Η φήμη με την οποία θα ξεκινήσω σήμερα κυκλοφορεί έντονα στην δημοσιογραφική πιάτσα και δεν μπορώ παρά να σας τη μεταφέρω. Διάλεξα να σας μεταφέρω τις φήμες γιατί κάτι δείχνουν: Αφενός υπάρχει το γνωστό γνωμικό, πως όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά. Αφετέρου η φήμη, που θα μοιραστώ μαζί σας, από μόνη της δείχνει πως αρκετοί επενδύουν στο να κατέβει στον πολιτικό στίβο η Καρυστιανού, είτε επειδή το θέλουν ειλικρινά, είτε επειδή θέλουν να «κάψουν» το σενάριο με διάφορες μεθοδεύσεις. Διαλέγετε και παίρνετε.
Άκουσα, λοιπόν, από πολλές μεριές πως υπάρχει υπόγειος δίαυλος ανάμεσα στην Μαρία Καρυστιανού και τον Αντώνη Σαμαρά. Πρόκειται για δύο πρόσωπα που συζητιούνται πολύ τις τελευταίες εβδομάδες και βρίσκονται στο επίκεντρο των σεναρίων για πολιτικές ανακατατάξεις. Προσέξτε, δεν μου είπαν για απευθείας επαφή των δύο, αλλά για πρόσωπα που μιλούν στενά και με τις δυο πλευρές και βρίσκονται στην ίδια πολιτική όχθη.
Το πρώτο πρόσωπο, που ούτως ή άλλως βρίσκεται στο μυαλό όλων, είναι ο Νίκος Καραχάλιος, για τον οποία γράψαμε πριν αρκετές μέρες. Ο Καραχάλιος θήτευσε για ένα διάστημα στο πλάι του Κώστα Καραμανλή, αλλά και του Αντώνη Σαμαρά, ενώ τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να συμπήξει μαζί με άλλα πρόσωπα μια παράταξη της Δεξιάς, μακριά από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Καραχάλιος, που είναι έξυπνος άνθρωπος, βλέπει ευκαιρίες σε πρόσωπα όπως αυτό της Μαρίας Καρυστιανού. Γι αυτό και είπε πρόσφατα πως ο συνδυασμός των Σαμαρά και Καρυστιανού αποτελεί «μαγική συνταγή».
Το δεύτερο πρόσωπο, μου είπαν, είναι η δικηγόρος Μαρία Γρατσία. Εκπροσωπεί νομικά την πρόεδρο του Συλλόγου Συγγενών των θυμάτων στα Τέμπη, διατηρεί γραφείο στο Κολωνάκι και είναι βαθιά θρησκευόμενη. Δραστηριοποιείται πολιτικά στη Νίκη, με την οποία εξελέγη στη Βουλή στις πρώτες εκλογές του 2023 (το κόμμα της έχασε την έδρα της Α' Αθήνας στις δεύτερες εκλογές), ενώ το 2017 κατέβηκε με τον συνδυασμό του Θέμη Σοφού στις εκλογές του ΔΣΑ, «κόντρα» στον επίσημο υποψήφιο της ΝΔ. Αυτή η υποψηφιότητά της, λένε, δηλοί και το ότι η ίδια έχει επαφές με το «σαμαρικό» στρατόπεδο, ενώ μου μετέφεραν και τη φήμη πως ο πρώην πρωθυπουργός την «έσπρωξε» σε δύο μεριές: Στο κόμμα της Νίκης και στο πλάι της Μαρίας Καρυστιανού.
Η Καρυστιανού πάντως σε συνέντευξή της στην Καθημερινή έβαλε τα πράγματα σε μια σειρά. Ξεκαθάρισε πως δεν θέλει η ίδια να φτιάξει κόμμα, αλλά θέλει να δει κάτι «νέο» να δημιουργείται, ώστε να εκφράσει το «25%» του οποίου είναι και η ίδια μέρος. Δεν έχει άδικο πως το σενάριο για δημιουργία κόμματος διακινήθηκε και από όσους θέλουν να προσάψουν «ιδιοτέλεια στον ανιδιοτελή αγώνα των οικογενειών των Τεμπών».
Με βάση όλα αυτά, κλείνω το θέμα -μέχρι νεωτέρας- με το εξής: Όσοι μου μετέφεραν τη φήμη περί διαύλου Σαμαρά – Καρυστιανού λένε πως είναι πιθανό τα δυο αυτά πρόσωπα να μην πρωταγωνιστήσουν σε κάποια νέο σχήμα. Ο πρώτος δεν λογίζεται ως «νέος και άφθαρτος», ενώ η δεύτερη ενδέχεται να δώσει στήριξη στο νέο σχήμα. Τι σημαίνει αυτό; Πως σε διάφορους κύκλους αναζητείται πρόσωπο να ηγηθεί. Ίδωμεν.
