Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ (;)

Η διαφορά είναι προφανής. Το Κίνηµα Αλλαγής είναι η µοναδική περίπτωση πολιτικού σχηµατισµού που επιδιώκει να είναι, ταυτοχρόνως, και κόµµα και συνασπισµός. Γίνεται; Στη Χαριλάου Τρικούπη θεωρούν πως γίνεται. Αν δεν το θεωρούσαν δεν θα εγκατέλειπαν το brand name του ΠΑΣΟΚ, ούτε θα έβαζαν στο ράφι τον ήλιο και τα λοιπά εµβλήµατα. Θεώρησαν κάποια στιγµή -και από αυτή την άποψη καλά έκαναν- ότι για να επιστρέψει η Κεντροαριστερά στο παιχνίδι χρειάζονται νέο όχηµα, νέα πρόσωπα και νέο αφήγηµα.

Μέχρις εδώ, όλα καλώς καµωµένα. Τα προβλήµατα άρχισαν από τη στιγµή που, ενώ δεν ήθελαν να λέγονται ΠΑΣΟΚ, συµπεριφέρονταν ως ΠΑΣΟΚ. Τι έκαναν; Μα ό,τι κάνει ο βασικός µέτοχος σε µια εταιρεία: όταν συµφωνεί µε τους συνεταίρους του είναι ίσος και καταδεκτικός µαζί τους. Οταν διαφωνεί, τους θυµίζει ποιος είναι το αφεντικό και ποιος έχει την πλειοψηφία.

Στην πολιτική, ωστόσο, δεν υπάρχουν εταιρείες. Οποιος θέλει να είναι «αφεντικό» ανοίγει µόνος του το µαγαζί, εκθέτει την πραµάτεια του και περιµένει πελατεία. Είναι και πιο απλό. ∆εν έχει γκρίνιες, διαφοροποιήσεις και προβλήµατα.

Σε κάθε άλλη περίπτωση τα συνεταιριστικά πολιτικά εγχειρήµατα είναι ασκήσεις ισορροπιών και αναζήτησης κοινών τόπων. Για να το πούµε διαφορετικά, η µετάβαση από την κοµµατική αυτάρκεια σε ένα σύνθετο πολυσυλλεκτικό περιβάλλον δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολη υπόθεση: απαιτεί πολιτική κατανόηση, ανεκτικότητα στη διαφορετική άποψη και, το κυριότερο, διάθεση συνθέσεων.

Υπό αυτή την έννοια, το κρίσιµο στην περίπτωση του ΚΙΝΑΛ δεν είναι µόνο αν συνεδριάζουν τα όργανα ή πώς λαµβάνονται οι αποφάσεις, αλλά τι γίνεται όταν σε ζητήµατα αιχµής, πολιτικής στάσης ή και ιδεολογικής τοποθέτησης εκφράζονται αποκλίνουσες απόψεις.

Μπορεί να επιβληθεί, όπως υποστηρίζεται ότι πρέπει να συµβεί και τώρα, κοµµατική πειθαρχία σε ζητήµατα όπως η Συµφωνία των Πρεσπών; Μπορεί να ακυρωθεί η προϊστορία των πολιτικών χώρων; Μπορεί να εκβιαστεί η στάση των προσώπων, των τάσεων, των οµάδων και των κοµµάτων που συνέβαλαν στη δηµιουργία του κοινού εγχειρήµατος στο όνοµα µιας ασαφούς και επίπλαστης πολιτικής ενότητας;

Η αποχώρηση του Ποταµιού και του Σταύρου Θεοδωράκη από το Κίνηµα Αλλαγής, οι διαφοροποιήσεις και αποστασιοποιήσεις κεντρικών στελεχών (Ραγκούσης, Μπίστης κ.ά.), η αδυναµία προσέλκυσης του κύκλου της Κεντροαριστεράς που δηµιούργησε τον ΟΠΕΚ και στήριξε το εκσυγχρονιστικό εγχείρηµα, όπως και το σκηνικό ρήξης που διαµορφώνεται πλέον µε τη ∆ΗΜΑΡ, απειλούν να µετατρέψουν το Κίνηµα Αλλαγής σε πολιτικό συνασπισµό µε... µία µετοχή.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι εταίροι του ΚΙΝΑΛ όφειλαν και οφείλουν να µην παραγνωρίζουν το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ και ο κόσµος που εξακολουθεί να το ακολουθεί, αποτελούν τη βασική συνιστώσα του όλου εγχειρήµατος. Και είναι αλήθεια. Πόσο... ΠΑΣΟΚ όµως είναι η γραµµή που ακολουθείται σήµερα στο «Μακεδονικό»; Και ποια σχέση έχει µε την παράδοση των προοδευτικών τοµών που ο χώρος της Κεντροαριστεράς µεταφέρει η άρνηση και των στοιχειωδών ακόµα για τον εξορθολογισµό των σχέσεων Πολιτείας - Εκκλησίας; Αν το ΠΑΣΟΚ είναι (πράγµατι) εδώ, δεν µπορεί να είναι µόνο κατ’ όνοµα...