«Τολμώ να το πω»: Η Ναόμι Γουότς αφηγείται χωρίς ταμπού για εμμηνόπαυση και υπογονιμότητα

Το «Τολμώ να το πω» είναι ένα μανιφέστο ενδυνάμωσης το οποίο καλεί τις γυναίκες ν’ αφουγκραστούν τις ανάγκες τους

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Γράφει η Λίτσα Τότσκα

Μήνυμα απελευθέρωσης από ταμπού και στερεότυπα που εγκλωβίζουν τις γυναίκες σε ρόλους και συμπεριφορές που δεν έχουν επιλέξει σαλπίζει η Ναόμι Γουότς με το βιβλίο της «Τολμώ να το πω» (“Daire I say it”) που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ.

Σε μία κοινωνία που συνδέει τη γονιμότητα με την αυταξία κάθε γυναίκας και προάγει το μοντέλο της αιώνιας νεότητας, η σταρ του Χόλυγουντ βάζει στο τραπέζι της συζήτησης θέματα όπως η υπογονιμότητα και η εμμηνόπαυση τα οποία οι γυναίκες έως τώρα συζητούσαν χαμηλόφωνα και ιχνηλατεί τη διαδρομή μέσα από την οποία κάθε γυναίκα θα αποκρυσταλλώσει τα θέλω και την ταυτότητά της στη μέση ηλικία.

«Η μέση ηλικία είναι συχνά μια πολύ δύσκολη περίοδος. Πολλές χάνουμε τους γονείς μας, αντιμετωπίζουμε προβλήματα με τα παιδιά μας ή δυσκολευόμαστε στις σχέσεις μας (ή είμαστε μόνες). Όλα αυτά είναι δύσκολα, ακόμα κι όταν δεν μας κατακλύζουν σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα. Ελπίζω ότι αυτό το βιβλίο θα φανεί χρήσιμο στις γυναίκες που προσπαθούν να κατανοήσουν αυτή τη φάση της ζωής τους, ώστε να μην είναι μόνο μια περίοδος δοκιμασίας αλλά μια περίοδος απελευθέρωσης» γράφει η Ναόμι Γουότς.

«Τολμώ να το πώ»

Το «Τολμώ να το πω» είναι ένα μανιφέστο ενδυνάμωσης το οποίο καλεί τις γυναίκες ν’ αφουγκραστούν τις ανάγκες τους και να διεκδικήσουν τη ψυχική και σωματική υγεία τους χωρίς αναστολές.

Η Αγγλίδα ηθοποιός τσαλακώνει την εικόνα της και μιλά για τις εμπειρίες της ως μητέρα, σύντροφος και επαγγελματίας σ’ ένα χώρο λαμπερό αλλά με σκληρούς κανόνες και υψηλό τίμημα προκειμένου ν’ αποδείξεις ότι είσαι αξιόμαχη.

«Η εμμηνόπαυση μου φαινόταν σαν το τέλος των πάντων»

Η Ναόμι Γουότς κατέρρευσε στα τριάντα πέντε της, όταν έμαθε ότι η περίοδός της σύντομα θα σταματούσε, εξανεμίζοντας τις ελπίδες της να κάνει παιδιά. «Η εμμηνόπαυση δεν μου φαινόταν απλώς σαν το τέλος της περιόδου. Μου φαινόταν σαν το τέλος των πάντων: της γονιμότητας, της σεξουαλικότητας, της ζωντάνιας – και της ικανότητάς μου να είμαι ειλικρινής με τους άλλους ως προς το τι μου συνέβαινε. Δεν είναι βιώσιμο να κουβαλάς ένα τέτοιο βάρος, αλλά για πολύ καιρό δεν ήξερα πώς να εξηγήσω πόσο ευάλωτη ένιωθα και πόσο μπερδεμένη ήμουν ακόμη με ό,τι συνέβαινε» παραδέχεται.

