| Κόσμος | 17.02.2019 19:18

Βαρυσήμαντη συνέντευξη του Γερμανού υφυπουργού Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ στο «Έθνος της Κυριακής»

Μήνυμα Μίχαελ Ροτ από Βερολίνο: Μην «πειράξετε» την Συμφωνία των Πρεσπών

Μιλά για όλα όσα µας «καίνε» ως Ελλάδα: για το µέλλον της Συµφωνίας των Πρεσπών που δεν επιτρέπει πισωγυρίσµατα, τις εξαιρετικά προβληµατικές εξελίξεις στην Τουρκία που δεν σηκώνουν πολιτικές εκπτώσεις, τον στόχο µιας εποικοδοµητικής σχέσης µε τη Ρωσία, την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας και το απαραβίαστο των συνόρων στα Βαλκάνια.

Ως υφυπουργός Εξωτερικών της Γερµανίας, αρµόδιος για την Ευρώπη τα τελευταία πέντε κρίσιµα χρόνια, ο Σοσιαλδηµοκράτης πολιτικός τοποθετείται στέλνοντας σαφή µηνύµατα µε πολλούς αποδέκτες.

Ο ίδιος στην συνέντευξή τονίζει πως δεν βλέπει «κανένα λόγο» ανακίνησης μιας «διαφοράς που έχει επιλυθεί» εκ μέρους μελλοντικών κυβερνήσεων σε Αθήνα και Σκόπια, υπογραμμίζοντας ότι κάτι τέτοιο «θα έπληττε σοβαρά τη σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους με τις αντίστοιχες συνέπειες για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη», ενώ ταυτόχρονα κάνει έκκληση στα κόμματα να «σταθούν στο ύψος των περιστάσεων» και υπενθυμίζει την θεμελιώδη αρχή του Δικαίου «pacta sunt servanda».

Έχετε πάρει θέση υπέρ της Συµφωνίας των Πρεσπών. Τι θα λέγατε στους Ελληνες πολίτες αλλά και στις ελληνικές πολιτικές δυνάµεις που επιµένουν να την απορρίπτουν;

Ήταν πλέον καιρός να επιλυθεί η διαφορά του ονόµατος. Αυτό το θέµα είχε γίνει για πάρα πολύ µεγάλο διάστηµα αντικείµενο εσωτερικής πολιτικής εκµετάλλευσης και από τις δύο πλευρές, εις βάρος των πολιτών των δύο χωρών. Η Συµφωνία των Πρεσπών θέτει, επιτέλους, τη βάση για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευηµερία και κατ’ επέκταση για τον αλληλοσεβασµό και τη φιλία, όπως θα έπρεπε να είναι αυτονόητο για δύο γειτονικές χώρες στην Ευρώπη. Το σηµαντικό είναι τώρα να εξηγηθούν µε υποµονή τα δεδοµένα της Συµφωνίας και να στηριχτεί το περιεχόµενό της. Είµαι βέβαιος ότι τότε πολλοί ενδοιασµοί θα αρθούν.

Η Συµφωνία των Πρεσπών µπορεί να επικυρώθηκε, οι κυβερνήσεις ωστόσο που την επικύρωσαν σε Αθήνα και Σκόπια κινδυνεύουν να απολέσουν την εξουσία, σύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις. Φοβάστε ότι µπορεί να υπάρξουν πισωγυρίσµατα στο µέλλον εάν έλθουν άλλες πολιτικές δυνάµεις στην εξουσία;

∆εν βλέπω τον λόγο γιατί οι µελλοντικές κυβερνήσεις να ανακινήσουν εκ νέου µια διαφορά που έχει επιλυθεί. Κάτι τέτοιο θα έπληττε σοβαρά τη σχέση µε τους Ευρωπαίους εταίρους, µε τις αντίστοιχες συνέπειες για την κοινωνική και οικονοµική ανάπτυξη. Αυτό το σενάριο δεν ωφελεί κανέναν. Μπορώ µόνο να απευθύνω έκκληση σε όλα τα κόµµατα να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Κατά τα άλλα, ισχύει η παλιά καλή θεµελιώδης αρχή του δικαίου «pacta sunt servanda»

Η Βόρεια Μακεδονία οδεύει πλέον προς ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο η έναρξη των ενταξιακών διαπραγµατεύσεών της µε την ΕΕ εκκρεµεί. Πόσο σηµαντικό είναι να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγµατεύσεις µε την ΕΕ µέσα στο 2019; Φοβάστε πιθανά βέτο;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει εδώ και χρόνια την έναρξη των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων µε τα Σκόπια. Το µεγαλύτερο εµπόδιο ήταν η ονοµατολογική διαφορά. Είµαι αισιόδοξος ότι η φετινή έκθεση προόδου θα εµπεριέχει και πάλι µια θετική σύσταση. Η ευρωπαϊκή προοπτική για τα κράτη των ∆υτικών Βαλκανίων πρέπει να παραµείνει πειστική και εφικτή. Η ΕΕ και τα κράτη-µέλη της πρέπει να παραµείνουν αξιόπιστα στο ζήτηµα αυτό.

Πώς προσεγγίζει η γερµανική κυβέρνηση το ενδεχόµενο αλλαγής συνόρων στα Βαλκάνια που συζητιέται έντονα, ειδικά στο µέτωπο Σερβίας-Κοσόβου;

Οι συζητήσεις περί αλλαγής των συνόρων οδηγούν σε λάθος δρόµους. Η πραγµατικότητα του 21ου αιώνα είναι ότι ζούµε σε πολυεθνικές, πολυθρησκευτικές κοινωνίες. Οι αλλαγές συνόρων µάς οδηγούν στο παρελθόν και στην Ευρώπη θα έπρεπε να έχουµε διδαχθεί από τις καταστροφικές συνέπειες των φαντασιώσεων του παρελθόντος για κατανοµή των εδαφών βάσει της εθνικής καταγωγής. Επιπλέον, αυτό θα σήµαινε ότι παραιτούµαστε από την προσπάθεια για ίσα δικαιώµατα, δηµοκρατική συµµετοχή και κοινωνική εξισορρόπηση. Επίσης θα αποτελούσε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούµενο.

Η ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων παρουσιάζεται και ως αντίβαρο στην επέκταση της ρωσικής επιρροής. Κάποιοι κατηγορούν, ωστόσο, τη Γερµανία ότι ενισχύει παράλληλα τις σχέσεις της µε τη Ρωσία, ειδικά στον τοµέα της ενέργειας...

Η ενσωµάτωση των βαλκανικών χωρών θα λειτουργήσει σταθεροποιητικά για ολόκληρη την Ευρώπη. Μας ενδιαφέρει η ενδυνάµωση της ειρήνης, της ευηµερίας και της δηµοκρατίας. Η ΕΕ αποτελεί σαφή προοπτική για ένα καλύτερο µέλλον. Φυσικά, η Γερµανία, η ΕΕ αλλά και τα βαλκανικά κράτη επιδιώκουν µια εποικοδοµητική σχέση µε τη Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο υπάγεται και το εµπόριο. Ειδικά στον τοµέα της ενέργειας η δυναµική είναι µεγάλη. Κάτι τέτοιο, όµως, δεν αποκλείει σε καµία περίπτωση τον κριτικό διάλογο µε τη Ρωσία. Αντίθετα, οι καλές οικονοµικές σχέσεις αποτελούν τη βάση και για πολιτικό διάλογο.

Πώς προσεγγίζετε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας αλλά και τις ποικίλες τουρκικές προκλήσεις από το Αιγαίο και την Κύπρο έως τα τεµένη της Γερµανίας;

Από τη δική µας οπτική πολλές από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία είναι εξαιρετικά προβληµατικές. Αυτό φαίνεται και από την έλλειψη προόδου στις ενταξιακές διαπραγµατεύσεις, οι οποίες επί του παρόντος έχουν στην ουσία παγώσει. Σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώµατα, στα θέµατα κράτους δικαίου και ελευθερίας του λόγου δεν θα πρέπει να γίνονται ποτέ πολιτικές εκπτώσεις. Ακόµη και αν χρειαστεί να βρούµε ένα νέο µοντέλο για τη σχέση µας µε την Τουρκία, είναι προς το συµφέρον της Ευρώπης να έρθει πιο κοντά µε την Τουρκία. Η διακοπή των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων θα ήταν αντιπαραγωγική. ∆εν πρέπει να απογοητεύσουµε τις προοδευτικές δυνάµεις στην Τουρκία γυρίζοντάς τους την πλάτη. Και εδώ η βάση για την αλλαγή είναι ο διάλογος.

Φοβάστε το µέλλον µιας ΕΕ χωρίς τη Μεγάλη Βρετανία; Μήπως τελικά το Brexit µπορεί να συµβάλει στην ευρωπαϊκή συνοχή εν όψει ευρωεκλογών;

Το Brexit είναι µια καταστροφή. Αυτό ισχύει πρώτιστα για τη Μεγάλη Βρετανία αλλά και για την ΕΕ. Και στις δύο πλευρές υπάρχουν µόνο ηττηµένοι. Ωστόσο στις διαπραγµατεύσεις διαπιστώσαµε ότι τα κράτη-µέλη της ΕΕ παραµένουν ενωµένα, υποστηρίζοντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό είναι ένα σηµαντικό δείγµα συνείδησης της ευθύνης, το οποίο µου δίνει θάρρος. Κατά πόσο το Brexit θα επηρεάσει τις ευρωεκλογές µένει να το διαπιστώσουµε.