Τι θα γίνει αν χτυπηθεί το Fordow του Ιράν; Ποιος μπορεί πραγματικά να το πλήξει;

Καθώς η ένταση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν παραμένει σε οριακό σημείο και ο κόσμος περιμένει την επόμενη κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ -η οποία θα μπορούσε να σημάνει την εμπλοκή των ΗΠΑ σε έναν νέο πόλεμο στη Μέση Ανατολή- οι αναλυτές στρέφουν το βλέμμα τους σε έναν κρίσιμο στόχο: το Fordow, την πιο ισχυρά οχυρωμένη πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν.

Περιορισμένος ο κίνδυνος ραδιενέργειας σε περίπτωση επίθεσης

Όπως εξηγούν ειδικοί στο CNN, εάν το υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Fordow πληγεί από επίθεση -κυρίως από τις ΗΠΑ- η διαρροή ραδιενέργειας πιθανόν να είναι περιορισμένη και να μην προκαλέσει τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε η ανατίναξη ενός πυρηνικού αντιδραστήρα.

Η Κέλσι Ντάβενπορτ, Διευθύντρια Πολιτικής Μη Διάδοσης στον Οργανισμό Ελέγχου Όπλων, επισημαίνει πως αν οι βόμβες καταφέρουν να διεισδύσουν στο Fordow, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει «κάποια περιορισμένη ακτινοβολία από το εμπλουτισμένο και αποθηκευμένο ουράνιο». Παράλληλα, τονίζει ότι είναι «απίθανο να προκαλέσει σημαντική και εκτεταμένη περιβαλλοντική μόλυνση».

Η Ντάβενπορτ εξηγεί πως ενδεχόμενη επίθεση σε χώρο αποθήκευσης εξαφθοριούχου ουρανίου -του αερίου που κινεί τις φυγοκεντρικές συσκευές- θα είχε αποτέλεσμα «χημικές τοξικότητες και χαμηλού επιπέδου ακτινοβολία άλφα», η οποία πιθανότατα θα παρέμενε εντός της περιοχής. Όλα αυτά, σύμφωνα με την ίδια, θα ήταν «διαχειρίσιμα με τον κατάλληλο εξοπλισμό».

Όχι πυρηνική έκρηξη, αλλά χημικός κίνδυνος

Ο Μπεχνάμ Μπεν Ταλεμπλού, αναλυτής στο Ίδρυμα για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας, χαρακτηρίζει τις πιθανές συνέπειες «χημικό κίνδυνο». Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο Σκοτ Ρόκερ, Αντιπρόεδρος στο NTI για την ασφάλεια πυρηνικών υλικών: «Δεν υπάρχει κίνδυνος μεγάλης διάχυσης ραδιενέργειας στο Fordow, καθώς το ουράνιο είναι φρέσκο», εξηγεί. Επιπλέον, λόγω του υπόγειου χαρακτήρα της εγκατάστασης, «είναι άγνωστο πόση ποσότητα θα μπορούσε να απελευθερωθεί».

Η Ντάβενπορτ υπογραμμίζει ότι «η ανατίναξη ενός αντιδραστήρα είναι εντελώς διαφορετική υπόθεση» και τονίζει πως «είναι εξαιρετικά απίθανο» το Ισραήλ να επιτεθεί σε τέτοια εγκατάσταση, καθώς κάτι τέτοιο «θα συνιστούσε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και θα είχε «καταστροφικές περιβαλλοντικές συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή».

Το αόρατο, αλώβητο Fordow

Πέντε υπόγειες σήραγγες σε ορεινή περιοχή, μια μεγάλη υποστηρικτική κατασκευή και αυστηρή περίμετρος ασφαλείας είναι όσα αποκαλύπτουν δορυφορικές εικόνες για την άκρως μυστική εγκατάσταση του Fordow, κοντά στην ιερή πόλη Κομ.

Το συγκρότημα, που έχει μπει στο μικροσκόπιο της διεθνούς κοινότητας ήδη από το 2009, παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Σύμφωνα με διαρροή ιρανικών εγγράφων που εκλάπησαν από τη Μοσάντ, οι κύριες αίθουσες βρίσκονται σε βάθος 80-90 μέτρων κάτω από τη γη, καθιστώντας την καταστροφή τους από αεροπορική επίθεση σχεδόν αδύνατη.

