Η Ευρώπη επιβάλλει κυρώσεις «snapback» στο Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα - Έκκληση ΟΗΕ για αυτοσυγκράτηση

Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ενεργοποιούν τον μηχανισμό κυρώσεων κατά της Τεχεράνης

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά ┋

Σε τροχιά όξυνσης επανέρχεται η διεθνής ένταση γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μετά την ενεργοποίηση του μηχανισμού επανεπιβολής κυρώσεων (snapback) από τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο -την αποκαλούμενη ομάδα Ε3- με την κατηγορία ότι η Τεχεράνη παραβιάζει τις δεσμεύσεις της που απορρέουν από τη Συμφωνία του 2015 (JCPoA).

Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία ξεκίνησαν την Πέμπτη μια διαδικασία 30 ημερών για την επανέκδοση των κυρώσεων του ΟΗΕ κατά του Ιράν λόγω του πυρηνικού του προγράμματος.

Πρόκειται για ένα βήμα που πιθανόν θα πυροδοτήσει εντάσεις, δύο μήνες μετά τον βομβαρδισμό της χώρας της Μέσης Ανατολής από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με επιστολή που έστειλε η «E3» στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και την οποία έχει στην κατοχή του το Reuters.

Η ομάδα των τριών ευρωπαϊκών χωρών, γνωστή ως «E3», δήλωσε σε ανακοίνωσή της ότι αποφάσισε να ενεργοποιήσει τον λεγόμενο μηχανισμό snapback πριν χάσει τη δυνατότητα, στα μέσα Οκτωβρίου, να επαναφέρει τις κυρώσεις κατά της Τεχεράνης που είχαν αρθεί στο πλαίσιο της πυρηνικής συμφωνίας του 2015.

Αδιέξοδο στις συνομιλίες και αύξηση των εντάσεων

Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης Τύπου στα Ηνωμένα Έθνη, ο Εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ επιβεβαίωσε ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες έχει λάβει γνώση της κοινής επιστολής των τριών ευρωπαϊκών χωρών προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, στην οποία επισημαίνεται ότι υπάρχουν βάσιμες αποδείξεις μη συμμόρφωσης του Ιράν με τη συμφωνία.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ απηύθυνε έκκληση για διάλογο και αυτοσυγκράτηση, καλώντας τόσο τους συμμετέχοντες της JCPoA όσο και τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να «συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης που θα διασφαλίζει τον ειρηνικό χαρακτήρα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και θα προσφέρει οικονομικά οφέλη στον ιρανικό λαό». Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι «υπάρχει παράθυρο ευκαιρίας 30 ημερών για την αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης» και επανέλαβε τη σημασία της αποφυγής μιας νέας στρατιωτικής σύγκρουσης.

Η επιστολή των ΥΠΕΞ των τριών ευρωπαϊκών χωρών – Ζαν Νοέλ Μπαρό (Γαλλία), Ντέιβιντ Λάμι (Ηνωμένο Βασίλειο) και Γιόχαν Βάντεπουλ (Γερμανία) – ενεργοποιεί επίσημα τον μηχανισμό snapback, ανοίγοντας διάστημα 30 ημερών εντός του οποίου το Συμβούλιο Ασφαλείας μπορεί να επαναφέρει αυτόματα όλες τις κυρώσεις του ΟΗΕ που είχαν ανασταλεί με τη συμφωνία του 2015.

Οι διαπραγματεύσεις για την αναβίωση της συμφωνίας έχουν παγώσει εδώ και μήνες, μετά από σειρά ισραηλινών και αμερικανικών πληγμάτων σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, ενώ η συνεργασία της Τεχεράνης με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) κρίνεται από τη Δύση ως περιορισμένη. Στο μεταξύ, οι συνομιλίες των Ευρωπαίων με την Ισλαμική Δημοκρατία δεν έχουν αποφέρει ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να συνεδριάσει κεκλεισμένων των θυρών την Παρασκευή 29 Αυγούστου για να συζητήσει την υπόθεση.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε3 επισημαίνουν στην επιστολή τους πως η ενεργοποίηση του μηχανισμού δεν σημαίνει το τέλος της διπλωματίας. «Η πυρηνική κλιμάκωση του Ιράν δεν πρέπει να συνεχιστεί», ανέφερε ο Γάλλος ΥΠΕΞ στην πλατφόρμα Χ, προσθέτοντας πως «θα αξιοποιήσουμε το διάστημα των 30 ημερών για να διασφαλίσουμε ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα».

Ο Γερμανός ομόλογός του, Βάντεπουλ, τόνισε πως η ενδεχόμενη επανεπιβολή των κυρώσεων μπορεί να αποτελέσει την αρχή μιας νέας φάσης διπλωματικών διαπραγματεύσεων, καλώντας το Ιράν να συνεργαστεί πλήρως με τον ΔΟΑΕ.

Η αντίδραση της Τεχεράνης ήταν άμεση και έντονη. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, χαρακτήρισε την απόφαση της Ε3 «αδικαιολόγητη και παράνομη» και προειδοποίησε ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θα απαντήσει με τον κατάλληλο τρόπο. Προηγήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία του Αραγτσί με τους ομολόγους του από τις ευρωπαϊκές χώρες.

Διαβάστε ακόμη