Βαρομετρικό Χαμηλό Κοινωνικής Συνοχής

Και ενώ όλα πήγαιναν καλά στην αρχή της πανδημίας με την κοινωνία να αντιλαμβάνεται τις εξελίξεις των γεγονότων, με φαινολογικά ήπιες συμπεριφορές, μετά από μικρό χρονικό διάστημα άρχισαν όλα να στραβώνουν. Εδώ και καιρό, βέβαια,  οι κοινωνία δέχεται πιέσεις που κυριολεκτικά τη διχάζουν. Η επιστήμη, άτυπα, βρίσκεται στο εδώλιο και διαρκώς δοκιμάζεται. Οι αμφισβητίες πληθαίνουν και πεισμώνουν, οι αμφιβολίες καλλιεργούνται, οι δηλώσεις και οι σχολιαστές γκριζάρουν την αξία της, ενώ η/οι πολιτική/οι δράττονται της ευκαιρίας και ανακτούν τις χαμένες αξίες του παρελθόντος. Και κάποιοι, δράττονται της ευκαιρίας για να μεταπηδήσουν από την μια κοινωνική ομάδα (επιστήμη) σε κάποια άλλη (πολιτική) για να σώσουν τον κόσμο. 

Οι ευθύνες για την όλη κατάσταση βαραίνουν όλους τους θεσμικούς εταίρους εντός και εκτός συνόρων. Το πρώτο και σημαντικότερο μέλημα, όμως, μιας χώρας είναι να βλέπει τα του οίκου της. Ενδεχομένως δίνοντας παράδειγμα στις άλλες. Και ο οίκος μας δεν βαίνει καλώς. Και δεν βαίνει καλώς γιατί η διασπορά και η χρήση της διαχεόμενης πληροφορίας έχει προκαλέσει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα μιας απαραιτήτως ορθολογικής ενημέρωσης του πολίτη. Οι μη διασταυρωμένες – επιβεβαιωμένες πληροφορίες, οι εσφαλμένες διατυπώσεις διάχυσης, οι άκαιρες διαδόσεις και μη καλώς αξιολογημένες πληροφορίες, οι ανεκπαίδευτοι σχολιαστές και μη καταρτισμένοι παρουσιαστές, έχουν προκαλέσει την χαοτική κατάσταση που βιώνουμε, η οποία θυμίζει την έκλυση ορμονών πανικού στις μυρμηγκοφωλιές. Ο διχασμός δεν βρίσκεται μόνο εντός των διαφόρων κοινωνικών ομάδων (για μερικούς κοινωνικών τάξεων), αλλά και μέσα στις ίδιες οικογένειες. Η αντιμετώπιση του φαινομένου πλέον είναι δύσκολη, καθώς ο φανατισμός πολλών ατόμων έχει φτάσει στο μη περαιτέρω. Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά η πολιτεία προσπαθεί να επιβάλει τη λογική με τις κλασικές μεθόδους περιορισμών και τιμωρίας. Δυστυχώς, όμως, τα σύγχρονα προβλήματα των κοινωνικών δομών δεν λύνονται παρά μόνο με σύγχρονα εργαλεία. Σε αντίθετη περίπτωση δημιουργούνται απρόβλεπτα ανακλαστικά. Και δεν υπάρχει χειρότερη κατάσταση από το να έχεις έναν διχασμένο λαό σε περίοδο που όλα δείχνουν την αναγκαιότητα της ομοψυχίας. Το διαίρει και βασίλευε δεν φαίνεται να αποδίδει πάντα.

Όλοι οι πολιτικοί θεσμοί, από τα κόμματα μέχρι τους απανταχού εκπροσώπους τους, πρέπει να εργαστούν σοβαρά πάνω στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία, με στόχο τον περιορισμό της διχόνοιας. Απαιτείται η άμεση ενασχόληση ειδικών κοινωνιολόγων, ψυχολόγων και άλλων σχετικών ειδικοτήτων για την ορθολογική διαχείριση της όλης κατάστασης. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται ολιστικά και όχι αποσπασματικά ή ακόμα και συστημικά. Ζητήματα κοινωνικής βίας, εντός και εκτός των οικογενειών, η άσκηση βίας κατά γυναικών και παιδιών, και γενικά η άσκηση βίας που ξεπερνά τα γνωστά τετριμμένα (αλλά εξίσου θλιβερά), των εποχών της εποχής μας, θα μας απασχολούν πολύ περισσότερο την μετά covid εποχή. Ποιος θα τα μαζέψει μετά τα ασυμμάζευτα. Ούτε η επιστήμη θα μπορέσει να βάλει το χέρι της. Χιλιοειπωμένο, θα μου πείτε, αλλά πραγματικό, κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε. Θα μου πείτε πάλι· λες να μη τα ξέρουν; Η απάντηση είναι μάλλον τα ξέρουν, αλλά από την άλλη λες μέσα σου· πες - πες μπορεί κάτι να γίνει.