Γιατί το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα δίνει προσωρινή λύση

Τι αναφέρει στο ethnos.gr ο ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, Πάνος Κουργιώτης

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋

Την εκτίμησή του ότι κατά πάσα πιθανότητα θα διατηρηθεί η κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων στη λωρίδα της Γάζας, μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στις διαπραγματεύσεις στο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου, εκφράζει στο ethnos.gr ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, Πάνος Κουργιώτης.

Σημειώνει, ωστόσο, ότι και το σχέδιο Τραμπ για ειρήνευση, όπως όλα τα προηγούμενα σχέδια από τις δεκαετίες του ‘40 και του ‘50, που ξεκίνησαν οι Αραβοϊσραηλινοί πόλεμοι, θα είναι προσωρινό, από τη στιγμή που επικεντρώνεται μόνο στην έντονη ανθρωπιστική κρίση και όχι στην πολιτική διευθέτηση του ζητήματος, που θα ήταν η εξεύρεση λύσης για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

«Η εξεύρεση λύσης για την αντιμετώπιση της οξύτατης ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα προφανέστατα και ήταν επιβεβλημένη, όμως, αυτή αποπροσανατολίζει από τη χάραξη ενός οδικού χάρτη που θα οδηγούσε στην πολιτική λύση και κατά συνέπεια στην οριστική λύση του προβλήματος στην περιοχή. Το σχέδιο Τραμπ δεν έχει στόχο την πολιτική διευθέτηση του ζητήματος. Στην ουσία λέει ότι, αν γίνουν πράξη οι πολλοί αστερίσκοι, τότε ίσως συζητηθεί η δημιουργία ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Ενδιάμεσα θα πρέπει να έχει επιτευχθεί η αποστρατικοποίηση των Παλαιστινίων και ταυτόχρονα η αποριζοσπαστικοποίησή τους. Αυτό δημιουργεί πολύ περίεργες σκέψεις και δεν μπορεί να ερμηνεύσει εύκολα κάποιος, τι μπορεί να σημαίνει. Δηλαδή, αν οι Ισραηλινοί προχωρήσουν σε ενέργειες σε βάρους τους, από τη στιγμή που συνηθίζουν να καταπατούν το διεθνές δίκαιο και οι Παλαιστίνιοι αντιδράσουν, θα θεωρηθεί ριζοσπαστική ενέργεια αυτή η αντίδρασή τους;», λέει στο ethnos.gr ο κ. Κουργιώτης.

Δεν υπάρχει μηχανισμός που να ελέγχει το Ισραήλ

Κατά τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, εκτός από το γεγονός ότι το σχέδιο Τραμπ δεν έχει ως στόχο την πολιτική διευθέτηση του παλαιστινιακού ζητήματος, υπάρχει και τρεις ακόμα σοβαροί λόγοι, για τους οποίους θα πρέπει να θεωρείται ότι δίνει απλώς προσωρινή λύση.

Ειδικότερα και όπως λέει ο κ. Κουργιώτης, πρώτα απ’ όλα δεν προβλέπει τη δημιουργία εποπτικού μηχανισμού, ο οποίος να ελέγξει και να επιβάλλει κυρώσεις στο Ισραήλ, σε περίπτωση που ναρκοθετήσει τη διαδικασία.

«Παράλληλα, δεν ξεκαθαρίζει τι θα γίνει με το μελλοντικό στάτους ενός παλαιστινιακού κράτους, από τη στιγμή που το Ισραήλ δέχεται μόνο μία αποστρατικοποιημένη κρατική οντότητα. Αυτό είναι πολύ σοβαρό. Δηλαδή, ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος θα διαθέτει μόνο αστυνομία, αφού το Ισραήλ δεν δέχεται τίποτα περισσότερο από ένα ημικράτος; Επίσης, υπάρχει και το ζήτημα των εποικισμών, αφού περίπου ένα εκατομμύριο έποικοι διαβιούν στη Δυτική Όχθη. Τι θα γίνει με αυτούς; Θα παραμείνουν εκεί και μαζί τους θα παραμείνει το τείχος που χτίζουν οι Ισραηλινοί από τη δεύτερη Ιντιφάντα και μετά; Το ίδιο πρόβλημα υπήρχε και μετά τις Συμφωνίες του Όσλο στα μέσα της δεκαετίας του ‘90», αναρωτιέται ο κ. Κουργιώτης.

Λύση δύο κρατών ή ενός με δύο ισότιμες κοινότητες;

Κατά τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, η καλύτερη λύση για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή και εν προκειμένω για τους Παλαιστίνιους, είναι η δημιουργία δύο κρατών. Ωστόσο, όπως λέει ο κ. Κουργιώτης, σε σύγκριση με το παρελθόν οι συνθήκες γι’ αυτήν την προοπτική είναι πολύ δυσμενείς για τους Παλαιστίνιους, με βάση τις διαμορφούμενες διεθνείς γεωπολιτικές συνθήκες αλλά και σε ό,τι αφορά τη διαπραγματευτική δυνατότητα που έχουν για να δημιουργήσουν κράτος.

«Υπάρχει και ένα δεύτερο σενάριο που θα μπορούσε να γίνει πράξη, αν και βέβαια είναι αρκετά δύσκολο να εφαρμοστεί, αφού δε νομίζω ότι θα το δέχονταν ποτέ οι Ισραηλινοί. Αυτό είναι η δημιουργία ενός κράτους, στο οποίο να κατοικούν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι ως ισότιμοι λαοί. Αυτό το κράτος θα μπορούσε να έχει ακόμα και δύο ονόματα. Ένα τέτοιο σενάριο εφαρμόστηκε πολύ καλά στη Νότια Αφρική, μετά τη λήξη του Απαρτχάιντ, μεταξύ νέγρων και λευκών», λέει ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Τέλος, ο κ. Κουργιώτης αναφέρει ότι το σχέδιο Τράμπ και σε σύγκριση με άλλα ειρηνευτικά σχέδια του παρελθόντος περιλαμβάνει και μία έντονη αναπτυξιακή συνιστώσα.

«Αυτό που ανάφερε ο Τραμπ για τη δημιουργία Ριβιέρας στη Λωρίδα της Γάζας και το οποίο θεωρήσαμε κλαυσίγελο, το εννοούσε απόλυτα ότι θα γίνει. Το θετικό είναι ότι φαίνεται ότι θα γίνει με τους Παλαιστίνιους μέσα και με την όποια συμμετοχή τους στην ανοικοδόμηση της Γάζας. Θα συμμετάσχουν, βέβαια και διεθνείς φορείς, αλλά αυτοί φαίνεται ότι δεν θα είναι μόνο ο ΟΗΕ και αντίστοιχοι οργανισμοί. Προφανώς θα συμπεριληφθούν και επιχειρηματικά συμφέροντα, δηλαδή μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες για παράδειγμα», σημειώνει ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Διαβάστε ακόμη