Αγία Σοφία, Θόλος του Βράχου και στη μέση ο Ερντογάν – Η νέα θεοπολιτική εικόνα του Τούρκου προέδρου παρουσιάστηκε στην Κωνσταντινούπολη

Με φόντο ένα ολόγραμμα με την Αγία Σοφία, το μουσουλμανικό τέμενος Κουμπάτ ας-Σαχρά (Θόλος του Βράχου) και στη μέση ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με διαστημική στολή, ο Τούρκος πρόεδρος επισφράγισε το θρησκευτικό και ιδεολογικό αφήγημα του «Μεγάλου και Ισχυρού Έθνους» στην τελετή λήξης των Θερινών Σχολείων του Ιδρύματος Νεολαίας της Τουρκίας (TUGVA). Στο κέντρο αυτής της εικονογραφικής σύνθεσης, το πορτρέτο του ίδιου του Ερντογάν λειτουργούσε σχεδόν ως μεσολαβητής ανάμεσα στα δύο ιερά σύμβολα, αποδίδοντάς του τον ρόλο του ενωτικού ηγέτη του ισλαμικού κόσμου.

«Θα αγκαλιάσουμε κάθε έναν από τους νέους μας με ειλικρίνεια και με αγάπη. Σήμερα, ευχαριστώ για άλλη μια φορά κάθε αδελφό, κάθε μέλος, επικεφαλής και εθελοντή που θυσίασε τα πάντα για να αναθρέψει και να διδάξει στις νέες γενιές τις πολιτισμικές μας αξίες», ανέφερε.

Η επιλογή των δύο θρησκευτικών εμβλημάτων δεν ήταν καθόλου τυχαία. Η Αγία Σοφία, έχοντας μετατραπεί ξανά σε τζαμί από το 2020, αποτελεί για τον Ερντογάν σύμβολο της αποκατάστασης της ισλαμικής ταυτότητας της Τουρκίας, ενώ η απεικόνιση του Κουμπάτ ας-Σαχρά παραπέμπει στην Ιερουσαλήμ, σημείο αναφοράς της μουσουλμανικής καταπίεσης.

Η εμφάνιση αυτού του ολογράμματος στο στάδιο Τουπράς στην Κωνσταντινούπολη συνοδεύτηκε από τις επευφημίες νεαρών μαθητών και από απαγγελίες ποιημάτων για τη Γάζα. Ο Ερντογάν, αυτό-παρουσιαζόμενος ως προστάτης των απανταχού μουσουλμάνων, επαναφέρει τον εαυτό του στο κέντρο ενός νέου πανισλαμικού αφηγήματος. Η ισοτιμία Αγίας Σοφίας και Θόλου του Βράχου υπονοεί έναν Ερντογάν που δεν περιορίζεται στα σύνορα της χώρας του, αλλά φιλοδοξεί να ορίσει εκ νέου τον ιδεολογικό χάρτη του μουσουλμανικού κόσμου.

Η τελετουργία του ολογράμματος, η σκηνοθεσία της εκδήλωσης, ακόμη και το φιλί στο χέρι του ηγέτη από τους μαθητές, συνθέτουν ένα αφήγημα όπου η πίστη, η νεολαία και η πολιτική εξουσία συγχωνεύονται κάτω από την εικόνα ενός "πατέρα του έθνους", με τον ίδιο τον Ερντογάν να τοποθετείται ανάμεσα στα σύμβολα της πίστης και της ιστορίας. Η Αγία Σοφία, σε αυτή την αφήγηση, δεν είναι πλέον μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού, αλλά φέρεται να λειτουργεί ως θεμέλιο του νέου «τουρκικού αιώνα» — δίπλα στο όραμα για την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ.