Προσωπικά ερωτηματικά για την Τέχνη

Με αφορμή τα πρόσφατα συμβάντα σχετικά με την Τέχνη, καθώς και τους προβληματισμούς που προέκυψαν, αναρωτιέμαι:

Ποιος έχρισε αυτόν ποιητή;
Ποιος έχρισε αυτόν ζωγράφο;
Ποιος έχρισε αυτόν γλύπτη;

Επιτέλους ποιος έχει την ευθύνη για το βάφτισμα του καλλιτέχνη; Ή μήπως ισχύει η ρήση του Τσαρούχη (είσαι ό,τι δηλώσεις); Ακολουθεί μια απλή παράθεση από προσωπικά βασανιστικά ερωτηματικά με μοναδικό αντίκρισμα καυτά ξενύχτια αγωνίας, που σφράγισαν ολόκληρες δεκαετίες λιγόλογης και πυκνής έκφρασης, εξ αιτίας της υπερβολικής συνέπειας σε μια σχολαστική, θεληματικά επίπονη, κλασική, νεανική αναζήτηση, μόρφωση και διαμόρφωση/χτίσιμο πιότερο προβληματισμών παρά κάθετων και απόλυτων απόψεων…

Στη σημερινή πραγματικότητα τι θέση έχουν ή μπορεί να έχουν άραγε τα ατέλειωτα ξενύχτια για μελέτη αισθητικής (ξέρεις: Παπανούτσος, Ακαδημία ΕΣΣΔ -τότε απαγορευμένη-, Χέρμπερτ Ρηντ, δοκίμια του Άριστου Καμπάνη, προβληματισμοί του Eco για τον Θωμά Ακυινάτη, φιλοσοφικοί προβληματισμοί του Θεοδωρίδη, μεταφράσεις του Μενάρδου και του Συκουτρή από Πλάτωνα κι Αριστοτέλη για την Ποιητική, κι άλλοι τόμοι στη σειρά που τελειωμό δεν είχαν, κι ακόμη δεν έχουν, κάποια να μελετήσεις για να απορρίψεις αργότερα, κάποια για να σφραγίσουν την ζωή σου ολόκληρη…

Βγαίνουνε φειδωλοί πέντε στίχοι, ένα ξενύχτι· με τρέμουλο, με βούρκωμα, με τσιγάρα και καφέδες. Κι έπειτα δυο βδομάδες να σου παίρνει το να ξαναδείς ότι έχεις διαβάσει, μη και τυχόν κάπου σου μυρίζει αντιγραφή... Κι ύστερα καταχώνιασμα στο συρτάρι, μη και τυχόν δεν είναι άξιο να διαβαστεί, να επικοινωνήσει. Αργότερα, κάποιο διάβασμα σε φίλους, κατά κρίση σχετικούς και, μονάχα ύστερα από χρόνια, όταν πια κραύγαζε εναγώνια η σελίδα απ' το ντουλάπι, δισταχτική παρουσίαση για τύπωμα...

Εκατοντάδες σελίδες σχισμένες... "Δεν είναι άξιες" προσωπική κρίση. Οι άλλες ανέγγιχτες, -ποτέ δεύτερο χέρι, ποτέ καλλωπισμός· όσο κι αν πόνεσε, κοντράρισμα με τον Ρίτσο, μπροστά στον Βάρναλη και την αγαπημένη Νανά: η αξία τους ήταν στην έμπνευση, στο πρωτότυπο. Αντίστοιχα κάποιες λαδομπογιές στον μουσαμά, που έπρεπε απαραίτητα να μπει και η τελευταία πινελιά επάνω πριν αφήσεις τα εργαλεία, μη και χαθεί -ξανά- η μαγεία...

Και από ιδέες; Αληθινά μια στις δεκαπέντε αν ήσουν τυχερός -σαν τον Στήβεν Δαίδαλο... ψάχνεις βέβαια πάντα για αληθινά δικές σου εμπνεύσεις και όχι για απλή επανάληψη ερεθισμάτων -κι εδώ είναι η δυσκολία...

"Τέχνη είναι η στάση του ανθρώπου απέναντι στην αισθητή ή την νοητή ύλη για την πραγματοποίηση ενός αισθητικού σκοπού". Θεϊκέ Joyce: ποιος το φανταζότανε πως καλλιτέχνης θα ‘ναι το τεκνό του ιδιοκτήτη περιοδικού, ο "φίλος" του δημοσιογράφου, η γκόμενα του παραγωγού, κι η κόρη της μαμάς που χρύσωσε την γκαλερί.. .

Ποιος νοιάζεται πια να φωνάξει αν ο στίχος είχε πρωτογραφτεί απ' τον Βερλαίν; Ποιος θα νοιαστεί αν το ίδιο ακριβώς "γλυπτό" κάνει το εφτάχρονο παιδάκι στην χαρτοκοπτική του σχολείου; Ποιος και γιατί θα νοιαστεί αν οι πινελιές του μουσαμά θυμίζουν έντονα την ιχνογραφία του πεντάχρονου; Ακούς στομφώδεις και πομπώδεις δηλώσεις: "Ξαναβρίσκουμε τον παιδικό αυθορμητισμό μας -τις πηγές μας", ή "Είναι μεγάλος καλλιτέχνης' πουλάει πολύ· ή έχει πολλές εκδόσεις". Η παρουσίαση, η προβολή, είναι υπεραρκετή εγγύηση για το "χρίσμα", για τη βάφτιση. Ακόμα ένας καλλιτέχνης λοιπόν…

Θυμάσαι πόσο μας ξάφνιασε -κι ευχάριστα- ο Άντυ με τη σούπα Campbell; Όμως στα χρυσοποίκιλτα γοβάκια λέγαμε: μα ποιόν δουλεύει ο άτιμος; Κι όμως, τότε θησαύρισε... Κι ήρθανε και τα μπαλόνια του Jeff Koons…

Ποια είναι άραγε σήμερα η διαφορά τέχνης, διακοσμητικής, προσωπικής άσκησης, «οικονομικής επένδυσης», κωμικού, γελοίου; Καημένε Αριστοτέλη, κανένας πια δεν δίνει δύο πεντάρες για την ετυμολογία της λέξης "Ποιητική"…

Διαβάστε ακόμη

Το μυστικό «πυρηνικό βουνό» του Ιράν και η προσπάθεια του Ισραήλ να το διαλύσει

Ανησυχία στην Κρήτη: Στο 50% των δειγμάτων νερού βρέθηκε το βακτήριο της λεγιονέλλας

Πούτιν: Ό,τι πατάει το πόδι ενός Ρώσου στρατιώτη, είναι δικό μας

Η Γιούλικα Σκαφιδά καταγγέλλει το Ιατρικό Κέντρο Μεσσήνης: Απειλούν την ανιψιά της