Δασμοί Τραμπ: Εφετείο των ΗΠΑ τούς κρίνει παράνομους - Η απάντηση και οι επόμενες κινήσεις του Αμερικανού προέδρου

Ομοσπονδιακό εφετείο των ΗΠΑ απέρριψε την Παρασκευή τη χρήση από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ των εκτάκτων εξουσιών που του είχε παραχωρήσει το Κογκρέσο για την επιβολή δασμών, ανοίγοντας το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να πρέπει να επιστρέψει δισεκατομμύρια δολάρια από εισπραχθέντες δασμούς.

Η απόφαση με ψήφους 7-4 θέτει υπό αμφισβήτηση τις συμφωνίες που έχει συνάψει ο Τραμπ με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και άλλους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους για τη μείωση των «αμοιβαίων» δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα τους, σε σχέση με τα επίπεδα που είχε αρχικά καθορίσει η κυβέρνηση τον Απρίλιο. «Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το Κογκρέσο … δεν έδωσε στον πρόεδρο ευρεία εξουσία να επιβάλει δασμούς» όπως αυτούς που επέβαλε ο Τραμπ με τις εκτελεστικές εντολές του, σημείωσε η πλειοψηφία.

Η απόφαση ακυρώνει επίσης τους δασμούς που είχε επιβάλει ο Τραμπ σε Κίνα, Καναδά και Μεξικό για να ασκήσει πίεση στις χώρες αυτές ώστε να σταματήσουν τις εισαγωγές φεντανύλης και των χημικών πρόδρομων ουσιών στις ΗΠΑ. Η απόφαση, ωστόσο, δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν από τις 14 Οκτωβρίου, δίνοντας στην κυβέρνηση Τραμπ χρόνο να ασκήσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Αντίδραση Τραμπ και Λευκού Οίκου

Ο Τραμπ επιτέθηκε στο «Υψηλά Κομματικό Εφετείο» σε ανάρτηση στο Truth Social την Παρασκευή το βράδυ, προειδοποιώντας ότι η αναστολή των δασμών «θα ήταν καταστροφή για τη χώρα» και θα την έκανε «οικονομικά αδύναμη».

«Τώρα, με τη βοήθεια του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, θα τους χρησιμοποιήσουμε προς όφελος του Έθνους μας, και θα κάνουμε την Αμερική Πλούσια, Ισχυρή και Δυνατή ξανά!» έγραψε, υποδεικνύοντας ότι η κυβέρνηση θα ασκήσει έφεση, όπως αναμενόταν.

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κους Ντεσάι, δήλωσε: «Ο Πρόεδρος Τραμπ άσκησε νόμιμα τις εξουσίες επιβολής δασμών που του παραχώρησε το Κογκρέσο για να υπερασπιστεί την εθνική και οικονομική ασφάλεια από ξένες απειλές. Οι δασμοί του Προέδρου παραμένουν σε ισχύ και ανυπομονούμε για την τελική νίκη σε αυτή την υπόθεση».

Νομικό υπόβαθρο και προηγούμενες αποφάσεις

Η απόφαση του Εφετείου των ΗΠΑ για τον Ομοσπονδιακό Κύκλο επιβεβαιώνει την απόφαση του Μαΐου του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ, που είχε καταλήξει ότι ο Τραμπ υπέβαλε υπερβολικά αίτημα εξουσίας βάσει του νόμου του 1977, τον International Emergency Economic Powers Act (IEEPA), για την επιβολή τόσο των δασμών κατά της διακίνησης φεντανύλης όσο και των παγκόσμιων δασμών του.

«Δεν εξετάζουμε αν οι ενέργειες του Προέδρου έπρεπε να είχαν ληφθεί ως πολιτική απόφαση», σημείωσε η πλειοψηφία στην απόφαση, η οποία απαντούσε σε συνδυασμένη αγωγή που είχαν καταθέσει πολλοί μικροί εισαγωγείς και αρκετές πολιτείες υπό Δημοκρατικό έλεγχο. «Το μόνο ζήτημα που εξετάζουμε είναι αν οι δασμοί κατά της διακίνησης και οι αμοιβαίοι δασμοί που επιβλήθηκαν με τις αμφισβητούμενες εκτελεστικές εντολές είναι εξουσιοδοτημένοι από τον IEEPA. Καταλήγουμε ότι δεν είναι».

Εμπειρογνώμονες στο εμπόριο και στα τελωνεία τόνισαν στο POLITICO ότι η επιστροφή δασμών θα ήταν λογιστικός εφιάλτης και πιθανότατα θα προκαλούσε κύμα νομικών προσφυγών από άλλες επιχειρήσεις και βιομηχανικές ενώσεις που ζητούν αποζημίωση.

