Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών: Στο προσκήνιο ξανά ενόψει χειμώνα

Η ενεργειακή κρίση που πλήττει την Ευρώπη εδώ και μήνες και αναμένεται να προκαλέσει πολλές δυσκολίες και τον επικείμενο χειμώνα έχει δημιουργήσει την ανάγκη εξεύρεσης τρόπων για ενεργειακή εξοικονόμηση.

Από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ελλάδα είναι ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός ακινήτων έχει κατασκευαστεί πριν από τη δεκαετία του 1980 με εντελώς διαφορετικές προδιαγραφές με αποτέλεσμα να έχουν μεγάλες απώλειες ψύξης και θέρμανσης, κάτι που έχει καταστεί εξαιρετικά κοστοβόρο την τελευταία περίοδο λόγω των τιμών της ενέργειας που αυξάνονται διεθνώς.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, εύστοχες παρεμβάσεις που γίνονται με τον σωστό τρόπο είναι πιθανό να μειώσουν παραπάνω από 30% την ενεργειακή απαίτηση της κατοικίας. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πολιτικός μηχανικός Σπύρος Ρίζος το ποσοστό της μείωσης της ενεργειακής απαίτησης μιας κατοικίας που φαίνεται στη συνέχεια και στους λογαριασμούς της ενέργειας έχει να κάνει με τα χρήματα που έχει κανείς διαθέσιμα για να επενδύσει στην ενεργειακή θωράκισή της. Υπό την ενεργειακή πίεση, το ενδιαφέρον είναι ήδη μεγάλο για αλλαγές στο σπίτι που μπορούν να αποκλιμακώσουν έστω και λίγο τους λογαριασμούς.

Ξεκινώντας από τα απλά προς τα σύνθετα, ο κ. Ρίζος αναφέρει ποιες είναι οι διαθέσιμες παρεμβάσεις που μπορεί να κάνει κανείς στο σπίτι του: τοποθέτηση θερμοστατικών βαλβίδων, αλλαγή συμβατικών λαμπτήρων με LED, τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα, αλλαγή κλιματιστικών μονάδων με πιο σύγχρονα, τοποθέτηση εξωτερικών συστημάτων σκίασης (πέργκολες, τέντες κτλ), αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης-ψύξης, τοποθέτηση συστημάτων θερμομόνωσης, αλλαγή κουφωμάτων με κουφώματα θερμοδιακοπής και αλλαγή υαλοπινάκων με ενεργειακούς. Οι παρεμβάσεις αυτές αφορούν κυρίως παλαιότερα σπίτια, καθώς όπως σημειώνει ο πολιτικός μηχανικός «σε ένα καινούργιο σπίτι δεν χρειάζεται να προτείνω κάτι γιατί είναι τέτοιες οι μελέτες που καλύπτουν τα πάντα. Όλα σχεδιάζονται με βιοκλιματική αρχιτεκτονική, όλα τα υλικά είναι νέα και σύγχρονα. Δηλαδή οι παρεμβάσεις που ανέφερα υπάρχουν ήδη στα νέα σπίτια. Ιδιαίτερα στα σπίτια της τελευταίας δεκαετίας».

Οι παρεμβάσεις αυτές σε σπίτια παλαιότερα αν γίνουν στο σύνολό τους είναι πιθανό να μειώσουν την ενεργειακή απαίτηση ενός σπιτιού έως και 38% αν γίνουν στο σύνολό τους. Ο κ. Ρίζος τονίζει, ωστόσο: «Δεν θα δει κανείς 30-35% διαφορά στον συνολικό λογαριασμό, θα υπάρξει 30-35% μείωση στην ενέργεια που θα καταναλωθεί στο σπίτι, γιατί πρέπει να υπολογιστούν και τα πάγια κτλ» και προσθέτει: «Οι εργασίες που αναφέρθηκαν παραπάνω έχουν ένα κόστος περίπου 25-30.000 ευρώ περίπου. Όσο είναι περίπου και το μέγιστο ποσοστό που επιδοτείται από το Εξοικονομώ. Η απόσβεση για τα χρήματα αυτά γίνεται μετά από μία πενταετία περίπου, ωστόσο όλες αυτές οι εργασίες σε ένα ακίνητο που είναι προ της δεκαετίας του 1980 εκτός των άλλων θα αυξήσει και την αντικειμενική του αξία, δίνεις μια υπεραξία. Και με αυτό και μόνο κάνεις την απόσβεση έμμεσα. Είναι σίγουρο δηλαδή ότι ανεβάζεις την τιμή του».

