Ουκρανία ο τάφος των γιγάντων: Οι Ναζί νικούν, αλλά αποδεκατίζονται στο Χάρκοβο

Ήταν 15 Μαρτίου του 1943, όταν οι Γερμανοί Ναζί ανακαταλαμβάνουν το Χάρκοβο στην Ουκρανία, αλλά οι απώλειές τους είναι δυσθεώρητες. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος έχει αρχίσει να «γυρίζει» προς την πλευρά των Συμμάχων, αλλά...

Στις αρχές Φεβρουαρίου 1943 οι παγωμένοι άνεμοι της ρωσικής στέπας έφερναν τα πρώτα μηνύματα καταστροφής στο «χιλιόχρονο Ράιχ». Το δράμα της 6ης γερμανικής Στρατιάς στο Στάλινγκραντ είχε μόλις τελειώσει και οι 330.000 άνδρες της είχαν χαθεί οριστικά. Η απώλειά της είχε σπάσει τη «σπονδυλική στήλη» του γερμανικού μετώπου. Ο άνθρωπος που επέλεξε ο Χίτλερ για να ανατρέψει τη δυσμενή κατάσταση ήταν ο Εριχ φον Μανστάιν. Στα τέλη Φεβρουαρίου, ο νεώτερος στρατάρχης της Γερμανίας εξαπέλυσε μια σφοδρή αντεπίθεση.

Με αιχμή του δόρατος τις σκληροτράχηλες μονάδες των SS και με μια σειρά από επιδέξιους ελιγμούς, ο Μανστάιν διέλυσε έξι σοβιετικές στρατιές, ανακατέλαβε την πόλη του Χαρκόβου, αποκαθιστώντας με αυτό τον τρόπο, το γόητρο της Wehrmacht και αναγκάζοντας τους Σοβιετικούς να αντιληφθούν το δύσκολο έργο που τους ανέμενε μέχρι την τελική επικράτηση. το αριστοτεχνικό γερμανικό σχέδιο το οποίο οδήγησε σε μια ανέλπιστη νίκη. Εκείνο που δεν είχαν συνειδητοποιήσει ο Μανστάιν και ο Χίτλερ ήταν ότι είχε μόλις επιτύχει την τελευταία μεγάλη νίκη της Γερμανίας!

Η γερμανική επίθεση κόστισε στον Κόκκινο Στρατό 70.000 απώλειες αλλά η μάχη από σπίτι σε σπίτι ήταν ιδιαίτερα αιματηρή και για το γερμανικό Σώμα Πάντσερ SS, το οποίο έχασε περίπου 4.400 στρατιώτες μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων στα τέλη Μαρτίου.

Οι συνολικές γερμανικές απώλειες είναι πιο δύσκολο να υπολογιστούν, αλλά υπάρχουν στοιχεία από την εξέταση των απωλειών του Σώματος Πάντσερ SS, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκλεκτές μεραρχίες των Waffen-SS συχνά αναπτύσσονταν εκεί που αναμένονταν οι σκληρότερες μάχες.

Μέχρι τις 27 Μαρτίου, υπολογίζεται ότι το Σώμα Πάντσερ SS είχε χάσει περίπου το 44% της δύναμής του, συμπεριλαμβανομένων και περίπου 160 αξιωματικών και περίπου 4.300 οπλιτών και βαθμοφόρων. Μετά την πτώση του Χαρκόβου, οι σοβιετικές άμυνες στον Ντονέτς κατέρρευσαν, επιτρέποντας στις δυνάμεις του Μανστάιν να προωθηθούν προς το Μπέλγκοροντ στις 17 Μαρτίου, και να το καταλάβουν την επόμενη μέρα. Εντούτοις ο καιρός και η εξάντληση ανάγκασαν την αντεπίθεση του Μανστάιν να σταματήσει σύντομα μετά από αυτό, παρά τις φιλοδοξίες του στρατάρχη να επιτεθεί και στην προεξοχή του Κουρσκ.

Η πιο λάθος επιλογή από τον Χίτλερ...

Μετά την επιτυχία των Γερμανών στο Χάρκοβο, παρουσιάστηκαν δύο επιλογές στον Χίτλερ. Η πρώτη ήταν να περιμένει την αναπόφευκτη ανανέωση της σοβιετικής αντεπίθεσης και να διεξάγει άλλη μία παρόμοια με του Χαρκόβου επιχείρηση, επιτρέποντας στον Κόκκινο Στρατό να κερδίσει έδαφος, να εκταθεί και μετά να αντεπιτεθεί και να τον περικυκλώσει. Η δεύτερη ήταν να διεξάγει μια μεγάλη επίθεση με τις Ομάδες Στρατιών Νότος και Κέντρο ενάντια στην προεξοχή του Κουρσκ. Τελικώς ο Χίτλερ επέλεξε την δεύτερη λύση, πράγμα που οδήγησε στη Μάχη του Κουρσκ, όπου τα γερμανικά τεθωρακισμένα έπαθαν πανωλεθρία.

Η Τρίτη μάχη του Χαρκόβου, όπως έμειθνε στην Ιστορία, ήταν σειρά από επιθετικές επιχειρήσεις στο Ανατολικό Μέτωπο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανάμεσα στους Ναζί εναντίον του Κόκκινου Στρατού, γύρω από την πόλη του Χαρκόβου, μεταξύ 19 Φεβρουαρίου και 15 Μαρτίου του 1943. Η γερμανική αντεπίθεση, γνωστή στους Γερμανούς ως Εκστρατεία του Ντονέτς και στους Σοβιετικούς ως Επιχειρήσεις του Ντονμπάς και του Χάρκοφ, οδήγησε στην καταστροφή περίπου 52 σοβιετικών μεραρχιών και την ανακατάληψη των πόλεων του Χάρκοβου και του Μπέλγκοροντ, όμως οι Σοβιετικοί δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη…

Μέρες πολέμου και σήμερα

Σήμερα, 80 χρόνια μετά την εισβολή των Ναζί, το δόλιο το Χάρκοβο μάχεται κόντρα στην εισβολή των Ρώσων! Το Χάρκοβο ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της Σοβιετικής Ουκρανίας, και σήμερα διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Χάρκοβο. Η πόλη έχει περίπου 1,5 εκατ. κατοίκους από τους οποίους το 62,8% είναι Ουκρανοί, το 33,2% Ρώσοι και το υπόλοιπο ποσοστό (4%) άλλες εθνότητες με τους Εβράιους να κυμαόνονται στο 0,7%.