Η Άγκυρα τραβάει το σχοινί: Να ξαναθυμηθούμε το Κυπριακό;

Μοιάζει µε µαγική εικόνα, αλλά είναι απλώς η πραγµατικότητα: την ίδια ώρα που η επιθετικότητα της Αγκυρας ακουµπά το κόκκινο και ο διεθνής Τύπος αντιµετωπίζει ως προοίµιο ευρύτερης κρίσης τις ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, στην Ελλάδα ένας κύκλος αναλυτών µάχεται να αποδείξει ότι όλα αυτά δεν είναι παρά ένα σχέδιο του Τσίπρα για να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώµη και να εκµεταλλευτεί εκλογικά τον φόβο και την ανασφάλεια.

Λόγια της κάλπης

Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι, µάλιστα, ότι τα πολιτικά πρόσωπα που το πρωί τρίζουν τα δόντια στην Τουρκία και υποδεικνύουν στην κυβέρνηση να επιδείξει µεγαλύτερη αποφασιστικότητα, το µεσηµέρι θυµούνται ότι έχουµε εκλογές και καταλήγουν το βράδυ να καταγγέλλουν το Μαξίµου για «προεκλογική εκµετάλλευση των ελληνοτουρκικών», λες και δεν υπάρχει ένα σκάφος που κάνει γεωτρήσεις έξω από την Πάφο, αλλά κάποιο κρουαζιερόπλοιο µε τουρκική σηµαία.

Κι όµως. Μια εβδοµάδα πριν ο πρωθυπουργός συγκαλέσει το ΚΥΣΕΑ, ήταν ο Κώστας Σηµίτης που έκρουε µε άρθρο του στην «Καθηµερινή» τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούσε για νέα Ιµια. Και δεν ήταν ο µόνος. Την ίδια πάνω-κάτω εποχή, πρεσβείες, διεθνείς οργανισµοί και ινστιτούτα δεν έκρυβαν την ανησυχία τους για την πιθανότητα η Αγκυρα να µεταφέρει την ένταση από την Ανατολική Μεσόγειο στο Αιγαίο, µην αποκλείοντας να επιχειρήσει έρευνες και στο Καστελόριζο…

Αραγε, ο Τσίπρας τους έβαλε κι αυτούς; Για να σοβαρευτούµε -µια και τα πράγµατα δείχνουν να είναι σοβαρά- η Τουρκία, εγκλωβισµένη στη δίνη γεωπολιτικών εξελίξεων που επιχείρησε αλλά δεν µπόρεσε να ελέγξει, τραβάει το σχοινί στην Ανατολική Μεσόγειο, θεωρώντας αδιανόητο να µείνει εκτός του νέου ενεργειακού status που διαµορφώνεται. Ταυτόχρονα, «εξάγει» τα εσωτερικά της προβλήµατα, αναβαθµίζει τις απαιτήσεις της, λειτουργεί αναθεωρητικά.

Υπό πίεση

Οσο λάθος θα ήταν να προεξοφληθεί ότι αυτό το µείγµα θα οδηγήσει αναγκαστικά σε «θερµό επεισόδιο» ή σε κάποιο «ατύχηµα» στο Αιγαίο, άλλο τόσο επιπόλαιο θα ήταν να µηδενιστεί ο κίνδυνος και να θεωρηθεί η ένταση της τουρκικής επιθετικότητας απλή ένδειξη της νευρικότητας που προκαλεί στην Αγκυρα η διάρρηξη των δεσµών της µε τις ΗΠΑ ή αντιπερισπασµός στην εσωτερική πίεση που υφίσταται το καθεστώς Ερντογάν.

Κρίσιµο είναι, επίσης, να σπάσουν κάποια στιγµή τα ανθεκτικά στερεότυπα που εµφανίζουν την Ευρώπη να «κλείνει το µάτι» στην τουρκική προκλητικότητα και να αντιληφθούµε ότι σε έναν κόσµο που αλλάζει µε ρυθµούς πρωτοφανείς, η συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελεί ασπίδα.

Το σηµαντικότερο, ωστόσο, είναι να συνειδητοποιήσουµε ότι όσα χάσαµε στην Κύπρο σε συνθήκες πολέµου δεν µπορούν να ανακτηθούν εν καιρώ ειρήνης και να ξαναβάλουµε στο τραπέζι την ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού, µε πλήρη συνείδηση ότι αυτή και µόνο αυτή µπορεί να αλλάξει δραστικά τη φορά των εξελίξεων. Στο σύνθετο περιβάλλον που διαµορφώνουν η ένταση των ευρωπαϊκών πιέσεων προς την Αγκυρα και η ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας, η προοπτική της επίλυσης µπορεί να αποτελέσει το κλειδί και για την επίλυση των υπολοίπων.

∆εν είναι ούτε εύκολο ούτε απλό. Αξίζει, ωστόσο, να δοκιµαστεί. Ακόµα κι αν η προσπάθεια προσκρούσει στην αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς, η Αθήνα και η Λευκωσία θα έχουν επιχειρήσει να µεταφέρουν το πεδίο των αντιθέσεων από τους εξοπλισµούς και τις γεωτρήσεις στο τραπέζι των διαβουλεύσεων, αποδεικνύοντας στη διεθνή κοινότητα ποιος επιθυµεί τη συντήρηση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο και ποιος επιδιώκει την αποκλιµάκωσή της.

Εθνική ανάγκη

Με την Τουρκία σε νευρική κρίση και τις γεωπολιτικές ισορροπίες κλονισµένες, άλλος δρόµος από αυτόν της συνεννόησης δεν είναι ορατός. Το γεγονός, µάλιστα, ότι η Αγκυρα βρίσκεται σε παροξυσµό καθιστά επείγουσα και εθνικά επιβεβληµένη την ανάγκη να αποκρουστεί το εφιαλτικό σενάριο της διχοτόµησης του νησιού και να παραµείνει ζωντανή η προοπτική της επίλυσης του Κυπριακού.