Κόσμος|08.05.2023 14:30

Εκλογές Τουρκία - Reuters: Η δυσκολότερη πρόκληση του Ερντογάν και η μεγαλύτερη ευκαιρία της αντιπολίτευσης να διεκδικήσει την εξουσία

Newsroom

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα αντιμετωπίσει την πιο δύσκολη πολιτική του πρόκληση στις εκλογές της προσεχούς Κυριακής στην Τουρκία, με την αντιπολίτευση να αισθάνεται την καλύτερη ευκαιρία της να τερματίσει τις δύο δεκαετίες στην εξουσία και να ανατρέψει τις πολιτικές του.

Εκλογές Τουρκία: Κάλπη – σταυροδρόμι για το μέλλον της χώρας

Οι προεδρικές και κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες, που έχουν οριστεί για τις 14 Μαΐου με πιθανή επαναληπτική ψηφοφορία στις 28 Μαΐου, θα αποφασίσουν όχι μόνο ποιος θα ηγηθεί της Τουρκίας, αλλά και πώς θα κυβερνηθεί, πού θα κατευθυνθεί η οικονομία της και ποια θα είναι η μορφή της εξωτερικής της πολιτικής.

Ο πιο μακροχρόνιος ηγέτης της σύγχρονης Τουρκίας, ο Ερντογάν έχει υπερασπιστεί τη θρησκευτική ευσέβεια και τα χαμηλά επιτόκια στο εσωτερικό της χώρας του, ενώ παράλληλα διεκδικεί την τουρκική επιρροή στην περιοχή και χαλαρώνει τους δεσμούς του μέλους του ΝΑΤΟ με τη Δύση, μεταδίδει το πρακτορείο Reuters.

Οι εκλογές διεξάγονται τρεις μήνες μετά τους σεισμούς στη νοτιοανατολική Τουρκία που σκότωσαν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους.

Κύριος αντίπαλος του Ερντογάν είναι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο ηγέτης του κοσμικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ο οποίος έχει την υποστήριξη μιας συμμαχίας έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Τα διακυβεύματα για την Τουρκία

Ο πιο ισχυρός ηγέτης από τότε που ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ίδρυσε τη σύγχρονη τουρκική δημοκρατία πριν από έναν αιώνα, ο Ερντογάν και το ισλαμιστικής βάσης κόμμα του AKP έχουν απομακρύνει την Τουρκία από το κοσμικό σχέδιο του Ατατούρκ.

Ο Ερντογάν έχει επίσης συγκεντρώσει την εξουσία γύρω από μια εκτελεστική προεδρία, με έδρα ένα παλάτι 1.000 δωματίων στην άκρη της Άγκυρας, όπου καθορίζεται η πολιτική για την οικονομία, την ασφάλεια, τις εσωτερικές και διεθνείς υποθέσεις της Τουρκίας.

Οι επικριτές του Ερντογάν λένε ότι η κυβέρνησή του έχει φιμώσει τη διαφωνία, έχει διαβρώσει τα δικαιώματα και έχει θέσει το δικαστικό σύστημα υπό την εξουσία της, μια κατηγορία που αρνούνται οι αξιωματούχοι που λένε ότι έχει προστατεύσει τους πολίτες απέναντι σε μοναδικές απειλές για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης μιας απόπειρας πραξικοπήματος το 2016.

Οι οικονομολόγοι λένε ότι οι εκκλήσεις του Ερντογάν για χαμηλά επιτόκια έστειλαν τον πληθωρισμό σε υψηλό 24 ετών, στο 85% πέρυσι, και τη λίρα να κατρακυλά στο ένα δέκατο της αξίας της έναντι του δολαρίου την τελευταία δεκαετία.

Και ο υπόλοιπος κόσμος;

Υπό τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει επιδείξει στρατιωτική ισχύ στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής, εξαπολύοντας τέσσερις εισβολές στη Συρία, διεξάγοντας επίθεση κατά των Κούρδων μαχητών στο εσωτερικό του Ιράκ και στέλνοντας στρατιωτική υποστήριξη στη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν.

Η Τουρκία είδε επίσης μια σειρά από διπλωματικές συγκρούσεις με τις περιφερειακές δυνάμεις Σαουδική Αραβία, Αίγυπτο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Ισραήλ, καθώς και μια αντιπαράθεση με την Ελλάδα και την Κύπρο για τα θαλάσσια σύνορα της ανατολικής Μεσογείου, μέχρι που άλλαξε ρότα πριν από δύο χρόνια και επιδίωξε προσέγγιση με ορισμένους από τους αντιπάλους της, αναφέρει το Reuters στην ανάλυσή του.