Εξάλλου, με τις παρεμβάσεις που θωρακίζουν ενεργειακά ένα σπίτι γίνεται και πιο αποδοτική η θέρμανση του, γίνεται δηλαδή πιο ζεστό, κάτι που είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί σε παλιά σπίτια με κουφώματα δεκαετιών για παράδειγμα, ακόμα και αν δαπανήσει κανείς πολλά χρήματα.

Εκτός από αυτές όμως τις αλλαγές, υπάρχουν και κάποιες καθημερινές συνήθειες που μπορεί κανείς να κάνει προκειμένου να δει τους ενεργειακούς λογαριασμούς του να μειώνονται, έστω και ελάχιστα. «Για παράδειγμα το καλοκαίρι μπορούμε να αερίζουμε το σπίτι τις βραδινές ώρες που η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη, ή μπορούμε να μην χρησιμοποιούμε συσκευές που παράγουν θερμότητα τις μεσημβρινές ώρες, όπως είναι το ηλεκτρικό σίδερο ή η κουζίνα. Ή μπορούμε να βάζουμε το ψυγείο να λειτουργεί, όχι στη μέγιστη κλίμακα αλλά στη μεσαία κλίμακα. Ή κάποιες συσκευές που θέλουμε να τις κλείσουμε, την τηλεόραση για παράδειγμα, ή τον υπολογιστή, να μην τις βάζουμε σε λειτουργία stand by αλλά να τις κλείνουμε εντελώς από το on/off. Επίσης τις μεσημβρινές ώρες, να χρησιμοποιούμε τα συστήματα σκίασης και τα εσωτερικά, δηλαδή να προσπαθούμε να έχουμε κλειστά και τα ρολά γιατί διατηρούν χαμηλότερη τη θερμοκρασία μέσα στο σπίτι. Αυτά είναι απλά πράγματα, που τα γνωρίζουν όλοι, αλλά δεν τα κάνει και κανένας και καλό θα ήταν».

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ»

Απέναντι στο μεγάλο ενδιαφέρον για «πράσινες» ανακαινίσεις σπιτιών στην Ελλάδα, το υπουργείο Περιβάλλοντος, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι εντάσσονται ως καταρχήν επιλέξιμοι κι οι 47.433 επιλαχόντες.

Έτσι, ο προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ 2021» αυξάνεται κατά 591,7 εκατ. ευρώ και ανέρχεται συνολικά σε 1,2 δισ. ευρώ (ποσοστό αύξησης 94%). Συνολικά οι δικαιούχοι του προγράμματος είναι πλέον 87.578 νοικοκυριά.

Όσοι από τους δικαιούχους έχουν ολοκληρωμένη ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου μπορούν να ξεκινήσουν τις παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης, που σχετίζονται με το ποσοστό της δικής τους συμμετοχής στο Πρόγραμμα.

Το «Εξοικονομώ 2021» είναι το πρώτο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων με ξεχωριστό προϋπολογισμό για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Αυτή η στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων αυξάνεται κατά 81,8 εκατ. ευρώ κι αφορά σε 5.890 νοικοκυριά. Έτσι οι συνολικά 14.246 πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας ενισχύονται με 201,8 εκατ. ευρώ.