Σας μεταφέρω τώρα στην υπόθεση των Τεμπών και την απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι. Την Παρασκευή σας έγραφα για την «κωλοτούμπα» της κυβέρνησης αναφορικά με το αίτημα του γονιού για εκταφή του παιδιού του, γιατί η αλληλεγγύη στον απεργό πείνας είχε αρχίσει να μεγαλώνει τόσο ώστε να θορυβήσει την κυβέρνηση. Πράγματι η εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάρισας ικανοποίησε του Πάνου Ρούτσι για εκταφή της σορού του γιου του, μόνο όμως ως προς το σκέλος της ταυτοποίησής του και όχι ως προς το σκέλος των τοξικολογικών εξετάσεων. Θα αναρωτηθήκατε οι πιο καλόπιστοι, μα καλά η Εισαγγελία έλαβε την επιφοίτηση και ικανοποίησε ένα από τα αιτήματα, παρά το γεγονός ότι το απέκλειαν ο Γιώργος Φλωρίδης και η ηγεσία του Αρείου Πάγου; Το πράγμα είναι πιο σύνθετο.
Πρώτον, μην γελιόμαστε, η κυβέρνηση ασχολήθηκε με το θέμα, παρά τις επικλήσεις στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Δεύτερον, έμαθα πως το ζήτημα απασχόλησε το Μαξίμου, που αναζήτησε οδό διαφυγής από την κατάσταση, ελπίζοντας να ικανοποιήσει όλα τα ακροατήρια. Το «ναι» στο ένα από τα δύο αιτήματα του απεργού πείνας δείχνει ότι η Πολιτεία είναι τελικά ευαίσθητη, αλλά κάνει και κάτι ακόμα. Αφαιρεί το έναν από τους δύο λόγους για την απεργία πείνας, ικανοποιώντας αυτό που συγκινεί τον περισσότερο κόσμο: το να μάθει ο γονιός αν το παιδί του βρίσκεται στο φέρετρο. Στο Μαξίμου ελπίζουν πως η απόφαση της εισαγγελέως θα «ρίξει» το θέμα πιο χαμηλά στην επικαιρότητα και θα αφαιρέσει και υποστηρικτές του αγώνα του Πάνου Ρούτσι (που έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει την απεργία πείνας). Μην εκπλήσσεστε από τον κυνισμό, έτσι σκέφτονται πολύ συχνά όλοι οι κρατούντες την εξουσία.
Έλα όμως που το θέμα έχει και επίδραση στην (προοδευτική) αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά εξέδωσαν ανακοινώσεις υποστηρικτικές στον Πάνο Ρούτσι, παρά την απόφαση της Παρασκευής για την εκταφή. Στο ΠΑΣΟΚ, όμως, φαίνεται πως ζυγίζουν διαφορετικά το θέμα, αφού μόνο ο Κώστας Τσουκαλάς αναφέρθηκε στο θέμα, χωρίς να εκδοθεί κάποια άλλη ειδική ανακοίνωση της Χαριλάου Τρικούπη. Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ μετέφερε την εκτίμησή του πως «το άρθρο 309 του ΚΠΔ δίνει την δυνατότητα με την ίδια διαδικασία να μπορεί να γίνει και η ταυτοποίηση και οι τοξικολογικές εξετάσεις» και ζήτησε να γίνουν και οι δύο εξετάσεις. Είναι φανερό πως το ΠΑΣΟΚ κρατάει πολύ χαμηλότερους τόνους. Θα φταίνε και τα μηνύματα που έστειλε η Άννα Διαμαντοπούλου προ ημερών στην ηγεσία...
Μένω στο ΠΑΣΟΚ, βλέποντας πως γενικά υπάρχει διάθεση να χαλαρώσουν οι φωνές που προκαλούν εσωστρέφεια. Στην μία περίπτωση, αυτήν την κριτική της Άννας Διαμαντοπούλου, η ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη φαίνεται να κάνει πίσω. Όσον αφορά όμως την έτερη εστία αμφισβήτησης, τον Παύλο Γερουλάνο, φαίνεται πως το πράγμα καταλαγιάζει. Παρά το γεγονός πως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ έδωσε πριν λίγες μέρες διορία στον Νίκο Ανδρουλάκη μέχρι τα Χριστούγεννα, σε νεότερη συνέντευξή του έκανε βήματα πίσω εστιάζοντας στο ότι πρέπει να διαδοθεί το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ που παρουσιάστηκε στη ΔΕΘ. Μαθαίνω πως έπεσε σχετικό τηλέφωνο και τα πράγματα ξεκαθάρισαν, με αποτέλεσμα ο Χάρης Δούκας πλέον να μοιάζει ως ο μόνος «αμφισβητίας».