Η αγορά ρωσικών συστημάτων αεράμυνας από τον Ερντογάν προκάλεσε κυρώσεις της αμερικανικής βιομηχανίας όπλων κατά της Άγκυρας, ενώ η εγγύτητά του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν οδήγησε τους επικριτές να αμφισβητήσουν τη δέσμευση της Τουρκίας στη δυτική αμυντική συμμαχία του ΝΑΤΟ. Οι αντιρρήσεις της Άγκυρας στις αιτήσεις ένταξης στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας έχουν επίσης προκαλέσει εντάσεις.

Ωστόσο, η Τουρκία μεσολάβησε επίσης για μια συμφωνία για τις ουκρανικές εξαγωγές σιταριού, υπογραμμίζοντας τον πιθανό ρόλο που έχει θέσει ο Ερντογάν στις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Δεν είναι σαφές ότι ένας διάδοχός του θα απολάμβανε το ίδιο προφίλ που έχει δημιουργήσει στην παγκόσμια σκηνή, σημείο που είναι πιθανό να τονίσει στην προεκλογική εκστρατεία.

Τι υπόσχεται η αντιπολίτευση;

Τα δύο κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης, το κοσμικό CHP και το κεντροδεξιό εθνικιστικό κόμμα IYI, έχουν συμμαχήσει με τέσσερα μικρότερα κόμματα στο πλαίσιο μιας πλατφόρμας που θα αντιστρέψει πολλές από τις πολιτικές που υπογράφει ο Ερντογάν.

Έχουν δεσμευτεί να αποκαταστήσουν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και να αντιστρέψουν τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν. Θα καταργούσαν επίσης την εκτελεστική του προεδρία υπέρ του προηγούμενου κοινοβουλευτικού συστήματος και θα έστελναν πίσω τους Σύρους πρόσφυγες.

Στόχος τους είναι επίσης να βελτιώσουν τις σχέσεις με τους δυτικούς συμμάχους, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, και να επιστρέψει η Τουρκία στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35, από το οποίο αποκλείστηκε μετά την αγορά ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων.

Οι αναλυτές πιστεύουν ότι οι πολιτικές που υπόσχεται η αντιπολίτευση θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στις ξένες επενδύσεις.

Ο Ερντογάν υποστήριξε τις αποτυχημένες προσπάθειες για την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ενώ φιλοξένησε τουλάχιστον 3,6 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν γίνει όλο και πιο ανεπιθύμητοι σε μια εποχή οικονομικής δυσπραγίας στην Τουρκία.

Η αντιπολίτευση έχει επαναλάβει τα σχέδια του Ερντογάν να επιστρέψουν ορισμένοι πρόσφυγες στη Συρία, αλλά κανείς από τους δύο δεν έχει καθορίσει πώς θα μπορούσε αυτό να γίνει με ασφάλεια.

Θα είναι ντέρμπι οι εκλογές;

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Κιλιτσντάρογλου να προηγείται του Ερντογάν, η δημοτικότητα του οποίου έχει πληγεί από μια κρίση κόστους ζωής που προκλήθηκε από τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό. Το ενιαίο πρόσωπο που παρουσιάζει η αντιπολίτευση έχει ενισχύσει τις πιθανότητές της, λένε οι αναλυτές.

Αλλά ο Ερντογάν εξακολουθεί να είναι υποψήφιος και η προεδρική κούρσα μπορεί κάλλιστα να οδηγηθεί σε δεύτερο γύρο μεταξύ αυτού και του Κιλιτσντάρογλου.

Οι αρχικές δημοσκοπήσεις μετά τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου έδειχναν ότι μπορούσε να διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό την υποστήριξή του παρά τις κατηγορίες ότι η κυβέρνηση είχε αργήσει να αντιδράσει και είχε επιβάλει χαλαρά τους οικοδομικούς κανονισμούς που μπορεί να είχαν σώσει ζωές.

Ο τρόπος με τον οποίο η αντιπολίτευση θα συγκεντρώσει υποστήριξη μεταξύ των Κούρδων ψηφοφόρων, που αντιπροσωπεύουν το 15% του εκλογικού σώματος, παραμένει το κλειδί. Το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) δεν συμμετέχει στην κύρια συμμαχία της αντιπολίτευσης, αλλά αντιτίθεται σθεναρά στον Ερντογάν μετά την καταστολή των μελών του τα τελευταία χρόνια.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Μεράλ ΑκσενέρΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάνεκλογές ΤουρκίαΤουρκίαειδήσεις τώραΚεμάλ Κιλιτσντάρογλου