Τζόζεφ Πούλιτζερ: Ποιος ήταν άνθρωπος που γέννησε την Κίτρινη Δημοσιογραφία και τα διάσημα βραβεία που έχουν το όνομά του

Μια μέρα σαν σήμερα, 29 Οκτωβρίου του 1911 άφησε την τελευταία πνοή του ο δημοσιογράφος - εκδότης Τζόζεφ Πούλιτζερ. Ποιος ήταν άνθρωπος που γέννησε την Κίτρινη Δημοσιογραφία και τα διάσημα βραβεία που έχουν το όνομά του;

Από το 1917 - από τότε που θεσμοθετήθηκε - το Βραβείο Πούλιτζερ θεωρείται ως ένα παράσημο αναγνώρισης στους τομείς της δημοσιογραφίας, αλλά και της λογοτεχνίας. Υπάρχουν σήμερα 21 κατηγορίες βραβείων Πούλιτζερ, με τα μέλη της κριτικής επιτροπής να διατηρούν το δικαίωμα να μην απονείμουν ένα βραβείο εάν πιστεύουν ότι καμία υποβολή σε αυτήν την κατηγορία δεν πληροί τα πρότυπα. Το να φέρεις το «σήμα» του νικητή του Βραβείου Πούλιτζερ είναι μια διάκριση που είναι ζηλευτή σε ολόκληρο τον κόσμο.

Είναι σίγουρα η αναγνώριση της σοβαρής δημοσιογραφίας. Το «Όσκαρ» της δημοσιογραφίας πήρε το όνομά του από έναν άνθρωπο που αναμφισβήτητα έθεσε τις βάσεις για αυτό που θα ονομαζόταν αργότερα «κίτρινη δημοσιογραφία», έναν πανέξυπνο άνθρωπο που ήταν ο θεμελιωτής των σημερινών ταμπλόιντ με τις «ελαφρές» ειδήσεις.

Ο Τζόζεφ Πούλιτζερ γεννήθηκε στην Ουγγαρία και έφηβος ακόμα μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες· ασχολήθηκε με τις εφημερίδες το 1868, όταν άρχισε να εργάζεται για την «Westliche Post». Ωστόσο, χρειάστηκαν περίπου 20 χρόνια για να αφήσει το στίγμα του στο χώρο της δημοσιογραφίας. Μέχρι τότε, είχε συγκεντρώσει αρκετή εμπειρία και πλούτο που του επέτρεπαν να έχει μια εφημερίδα: αγόρασε τη «New York World» για 345.000 δολάρια.

Με τον Πούλιτζερ επικεφαλής, η εφημερίδα άνθισε και η κυκλοφορία της άρχισε να σπάει ρεκόρ. Όλα αυτά οφείλονταν στην ικανότητα του Πούλιτζερ να απευθύνεται στις μάζες. Ήξερε τι ήθελε να διαβάσει ο απλός κόσμος και του το έδινε. Υπήρχαν οι βασικές συμβατικές ειδήσεις, αλλά και ιστορίες που κυμαίνονταν από σκανδαλώδεις υποθέσεις μέχρι εγκλήματα του δρόμου. Οι άνθρωποι καταβρόχθιζαν το περιεχόμενο της εφημερίδας και δεν μπορούσαν να χορτάσουν· κάθε νέα μέρα υπήρχε μια νέα ιστορία να δημοσιευτεί κι αν δεν υπήρχε στην πραγματικότητα, την επινοούσαν οι συντάκτες...

Ο Πούλιτζερ ήταν ενεργό μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος και ενδιαφερόταν για την κοινωνία· Επιστράτευσε την ερευνήτρια ρεπόρτερ Νέλι Μπλάι, η οποία έγινε διάσημη τόσο για τα ρεπορτάζ της όσο και για τους ευφάνταστους τίτλους τους. Οι επιχειρήσεις πήγαιναν καλά για τον Πούλιτζερ μέχρι το 1895, όταν ο επιχειρηματίας Ουίλιαμ Χιρστ αγόρασε τη «New York Journal» και ασχολήθηκε ο ίδιος με την ίδια επιχείρηση. Αυτό το γεγονός σηματοδότησε την αρχή μεγάλης αντιπαλότητας μεταξύ τους με έναν μόνο στόχο: ποιος θα ξεπέρασε τον άλλον!

Ποιος θα έγραφε το πιο ακραίο...

Ο ανταγωνισμός που τροφοδοτήθηκε από το έγκλημα και το σκάνδαλο μετατράπηκε σύντομα σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο για την κυκλοφορία, γεννώντας την Κίτρινη Δημοσιογραφία, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Έτσι, εκ των υστέρων, εάν ο Τζόζεφ Πούλιτζερ μπορεί να θεωρηθεί αυτός που έθεσε τα θεμέλια, τότε ο Χιρστ μπορεί να θεωρηθεί ως αυτός που χάραξε την πορεία για τα ταμπλόιντ του μέλλοντος.
Αν και οι δύο εφημερίδες είχαν μεγάλη κυκλοφορία, για τους κριτικούς δεν ήταν τίποτα άλλο από έντυπα χαμηλού επιπέδου: τους περιφρονούσαν. Ο όρος «κίτρινη δημοσιογραφία», χρησιμοποιήθηκε ήδη μεταξύ των δημοσιογράφων και των ρεπόρτερ της εποχής, αλλά ήταν ο Έργουιν Γουάρνταμ, τότε συντάκτης της «New York Press», που τον έγραψε πρώτος. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε συχνά με υποτιμητική έννοια για τις ειδήσεις χαμηλού επιπέδου.

Ωστόσο, ο Πούλιτζερ άφησε 250.000 δολάρια στη διαθήκη του στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια για να καθιερώσει το πλέον διάσημο βραβείο δημοσιογραφίας.
Το βραβείο Πούλιτζερ παραμένει ένα από τα σημαντικότερα βραβεία στον χώρο του. Και ο Τζόζεφ Πούλιτζερ φρόντισε να πάρει το όνομά του και το διοικητικό συμβούλιο της Επιτροπής απονέμει το βραβείο με βάση (και) την ποιότητα της ίδιας της γραφής. Κάτι σαν τα Βραβεία Νόμπελ, δηλαδή.

Ο Τζόζεφ Πούλιτζερ έπασχε στα τελευταία χρόνια της ζωής του από τύφλωση, κατάθλιψη και οξεία ευαισθησία στον θόρυβο. Στις 29 Οκτωβρίου του 1911, μια μέρα σαν σήμερά δηλαδή, ο Πούλιτζερ άκουγε τον γερμανό γραμματέα του, να διαβάζει δυνατά για τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΔ της Γαλλίας. Καθώς ο γραμματέας πλησίαζε στο τέλος της διήγησης, ο Πούλιτζερ είπε στα γερμανικά: «Leise, ganz leise» που σήμαινε «ήσυχα, πολύ ήσυχα» και πέθανε. Ήσυχα και ταπεινά…

Το 1917, το Πανεπιστήμιο Κολούμπια απένειμε τα πρώτα βραβεία Πούλιτζερ στη δημοσιογραφία. Τα βραβεία έχουν επεκταθεί για να αναγνωρίσουν επιτεύγματα στη λογοτεχνία, την ποίηση, την ιστορία, τη μουσική και τη δραματουργία.