Σε μεγάλο ζήτημα για το λιανεμπόριο και δη το ηλεκτρονικό εξελίσσεται το ... τελευταίο μίλι, το "last mile", όπως λέγεται. Πρόκειται για το τελευταίο τμήμα της διαδικασίας διανομής προϊόντων, που γίνεται είτε, με ντελιβαράδες - ταχυ - ταχυδρόμους ή με διαδικασία self - service, με την χρήση των σχετικών θυρίδων που έχουν στήσει οι μεγάλοι «παίκτες» του κλάδου σε πολλές περιοχές της χώρας. Εκεί εδράζεται κι ένας πονοκέφαλος κόστους και επιπέδου υπηρεσιών. Δηλαδή οι εταιρείες ζυγίζουν τι βολεύει. Να διανέμουν με ημιφορτηγά τα δέματα και να τα βάζουν στις θυρίδες, όπου οι καταναλωτές μπορούν οποιαδήποτε ώρα θέλουν να τα πάρουν ή να τα μοιράζουν κατ' οίκον;
Στο δίλημμα αυτό «παλεύουν» να απαντήσουν τρεις «παίκτες» που εστιάζουν στην ανάπτυξη των "κουτιών" με τις θυρίδες. Ο λόγος για τη Skroutz, BOX NOW και ACS που έχουν κυριαρχήσει στον κλάδο, με την νεοφυή BOX NOW με τους ισχυρούς επενδυτές (Emma Capital με 82%, PCP Public Capital Partners, του επενδυτικού βραχίονα του Olympia Group με12,5%) να έχει το 50% των θυρίδων βάζοντας «πλώρη» για 200.000 φέτος.
Μου λένε, πάντως, ότι και στον κλάδο των ταχυμεταφορών, όπου μέρος του είναι και το κομμάτι εκείνο με τις θυρίδες, έρχεται σταδιακά συγκέντρωση. Από τις 630 και πλέον επιχειρήσεις οι 5 - 6 έχουν το 85% και πλέον της αγοράς. Εκεί είναι και μεγάλοι πολυεθνικοί παίκτες, όπως η Speedex και η DHL αλλά και τα ΕΛΤΑ με την ειδική υπηρεσία.
Από τα ενδιαφέροντα που μαθαίνω, πάντως, από τον κλάδο είναι ότι τα ξένα e -shop και προφανώς τα κινέζικα ανεβαίνουν με ταχύ ρυθμό. Μου έλεγε, μια από τις εταιρείες με τις θυρίδες, ότι πλέον εκεί που πριν δύο χρόνια τα ξένα e -shop είχαν το 25-35% των διακινούμενων δεμάτων, πλέον, έχουν φτάσει το 45%. Γι αυτο και φωνάζει και ο Απ. Βακάκης από τα Jumbo που την περασμένη εβδομάδα εξαπέλυσε «μύδρους» κατά των TEMU, Shein κτλ.
Να σας, πω, δε ότι, σε σχέση με τα ψώνια, μέσω διαδικτύου που διανέμονται από τις θυρίδες, ότι την άνοιξη κυριαρχούν τα καλλυντικά και δη τα αντηλιακά κτλ και το φθινόπωρο - χειμώνα τα είδη ένδυσης.
Και μια και σας πήρα φαλάγγι με τα του ηλεκτρονικού εμπορίου, να σας πω ότι ακούω για «λουκέτα» σε πολλά ηλεκτρονικά φαρμακεία. Προφανώς, δεν μπορούν, να αντέξουν τα κόστη και τις επενδύσεις οι «μικροί», ενώ προφανώς δεν έχουν και την ίδια διαπραγματευτική δυνατότητα για καλές συμφωνίες για εκπτώσεις με προμηθευτές. Παντού... συγκέντρωση...
Και μια και ο λόγος για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα άκουσα με ενδιαφέρον το τι είπε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας στον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος, την περασμένη Παρασκευή.