Γιατί το Fordow προκαλεί ανησυχία;

Αναλυτές εκτιμούν πως το Fordow είναι το σημείο όπου το Ιράν θα μπορούσε να μετατρέψει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου σε πυρηνικά όπλα. Παρά τις επίμονες διαβεβαιώσεις της Τεχεράνης ότι το πρόγραμμα είναι «ειρηνικό», η τοποθεσία αυτή παραμένει πηγή έντονων ανησυχιών.

Όπως είχε δηλώσει ο Μπαράκ Ομπάμα το 2009, αποκαλύπτοντας την ύπαρξη του Fordow μαζί με τους Σαρκοζί και Μπράουν: «Το μέγεθος και η διάταξη της εγκατάστασης δεν είναι συμβατά με ειρηνικό σκοπό».

Η ιστορία πίσω από την κατασκευή

Η ακριβής ημερομηνία έναρξης της κατασκευής δεν είναι απολύτως σαφής. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) εκτιμά ότι το έργο ξεκίνησε το 2002, ενώ δορυφορικές εικόνες δείχνουν εργασίες ήδη από το 2004. Μέχρι το 2009, η υποδομή ήταν σχεδόν ολοκληρωμένη.

Σύμφωνα με επίσημη επιστολή της Τεχεράνης προς την IAEA, το Fordow χτίστηκε υπόγεια λόγω «στρατιωτικών απειλών» κατά του Ιράν. Επρόκειτο, κατά τα λεγόμενά τους, για εφεδρική μονάδα σε περίπτωση επίθεσης στο εργοστάσιο του Νατάνζ.

Ποιος μπορεί πραγματικά να το πλήξει;

Οι ΗΠΑ διαθέτουν μια ειδική βόμβα τύπου «bunker buster» 30.000 λιβρών, η οποία ενδεχομένως θα μπορούσε να διαπεράσει την εγκατάσταση – κάτι που το Ισραήλ δεν διαθέτει (ακόμα). Η συζήτηση πλέον επικεντρώνεται στο αν οι ΗΠΑ θα επέμβουν άμεσα για την εξουδετέρωση της απειλής.

Ο Ντάνιελ Σαπίρο του Atlantic Council επισημαίνει ότι, σε αντίθεση με τη Νατάνζ που επλήγη πρόσφατα, το Fordow είναι πολύ καλύτερα προστατευμένο. Η καταστροφή του θα απαιτούσε εξοπλισμό για βαθιά διάνοιξη. Ο αναλυτής Ρίτσαρντ Νέφγιου υπογραμμίζει: «Αν απλώς ρίξεις βόμβες, δεν θα το διαπεράσουν».

Ωστόσο, ενδέχεται το Ισραήλ να στοχεύσει την είσοδο και τις προσβάσεις, καθιστώντας την εγκατάσταση μη λειτουργική.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οποιοδήποτε σχέδιο εξουδετέρωσης του Fordow θα απαιτούσε συνδυασμό αεροπορικής, τεχνικής και πιθανώς μυστικής επιχείρησης. «Οι Ισραηλινοί έχουν σχέδιο για πολυήμερη εκστρατεία», τονίζει ο Νέφγιου. «Είναι αδιανόητο να ξεκίνησαν χωρίς να ξέρουν πώς θα χειριστούν το Fordow».

Διαβάστε ακόμη

Το στέλεχος της ΝΔ που βρίζει παιδιά, το ταξίδι του Μητσοτάκη στα Χανιά εν μέσω σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ και ο επικείμενος «σκοτωμός» Ανδρουλάκη - Δούκα

Συνομιλία «καίει» την πρώην σύζυγο του Πολωνού καθηγητή: «Πληρώνει η Ν...» - Τα λάθη της και τα ντοκουμέντα

Οι νέες προκλήσεις της Λιβύης και ο ρόλος της Τουρκίας: Πώς απαντά η κυβέρνηση

Έκρηξη σε ταβέρνα στο Μαρούσι - Δύο άτομα στο νοσοκομείο