Μιλά με ειλικρίνεια αλλά και χιούμορ για τον αγώνα της να γίνει μητέρα,αποκαλύπτει ότι επιστρέφοντας από κινηματογραφικά γυρίσματα στην Κίνα κουβάλησε λαθραία τεράστιες τσάντες με άπλυτα εμβαπτισμένα σε τσάγια τα οποία έπινε καθημερινά επί μήνες! Μετά μία τραυματική αποβολή, στα γυρίσματα του θρίλερ «Επικίνδυνες υποσχέσεις» στο Λονδίνο ανακάλυψε ότι ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί και πάλεψε με τους φόβους της για να οδηγήσει μοτοσυκλέτα υψηλού κυβισμού σε βρεγμένο δρόμο, με συνεπιβάτη τον συνάδελφό της Βίγκο Μόρτενσεν: «Φοβόμουν πάρα πολύ. Είχα ένα μωρό μέσα μου και έναν ενήλικα χωρίς κράνος πίσω μου. Αλλά τα κατάφερα και μετά γύρισα σπίτι τρέμοντας και γεμάτη ευγνωμοσύνη που είχα αντέξει άλλη μια μέρα…» ομολογεί. Γέννησε στα τριάντα οκτώ το πρώτο της παιδί και στα σαράντα το δεύτερο.

Η Ναόμι Γουότς εισέρχεται και στην…πυρίκαυστη ζώνη της γυναικείας σεξουαλικότητας στη μέση ηλικία και με οδηγό το προσωπικό της βίωμα μιλά για το δικαίωμα της γυναίκας να απολαμβάνει όχι μόνο τη συντροφικότητα αλλά και το σεξ. Σε μία περίοδο που φορούσε ορμονικά επιθέματα και δεν είχε καμία διάθεση για ρομάντζο ή φλερτ γνωρίζεται με τον νυν σύζυγό της Billy Crudup στα γυρίσματα της τηλεοπτικής σειράς Gypsy στην οποία υποδύονταν μία σεξουαλικά ακόρεστη κοινωνιοπαθή ψυχολόγο. Περιγράφει με χιούμορ και ειλικρίνεια την πρώτη ερωτική τους συνάντηση.

«Όταν τελικά ήμασταν έτοιμοι να κοιμηθούμε μαζί μακριά από τις κάμερες, του ζήτησα ευγενικά να μου δώσει ένα λεπτό πριν ζεσταθεί το πράγμα, λέγοντας κάτι του τύπου: «Πάω να φορέσω κάτι πιο άνετο κι επιστρέφω». Λες και ήμασταν στο 1953 και είχα κανένα νεγκλιζέ στην τσάντα μου. Πήγα στο μπάνιο και βάλθηκα να προσπαθώ μανιωδώς να ξεκολλήσω από πάνω μου το ορμονικό επίθεμα.

Είχα αρχίσει να το φοράω πριν από δύο χρόνια ως ορμονική θεραπεία. Ανησυχούσα ότι αν το έβλεπε θα καταλάβαινε ότι ήμουν στην εμμηνόπαυση και όχι μια ζωντανή, γόνιμη ύπαρξη. Και τι θα γινόταν αν ήθελε άλλο παιδί;

Δυστυχώς, το σημάδι που αφήνει η κόλλα του επιθέματος στο δέρμα φεύγει πολύ δύσκολα. Ο γιατρός μού είχε συστήσει: «Για να το βγάλεις, πάρε λάδι αυτοκινήτου από το χρωματοπωλείο». Όταν του είπα ότι δεν ήθελα να βάλω λάδι αυτοκινήτου στο σώμα μου, εκείνος ανασήκωσε τους ώμους λέγοντας: «Είναι το μόνο που κάνει δουλειά». Έκτοτε, μου έχουν συστήσει baby oil, λάδι καρύδας, ασετόν, ντεμακιγιάζ ματιών, οινόπνευμα για εντριβές και διάλυμα για την αφαίρεση ιατρικής κόλλας. Κάθε στρατηγική έχει τους υποστηρικτές της. Οι περισσότερες γυναίκες που ξέρω το τρίβουν στο ντους με μια πετσέτα χρησιμοποιώντας αφρόλουτρο ή κάποιο καθαριστικό με βάση το λάδι.

Αφού είχα πει να μου δώσει ένα λεπτό, το ξεκόλλησα με μια γρήγορη κίνηση και έτριψα το δέρμα μέχρι που κοκκίνισε. «Όλα εντάξει;» φώναξε, επειδή αργούσα πάρα πολύ.

Βγήκα καταντροπιασμένη.