«Παρά τη βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών, οι ελληνικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος χρηματοδότησης και δυσκολίες στην πρόσβαση σε τραπεζική πίστη» τόνισε και προσέθεσε ότι, «το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν περιορισμούς στην εξωτερική χρηματοδότησή τους παραμένει σημαντικά υψηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, το 75% των επενδύσεων χρηματοδοτείται με ίδια κεφάλαια – ποσοστό αισθητά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο» είπε ο Διοικητής παραπέμποντας σε πρόσφατη έρευνα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, που λέει ότι μόνο το 1,3% των επενδυτικών κεφαλαίων των επιχειρήσεων την τελευταία διετία προήλθε από φορολογικά κίνητρα και μόλις το 11,5% από τραπεζικό δανεισμό, ενώ οι μισές δεν αξιοποίησαν κανένα κρατικό πρόγραμμα. Επιπλέον, μόλις 3 στις 10 επιχειρήσεις αξιοποίησαν τον Αναπτυξιακό Νόμο, με το 74% αυτών να αναφέρει γραφειοκρατία και καθυστερήσεις».
«Αυτή η εξάρτηση από ίδιους πόρους επιβαρύνει την επενδυτική δυναμική, περιορίζει την κλίμακα των έργων και αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης, ιδίως μέσω κεφαλαιαγορών και στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων» τόνισε ο κ. Στουρνάρας την ώρα που το Ταμείο Ανάκαμψης μπαίνει στην τελική του φάση, Άραγε το έχασαν οι μικροί το τραίνο μια και οι «δρόμοι» για εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις μάλλον είναι... στενοί.
Και μια και για εναλλακτική χρηματοδότηση να σας πω ότι με παίρνουν τηλέφωνο και με ρωτούν για το πότε θα ξεκινήσει το νέο «κύμα» του ΤΕΠΙΧ 3 που είχε εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ. Είναι για εγγυήσεις δανείων και η δέσμευση ήταν για ενεργοποίηση μέχρι τα τέλη του μήνα. Έχουμε λίγες ώρες ακόμη...
Μένω σε θέματα ΜμΕ και να σας πω ότι ακούω για αναδομήσεις, στην εθνική εκπροσώπηση στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (EΟΚΕ), που είναι συμβουλευτικό όργανο της ΕΕ, το οποίο απαρτίζεται από εκπροσώπους οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων καθώς και άλλων ομάδων συμφερόντων. Γνωμοδοτεί πάνω σε θέματα της ΕΕ για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λειτουργώντας ως γέφυρα ανάμεσα στα όργανα λήψης αποφάσεων της ΕΕ και τους πολίτες της. Άραγε οι ΜμΕ θα συνεχίσουν με ισχυρή φωνή;
Συνεχίζω σε κλίμα «ανασχηματισμών» αλλά στην πλευρά των «μεγάλων» παικτών. Μεγάλος παίκτης είναι και το Υπερταμείο, με πολλές επιχειρήσεις και συμμετοχές στο Ταμείο του. Ήδη, είδαμε πολλές αλλαγές με τελευταία την Ανώνυμη Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ) που μπήκε ως νέος Διευθύνων Σύμβουλος ο Δρ. Αθανάσιος Μπίκας. Άραγε η διοίκηση του κ. Γ. Παπαχρήστου μας επιφυλάσει κι άλλες;
Να συνεχίσω σε αναπτυξιακό τόνο, αλλά να πάω στον τουρισμό και δη την κρουαζιέρα, που «φωνάζει» για το Τέλος Κρουαζιέρας. Την Παρασκευή σε εκδήλωση με τίτλο «Διαμορφώνοντας το Μέλλον της Κρουαζιέρας στην Ελλάδα», στο «λαμπερό» πλοίο Explora I της MSC ακούστηκαν πολλά ενδιαφέροντα από τον σύμβουλο διοίκησης της εταιρείας και με μεγάλη πορεία στον κλάδο, κ. Κ. Αναστασιάδη. Όπως είπε ο κ. Αναστασιάδης ο κλάδος και η εταιρεία του συμβάλλει σημαντικά στην εθνική οικονομία.
Το 2023 συνεισέφερε €2 δισεκατομμύρια στην ελληνική οικονομία και δημιούργησε 22,500+ θέσεις εργασίας. Μάλιστα, όπως είπε, η Ελλάδα εξελίσσεται σε στρατηγικό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου, με περισσότερα από 40 λιμάνια έτοιμα για αξιοποίηση και ανάπτυξη. Έφτασε, τα 8 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας και 5.500 αφίξεις πλοίων το 2024, με αναμενόμενη αύξηση πάνω από 10% φέτος.
