουρα αυτοπεποίθηση, θάρρος και ελπίδα.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έκανε λόγο για μια «ιστορική ημέρα» για την Ουκρανία ενώ οι στρατιώτες πανηγύρισαν έντονα την ανακατάληψη της Χερσώνας. 

Η νέα επιτυχία του ουκρανικού στρατού, μετά την αστραπιαία προέλαση σε μεγάλο μέρος του Χάρκοβου τον Σεπτέμβριο, θα συμβάλει στην ενίσχυση της διεθνούς υποστήριξης για την πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας.

Η επιτυχία στη Χερσώνα μπορεί επίσης να επιτρέψει στις εξαντλημένες ουκρανικές μονάδες να αναπαυθούν, καθώς και να επαναπροσανατολιστεί η προσοχή στο Ντονμπάς, όπου συνεχίζονται οι σφοδρές μάχες τόσο στο Λουχάνσκ όσο και στο Ντονέτσκ.

Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν πως η Ρωσία διαθέτει σημαντικό οπλισμό και δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες που είναι έτοιμοι να ριχτούν στη μάχη, και η εκστρατεία της κατά των ουκρανικών υποδομών έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην παροχή ρεύματος και νερού σε πολλές περιοχές.

Η Ουκρανία λαμβάνει από την άλλη σταδιακά προηγμένα συστήματα αεράμυνας από δυτικούς δωρητές, αλλά έχει να υπερασπιστεί μια τεράστια περιοχή.

Εικόνες καταστροφής

Οι ουκρανικές αρχές έχουν επίσης ένα τεράστιο έργο ανοικοδόμησης μπροστά τους καθώς οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν κρίσιμες υποδομές και άφησαν πίσω τους τεράστιο αριθμό ναρκών.

Δορυφορικές εικόνες της Maxar Technologies έδειξαν ότι τουλάχιστον επτά γέφυρες, τέσσερις από τις οποίες διασχίζουν τον ποταμό Ντνιπρό, έχουν καταστραφεί τις τελευταίες 24 ώρες.

Ζημιές καταγράφηκαν επίσης σε ένα κρίσιμο φράγμα που διασχίζει το Ντνίπρο στην πόλη Nova Kakhovka της περιφέρειας Χερσώνα, στην ανατολική όχθη του ποταμού.

Εδώ και εβδομάδες και οι δύο πλευρές κατηγορούν την άλλη ότι σχεδιάζει να σπάσει το φράγμα, το οποίο αν καταστραφεί θα οδηγήσει σε εκτεταμένες πλημμύρες στην ανατολική όχθη και θα στερήσει από τον πυρηνικό σταθμό στη Ζαπορίζια το νερό για την ψύξη των αντιδραστήρων.

Η Ουκρανία έθεσε τις βάσεις για τη νίκη της στη Χερσώνα το καλοκαίρι, με ανελέητες επιθέσεις μεγάλων αποστάσεων σε ρωσικές αποθήκες ανεφοδιασμού, σιδηροδρομικούς κόμβους και γέφυρες. Χρησιμοποιεί την ίδια τακτική τώρα στο Λουχάνσκ.

Τα γεγονότα πάντως στη Χερσώνα και το Χάρκοβο έδειξαν ότι οι Ουκρανοί διαθέτουν μια στρατιωτική τακτική ευελιξίας που φαίνεται ξένη προς τη Ρωσία.

Με τις νέες εξελίξεις είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα πετύχει τον στόχο του ο Βλαντιμίρ Πούτιν να φτάσει στα σύνορα του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ τη στιγμή που η Ουκρανία έχει πλέον αλλάξει τις γραμμές του μετώπου.

Ο χρόνος μόνο θα δείξει πώς θα εξελιχτεί ο πόλεμος που έχει «πονέσει» όλη την Ευρώπη.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Βλαντίμιρ ΠούτινΡωσίαειδήσεις τώραΟυκρανίαΒολοντιμίρ Ζελένσκιπόλεμος