«Τι συμβαίνει;» ρώτησε.

Τραύλιζα και προσπαθούσα να πω κάτι, αλλά δεν μου έβγαινε τίποτα.

«Είσαι καλά;» είπε και άγγιξε τρυφερά το μπράτσο μου.

«Εμμηνόπαυση!» φώναξα. «Δεν ήθελα να σου το πω».

Ξαφνικά οι λέξεις ανάβλυζαν από μέσα μου. «Φοράω ορμονικά επιθέματα και δεν ήθελα να το δεις, γιατί τότε θα καταλάβαινες ότι βρίσκομαι σε πρόωρη εμμηνόπαυση, που σημαίνει ότι είμαι γριά και δεν θα με θέλεις και, αχ Θεέ μου, μήπως να φύγω;»

Ένα χαμόγελο ζωγραφίστηκε στο πρόσωπό του. Φαινόταν πολύ ανακουφισμένος που το πρόβλημα δεν ήταν η έλλειψη επιθυμίας.

Ουφ.

Μου είπε ότι θεωρούσε υπέροχο που φρόντιζα τον εαυτό μου και με ρώτησε πώς μπορούσε να βοηθήσει.

Ουφ και ουφ…»

Το «Τολμώ να το πω» φιλοξενεί εμπειρίες πολλών γυναικών της μέσης ηλικίας γιατί όπως γράφει η Γουότς το όνειρό της ήταν να δημιουργήσει μία κοινότητα στην οποία οι γυναίκες να μοιράζονται τις ιστορίες τους και να μπορούν να είναι ο εαυτός τους σε κάθε ηλικία.

Η σταρ του Χόλυγουντ προσεγγίζει την εμπειρία της εμμηνόπαυσης, σωματικά και ψυχολογικά. Μιλά για τις ουρολοιμώξεις, την ακράτεια, το άγχος, τον θυμό, τον πανικό, την κατάθλιψη που νιώθουν οι γυναίκες, αλλά και για τις αϋπνίες και την εγκεφαλική ομίχλη που σε κάνει να ξεχνάς, για το «σύνδρομο της άδειας φωλιάς» αλλά και τον ηλικιακό ρατσισμό στον χώρο εργασίας. Ταυτόχρονα, ειδικοί επιστήμονες εξηγούν κάθε σωματικό σύμπτωμα και ψυχολογικό βίωμα της γυναίκας και χαρτογραφούν έναν οδηγό πλεύσης προκειμένου να βιώσει με φυσικότητα την περίοδο της εμμηνόπαυσης.

Η Ναόμι Γουότς ζητά από τις γυναίκες να δείχνουν συμπόνια στον εαυτό τους, να μιλούν για όσα αισθάνονται και να ζητούν βοήθεια γιατί όπως παρατηρεί: «Έχουμε κανονικοποιήσει τον πόνο ως κομμάτι της γυναικείας υπόστασης».

Η σταρ του Χόλυγουντ μοιράζεται όσα την έκαναν να νιώσει καλύτερα? ψυχοθεραπεία, διαλογισμό, γιόγκα και άσκηση. Με ειλικρίνεια και δύναμη δημιουργεί μία ανθρώπινη αλυσίδα ενσυναίσθησης «γιατί ένα απλό αίσθημα ταύτισης μπορεί να είναι η αρχή της ίασης».

Στην εμμηνόπαυση επανασυνδέθηκε με τον εαυτό της και προσπαθεί ν’ απολαμβάνει το παρόν και τις σχέσεις της, αναγνωρίζοντας ότι οι δυσκολίες της ζωής είναι αναπόφευκτες, όπως και η εμμηνόπαυση. «Το να ξέρεις ποια είσαι είναι κάτι που το κατακτάς με την εμπειρία, με τον χρόνο. Εγώ ακόμη προσπαθώ. Έχω αποφασίσει πλέον να μην ανησυχώ και να μην προσπαθώ να με περιορίσω ούτε να αφήνω την ανασφάλεια να με κρατάει πίσω. Έχω πάρα πολλά να κάνω. Και πάρα πολλά για να απολαύσω. Στην άλλη πλευρά αυτής της σωματικής ταλαιπωρίας και της αυτοαμφισβήτησης μας περιμένει η ελευθερία» καταλήγει...