Σε σχέση με την MSC, το Explora I ξεκίνησε το 2023 και το Explora II το 2024. Άλλα τέσσερα πλοία, μάλιστα, αναμένεται να ενταχθούν στο στόλο έως το 2028. Το 2025, 7 πλοία πραγματοποιούν δρομολόγια στα ελληνικά ύδατα: 6 MSC Cruises πλοία και 1 Explora Journeys. Να σημειωθεί ότι από το 2022, ο Πειραιάς αποτελεί κύριο λιμάνι-κόμβος για πολλά πλοία της MSC (MSC Lirica, MSC Armonia, MSC Sinfonia). επίσης, το Explora I χρησιμοποιούσε το λιμάνι του Πειραιά για homeporting σε όλη την σεζόν το 2024, ενώ φέτος, καταγράφονται, πάνω από 525 αφίξεις πλοίων, σε 21 ελληνικούς προορισμούς
Ο κ. Αναστασιάδης, πάντως, δεν έκρυψε ότι η ανταγωνιστικότητα του κλάδου υπονομεύεται, πέρα από τις ελλιπείς υποδομές, κι από την έλλειψη προβολής και στρατηγικής, την «απροθυμία» κυβερνητικών στελεχών να στηρίξουν τον κλάδο και από τα θέματα του Τέλους Κρουαζιέρας, που όπως είπε στερεί τους κατά τόπους προορισμούς από δαπάνες των τουριστών που καλούνται να πληρώσουν - μια τετραμελής οικογένεια - περίπου 160 ευρώ για ταξίδια την περίοδο αιχμής, που περιλαμβάνουν Μύκονο και Σαντορίνη, τα νησιά «σημαίες» δηλαδή για το «ελληνικό προϊόν».
Έθεσε, τρία προαπαιτούμενα: Την «Έξυπνη Διαχείριση Κυκλοφορίας», καθώς όπως είπε το Τμήμα Κρουαζιέρας του Ομίλου MSC προωθεί την διαχείριση ροών και τα ψηφιακά συστήματα κατανομής θέσεων ελλιμενισμού, για βέλτιστη πρόσβαση στα λιμάνια και μείωση της συμφόρησης. Μάλιστα τόνισε ότι φέτος δούλεψε το σύστημα διαχείρισης προσεγγίσεων στη Σαντορίνη. Επίσης εστίασε στην «Επένδυση στις Υποδομές». Όπως είπε, η αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών έχει διαρκή αντίκτυπο και στηρίζει την βιώσιμη ανάπτυξη πιο αποτελεσματικά από τη φορολογία από μόνη της. Τέλος για το... Τέλος κρουαζιέρας έκανε λόγο για «Διασφάλιση Διαφάνειας». Η διαφανής διαχείριση των τελών επιβατών και λιμένων καλλιεργεί εμπιστοσύνη και ενισχύει τη σύγκλιση των μακροπρόθεσμων στόχων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τόνισε.
Πάντως ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μόραλης και ο βουλευτής Β. Πειραιά Δημήτρης Μαρκόπουλος δε φαίνεται να συμφώνησαν. Τόνισε, ο κ. Μόραλης ότι σε ό,τι αφορά το δήμο τα χρήματα πάνε σε αναίρεση των συνεπειών από την κρουαζιέρα στην πόλη π.χ. οδοστρώματα, ενώ ζήτησε από την κρουαζιέρα να "«σέβεται» τα δεδομένα των προορισμών και το ότι υπάρχουν και ...κάτοικοι.
Αίσθηση και χαμόγελα προκάλεσε μια αποστροφή του κ. Μόραλη, που είπε ότι αρχικά και οι Κινέζοι της Cosco, όπως κάποιοι στην κρουαζιέρα σήμερα, δεν μπορούσαν να καταλάβουν αγωνίες και δεδομένα της εδώ πραγματικότητας. Είπε, δε, το ... αμίμητο. "Και οι της Cosco ζήτησαν όταν είδαν το μποτιλιάρισμα στο λιμάνι, να κατεδαφιστεί η μπροστινή σειρά από κτίρια στην Ακτή Μιαούλη... Δεν τους κακολογώ, προφανώς, αλλού σε άλλες πραγματικότητας ήταν δυνατόν να γίνει. Όμως εδώ δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, ούτε βέβαια να πάμε το λιμάνι 4 μέτρα πιο μέσα για να μεγαλώσουν οι δρόμοι