Μπετόβεν: 9η Συμφωνία, το απόλυτο μουσικό αριστούργημα που δεν άκουσε ποτέ ο δημιουργός του

Για πρώτη φορά, μια μέρα σαν σήμερα, 7 Μαΐου του 1824, ακούγεται επίσημα το αριστούργημα του Μπετόβεν, η 9η Συμφωνία! Θεωρείται – και είναι – ένα μοναδικό αριστούργημα: η 9η Συμφωνία του Μπετόβεν! Σίγουρα είναι ένα από τα 7 θαύματα του ανθρώπινου νου!

Έργο τιτάνιο, ιδιοφυές και μοναδικό όχι μόνο για την εποχή του, αλλά εις τους αιώνας των αιώνων!
Ακόμα και σήμερα, σχεδόν 200 χρόνια από το θάνατο του Μπετόβεν, η 9η συμφωνία του εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα του δυτικού πολιτισμού. Οι ειδικοί της μουσικής την θεωρούν ως την σπουδαιότερη μουσική συμφωνία που γράφτηκε ποτέ. Στην 9η Συμφωνία υπάρχει ένα στοιχείο καινοτομίας, που είναι η χρήση χορωδίας και τεσσάρων μονωδών στη μελοποίηση του ποιήματος Ωδή στη Χαρά του Σίλερ.

Αν και τα σπουδαία έργα του Μπετόβεν, είχαν πρωτοπαρουσιαστεί στη Βιέννη, ο μουσουργός ήθελε να ακουστεί η τελευταία του σύνθεση στο Βερολίνο, καθώς πίστευε ότι το μουσικό γούστο στην αυστριακή πόλη είχε αρχίσει να κλίνει προς Ιταλούς συνθέτες. Όταν το άκουσαν αυτό οι φίλοι και οι χρηματοδότες του, τον παρότρυναν να επιλέξει τη Βιέννη κάτι που αποδέχτηκε.

Η αγάπη των Βιεννέζων για τη μουσική, αλλά και για τον ίδιο τον Μπετόβεν τον κολάκευε και δεν χρειάστηκε πολύ για να πειστεί. Έτσι η 9η Συμφωνία πρωτοπαρουσιάστηκε στις 7 Μαΐου του 1824 στο «Theatre am Karntnertor». Και ο Μπετόβεν θα εμφανιζόταν επί σκηνής μετά 12 χρόνια.
Ακούγονται ακόμα και σήμερα πολλά για εκείνη τη βραδιά που έλαμψε για τελευταία φορά η ογκώδης προσωπικότητα του γερμανού μουσικού και ακούστηκε για πρώτη φορά το εξαίσιο αριστούργημά του.
Ο Μπετόβεν διεύθυνε μόνος το έργου του· στάθηκε μπροστά στο αναλόγιο και άρχισε να διευθύνει με πάθος. Πότε όρθωνε ψηλά το ανάστημά του κι’ άλλες φορές χαμήλωνε· συμπεριφερόταν λες και ήθελε να παίξει μόνος του το κάθε όργανο!

Όταν το κοινό ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ο Μπετόβεν συνέχισε να κοιτάζει προς τους μουσικούς του, τότε τον πλησίασε η σοπράνο Καρολίν Ούνγκερ, το έπιασε τρυφερά από την πλάτη και τον γύρισε προς τους θεατές που τον αποθέωναν. Ο Μπετόβεν δεν άκουγε το παραμικρό!

Οι ενθουσιασμένοι θεατές χειροκροτούσαν όρθιοι επί 5 λεπτά, ενώ πετούσαν μαντήλια και καπέλα στον αέρα, κάποιοι σήκωναν τα χέρια και άλλοι χαιρετούσαν με ένταση, ώστε ο Μπετόβεν, που δεν μπορούσε να τους ακούσει, να δει τουλάχιστον τον ενθουσιασμό τους.
Το 1824 ο Μπετόβεν ήταν ήδη 54 χρονών, με ασθενή όραση και παντελώς κωφός· τρία χρόνια μετά πέθανε στη Βιέννη, χωρίς ποτέ του να ακούσει το τελευταίο του αριστούργημα. Λέγεται ότι το απόγευμα, όταν ξεψύχησε, μια δυνατή καταιγίδα συντάραξε την περιοχή.

Είκοσι χρόνια μετά, ο Μιχαήλ Μπακούνιν, ο μεγάλος αναρχικός, εκστασιάστηκε ακούγοντας την 9η Συμφωνία: «Ακόμα και αν όλα καταστραφούν στο μέλλον, αυτό το έργο τέχνης πρέπει να μείνει ανέπαφο· ακόμα και με κίνδυνο της ζωής μας», είπε συγκινημένος!