Ακόμα πιο κοντά Ελλάδα-ΠΓΔΜ

Με γρήγορα και σταθερά βήματα προχωρεί η προσπάθεια επαναλειτουργίας της συνοριακής διάβασης μεταξύ Ελλάδας - ΠΓΔΜ στον Λαιμό Πρεσπών, για πρώτη φορά έπειτα από μισό αιώνα. Σε συνεδρίαση της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης του Interreg, παρουσία και εκπροσώπων των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών, δόθηκε το «πράσινο φως» για την προώθηση των διαδικασιών και την προετοιμασία για χρηματοδότηση του έργου με το ποσό των 4.500.000 ευρώ.

Σύμφωνα με το προκαταρκτικό σχέδιο, που παρουσιάστηκε από την Αναπτυξιακή Κοζάνης, προτείνεται να δημιουργηθούν μεθοριακός σταθμός με δίδυμο κτίριο διαβατηριακού ελέγχου στις δύο πλευρές των συνόρων, δρόμος πρόσβασης εκατέρωθεν, καθώς και έργα ανάπλασης στο χωριό Λαιμός, το πρώτο που θα συναντά όποιος θα εισέρχεται από το Ρέσεν της ΠΓΔΜ.

Στα συγκεκριμένα έργα προτείνεται να «κουμπώσει» και το πολυδύναμο ιατρείο που έχει δρομολογηθεί στον Λευκώνα Πρεσπών, το οποίο θα μπορεί να εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές, σηματοδοτώντας την κινητικότητα, όπως είπε στο «Έθνος» ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Θόδωρος Καρυπίδης.

Στην όχθη της Μεγάλης Πρέσπας, που μοιράζει τα νερά της ανάμεσα σε Ελλάδα, ΠΓΔΜ και Αλβανία, δίπλα στον μεθοριακό σταθμό, προτείνεται να δημιουργηθεί μικρή λιμενική υποδομή, προκειμένου να υπάρξει και λιμναία σύνδεση μεταξύ των τριών χωρών. Η διακηρυγμένη πρόθεση των κυβερνήσεων Αθήνας και Σκοπίων για την προώθηση του έργου μέσω των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θεωρείται δεδομένη, ενώ με τη σύμφωνη γνώμη και των Τιράνων αναμένεται να μπει η επίσημη «σφραγίδα» με τριμερή συμφωνία μεταξύ των τριών χωρών, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών ή και πρωθυπουργών, σε ημερομηνία που θα οριστεί το επόμενο διάστημα. Για το έργο έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, κατά την επίσκεψή του στις Πρέσπες τον Αύγουστο του 2017.

«Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Interreg Ελλάδας - ΠΓΔΜ που έγινε στις Πρέσπες ενέκρινε ομόφωνα να προχωρήσει τις τεχνικές διαδικασίες και την προετοιμασία για τη χρηματοδότηση του έργου. Παρουσιάστηκε μια πρώτη προσέγγιση των έργων, που έχουν εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης έως το 2023» είπε στο «Εθνος» ο διευθυντής Αναπτυξιακού Προγραμματισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, Ζήσης Πιτσέλης.

\Στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης, που θα γίνει τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο του 2019, αναμένεται να εγκριθεί το τεχνικό δελτίο του έργου, έπειτα από συνεννόηση με όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες και υπουργεία. Η συνοριακή διάβαση Πρεσπών άνοιξε τον Σεπτέμβριο 1959, στο πλαίσιο συμφωνίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Τίτο, και εξυπηρετούσε τοπικές μετακινήσεις αγροτών εκατέρωθεν των συνόρων, αλλά λειτούργησε μόλις για 7,5 χρόνια, αφού την έκλεισε η χούντα τον Μάιο του 1967, μόλις 3 εβδομάδες μετά το πραξικόπημα.

Ο,τι έχει απομείνει σήμερα είναι το εγκαταλελειμμένο κτίριο του παλιού τελωνείου και η μπάρα διέλευσης. Ο δρόμος πρόσβασης, μήκους 3,5 χιλιομέτρων, από την ελληνική πλευρά είναι χωμάτινος και θα ασφαλτοστρωθεί στο πλαίσιο του έργου, ενώ θα υπάρξει και αναβάθμιση του ασφάλτινου δρόμου μερικών εκατοντάδων μέτρων από την πλευρά της ΠΓΔΜ. Το άνοιγμα της διάβασης έπειτα από διάστημα άνω του μισού αιώνα θα δημιουργήσει μια γέφυρα συνεργασίας μεταξύ των κατοίκων στο τριεθνές, αλλά και ένα αναπτυξιακό εργαλείο, με κοινό όφελος και στις τρεις πλευρές των συνόρων.

Τουρισμός

Ο συνοριακός σταθμός θα ενώσει μια ευρύτερη περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και τόπους εναλλακτικού τουρισμού, που περιλαμβάνει το σύμπλεγμα των Πρεσπών και την Οχρίδα στην ΠΓΔΜ, η οποία αποτελεί πόλο έλξης εκατοντάδων χιλιάδων τουριστών.

Η απόσταση Πρεσπών - Οχρίδας, που σήμερα είναι 150 χιλιόμετρα μέσω του Μεθοριακού Σταθμού Νίκης, θα μειωθεί μόλις στα 50 χιλιόμετρα. «Την Οχρίδα επισκέπτονται κάθε χρόνο περίπου 200.000 Βορειοευρωπαίοι, κυρίως Γερμανοί και Ολλανδοί. Αν 7.000-8.000 από αυτούς περάσουν και στη δική μας πλευρά και κάνουν μόνο μία διανυκτέρευση, θα επιφέρουν αύξηση 100% του τουριστικού προϊόντος» είπε στο «Έθνος» ο δήμαρχος Πρεσπών, Παναγιώτης Πασχαλίδης