Το επιχείρημα της πλειοψηφίας και η θεωρία «major questions doctrine»

Η πλειοψηφία του εφετείου τόνισε ότι η απόφαση για την παράνομη φύση των δασμών του Τραμπ ενισχύεται από σειρά αποφάσεων του Ανώτατου Δικαστηρίου που καθορίζουν τη λεγόμενη «major questions doctrine», μια νομική θεωρία που απορρίπτει ισχυρισμούς ότι το Κογκρέσο παραχώρησε σιωπηρά ευρείες εξουσίες στην εκτελεστική εξουσία.

«Οι δασμοί που εξετάζονται εγείρουν τα ζητήματα που θέτει η doctrine, καθώς είναι ταυτόχρονα «απροσδόκητοι» και «μετασχηματιστικοί»», έγραψε η πλειοψηφία, που αποτελούνταν από έναν Ρεπουμπλικάνο και έξι Δημοκρατικούς διορισμένους δικαστές.

Από την απόφαση διαφώνησαν οι διορισμένοι από τον Ομπάμα Ρίτσαρντ Ταράντο και Ρέιμοντ Τσεν, καθώς και οι διορισμένοι από τον Τζορτζ Μπους Κιμπερλι Μουρ και Σάρον Προστ. Ο Τραμπ δεν έχει διορίσει δικαστές στο Ομοσπονδιακό Εφετείο Κύκλου.

«Ο IEEPA ενσωματώνει μια συνειδητή παραχώρηση ευρείας εξουσίας έκτακτης ανάγκης από το Κογκρέσο στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων, η οποία φυσικά εκτείνεται πέρα από τις εξουσίες που προβλέπονται από τους μη-έκτακτους νόμους», έγραψε ο Ταράντο για τους διαφωνούντες.

Ιστορικό χρήσης των δασμών από Τραμπ

Ο Τραμπ άρχισε να χρησιμοποιεί επιθετικά τον διεθνή νόμο εκτάκτου ανάγκης για να επιβάλει δασμούς αμέσως μετά την ανάληψη της προεδρίας, πρώτα σε Κίνα, Καναδά και Μεξικό για την καταπολέμηση της φεντανύλης. Στη συνέχεια επέβαλε βάση δασμού 10% σε σχεδόν όλες τις χώρες και επιπλέον δασμούς έως 50% σε δεκάδες εμπορικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των 27 χωρών της ΕΕ.

Κανένας πρόεδρος στο παρελθόν δεν είχε χρησιμοποιήσει το νόμο του 1977 για επιβολή δασμών, αν και κατά καιρούς είχε χρησιμοποιηθεί για οικονομικές κυρώσεις σε άλλες χώρες.

Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι υψηλοί αριθμοί θανάτων από φεντανύλη αποτελούσαν εθνική έκτακτη ανάγκη, που δικαιολογούσε τη χρήση δασμών για να ασκηθεί πίεση σε Κίνα, Καναδά και Μεξικό.

Επιπλέον, επικαλέστηκε ότι το μεγάλο και επίμονο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ ήταν εθνική έκτακτη ανάγκη που δικαιολογούσε την επιβολή ευρύτερων «αμοιβαίων» δασμών για να πιεστούν οι εταίροι σε συμφωνίες εμπορίου.

Τα έσοδα από δασμούς και νέες αγωγές

Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση Τραμπ εισέπραξε περίπου 107 δισεκατομμύρια δολάρια από τελωνειακούς δασμούς μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουλίου. Ένα σημαντικό μέρος αφορά τους δασμούς που επιβλήθηκαν μέσω του IEEPA, ενώ περιλαμβάνει και άλλους δασμούς που δεν επηρεάζονται από την απόφαση του εφετείου.

Παράλληλα, μια άλλη υπόθεση που αμφισβητεί τους δασμούς συνεχίζει να εξετάζεται στα δικαστήρια. Ομοσπονδιακό δικαστήριο στην Ουάσινγκτον, σε υπόθεση που κατέθεσαν δύο εταιρείες παιχνιδιών από το Ιλινόι, αποφάσισε στις 29 Μαΐου ότι ο Τραμπ δεν είχε καμία εξουσία βάσει του IEEPA για την επιβολή δασμών.

Η κυβέρνηση κατέθεσε έφεση στο D.C. Circuit Court of Appeals, με τη συζήτηση να έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Σεπτεμβρίου.