Ναι, και η Τουρκία έχει δικαιώματα βάσει διεθνούς δικαίου αλλά...

Ναι, η Τουρκία έχει και εκείνη δικαιώματα στο Αιγαίο, όπως και στην Ανατολική Μεσόγειο. Γιατί; Επειδή έχει εκεί χωρικά ύδατα (έξι ναυτικά μίλια στο Αιγαίο, 12 ναυτικά μίλια στην Ανατολική Μεσόγειο) και υφαλοκρηπίδα, το εξωτερικό όριο της οποίας μένει να συμφωνηθεί με τα γειτονικά κράτη. Η Τουρκία θα έχει και ΑΟΖ εάν κάποια στιγμή την ανακηρύξει, μια ΑΟΖ που για να μπορέσει όμως να ανακηρυχθεί θα πρέπει να σέβεται και τις ΑΟΖ των απέναντι. Όχι επειδή το λέμε εμείς αλλά επειδή έτσι επιτάσσει η διεθνής νομιμότητα.

Όσοι επιχειρούν να παρουσιάσουν ως «εθνική μειοδοσία» δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών που λένε το προφανές, ότι δηλαδή έχει και η Τουρκία δικαιώματα βάσει του διεθνούς δικαίου, λειτουργούν υπονομευτικά προς το εθνικό συμφέρον. Το δικό μας, όχι των άλλων.

Η κεντρική γραμμή άμυνας της Ελλάδας είναι, άλλωστε, το διεθνές δίκαιο, το οποίο οι γείτονές μας παραβιάζουν, όχι εμείς. Εάν αποφασίσουμε κάποια στιγμή να τους μοιάσουμε, προφανώς θα είναι σαν να αρνούμαστε την ίδια την υπερασπιστική μας γραμμή.

Εκτός και αν υπάρχει κανείς εκεί στην επερχόμενη κυβέρνηση που να επιθυμεί μια στρατικοποίηση των σχέσεών μας με την Τουρκία. Κρίνοντας από τις παρελθούσες θητείες Νεοδημοκρατών στο τιμόνι του υπουργείου Εξωτερικών αλλά και από τις πιο πρόσφατες on ή off δηλώσεις διαθέσεων, κάτι τέτοιο προφανώς δεν ισχύει, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει υποχωρητικότητα.

Η «υποχωρητικότητα» υποβόσκει αλλού: Στο γεγονός, για παράδειγμα, ότι η Ελλάδα δεν έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο (ενώ η Τουρκία έχει επεκτείνει τα δικά της χωρικά ύδατα σε Μαύρη Θάλασσα και Ανατολική Μεσόγειο). Ναι, υπάρχουν πολλοί στη ΝΔ που παραμένουν από θέση αρχής επιφυλακτικοί απέναντι σε μια μερική και όχι συνολική άσκηση του συγκεκριμένου δικαιώματος.

Η απερχόμενη κυβέρνηση, ωστόσο, διερωτάται κανείς για ποιο λόγο επέλεξε τελικώς να «ξεχάσει» την επέκταση των αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο. Υπενθυμίζεται ότι ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, είχε παρουσιάσει το σχετικό σχέδιο σαν σχεδόν έτοιμο ήδη από τον Οκτώβριο του 2018. Τι μεσολάβησε και οδηγηθήκαμε σε «υποχώρηση»;

Σκιές «υποχωρητικότητας» υποβόσκουν, ωστόσο, και αλλού: Στο ότι η Ελλάδα δεν έχει καταθέσει στον ΟΗΕ, έστω μονομερώς, τις δικές της συντεταγμένες με τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο (ενώ αντιθέτως η Άγκυρα το έχει πράξει για όσα θεωρεί δικά της). Έτσι, για να έχουμε και εμείς κάθε δικαίωμα να κατηγορούμε την Τουρκία ότι παραβιάζει ελληνικές «γραμμές» επισήμως αποτυπωμένες. Τα «ipso facto» και «ab initio» μας εξασφαλίζουν υφαλοκρηπίδα. Δεν μας καλύπτουν, ωστόσο, και ως προς τα εξωτερικά όρια αυτής. Σχετικό σχέδιο, με συντεταγμένες ελληνικής υφαλοκρηπίδας, λέγεται πως είχε εκπονήσει η κυβέρνηση το 2012, με τη ΝΔ τότε στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών. Η επερχόμενη κυβέρνηση προτίθεται άραγε να το επαναφέρει;

Και επειδή τελευταία μιλάμε πολύ για ΑΟΖ… λες και εκείνη υπάρχει «ipso facto» και «ab initio», να σημειωθεί πως την ΑΟΖ δεν την έχεις εξυπαρχής και αυτοδικαίως όπως την υφαλοκρηπίδα, αλλά πρέπει πρώτα να την ανακηρύξεις. Η Ελλάδα, ωστόσο, ΑΟΖ δεν έχει οριοθετήσει με κανένα από τα γειτονικά της κράτη, ενώ υφαλοκρηπίδα έχει οριοθετήσει μόνο με την Ιταλία. Για να «βγάλει», πάντως, κανείς φυσικό αέριο ή πετρέλαιο από το βυθό, του αρκεί η υφαλοκρηπίδα τα όρια της οποίας στο Αιγαίο ξεκινήσαμε να διαπραγματευόμαστε με την Τουρκία ήδη από το 2002, χωρίς να έχουμε μέχρι σήμερα καταλήξει σε κάποια συμφωνία.

Με άλλες χώρες, ωστόσο, έχουμε όντως βρεθεί στο… όριο να τα συμφωνήσουμε. Η απερχόμενη κυβέρνηση λέγεται, για παράδειγμα, πως έχει καταλήξει σε μια συμφωνία οριοθέτησης με την Αλβανία η οποία όμως κόλλησε κάπου στις συμπληγάδες των θεσμικών ελλειμμάτων (βλέπε απουσία λειτουργικού συνταγματικού δικαστηρίου) της γειτονικής μας χώρας. Όσο για επερχόμενη κυβέρνηση, εκείνη είχε παλαιότερα, ως κυβέρνηση το 2009, καταλήξει σε μια άλλη συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μας με την Αλβανία την οποία ωστόσο τότε το καθ’ όλα λειτουργικό συνταγματικό δικαστήριο της γειτονικής μας χώρας είχε αποκηρύξει ως αντισυνταγματική και ετεροβαρή.

Οι βάσεις, με άλλα λόγια, υπάρχουν. Για τις διαθέσεις, μένει να φανεί.