Ορατότης Μηδέν: Το ελληνικό σινεμά εκπέμπει σήμα κινδύνου για τους χειρισμούς του ΕΚΚΟΜΕΔ

Δεν έχει συμπληρωθεί ούτε ένας μήνας από τη δημοσίευση του ρεπορτάζ στο Variety, το οποίο είδε το φως της δημοσιότητας εν μέσω του Φεστιβάλ των Καννών και έφερε στο προσκήνιο σοβαρές καταγγελίες για το ΕΚΚΟΜΕΔ – το νέο, ενοποιημένο όργανο που προέκυψε το 2024 από τη συγχώνευση του ΕΚΟΜΕ με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και αποτελεί τον αρμόδιο κρατικό φορέα στήριξης του ελληνικού σινεμά και των οπτικοακουστικών παραγωγών.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ΕΚΚΟΜΕΔ φέρεται να μην τηρεί τις οικονομικές του υποχρεώσεις απέναντι σε διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές που γυρίζονται στην Ελλάδα — με αφορμή μάλιστα τα γυρίσματα της «Οδύσσειας» του Christopher Nolan στη χώρα. Το άρθρο ανέφερε χαρακτηριστικά πως «η Ελλάδα οφείλει 100 εκατομμύρια ευρώ σε ξένες κινηματογραφικές παραγωγές».

Σε απάντηση, το ΕΚΚΟΜΕΔ υποστήριξε ότι από τις 472 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων που έχουν υποβληθεί στο πλαίσιο του νόμου 4487/2017, το 84% έχει ήδη εγκριθεί ή εξοφληθεί, με 222 από αυτά να έχουν ήδη λάβει συνολική χρηματοδότηση ύψους 148,4 εκατ. ευρώ, ενώ επιπλέον 173 έχουν εγκριθεί και αναμένουν πληρωμές άνω των 180 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά το υπόλοιπο 16%, που αντιστοιχεί σε 77 προτάσεις υποβληθείσες το 2024, αυτές βρίσκονται στο τελικό στάδιο αξιολόγησης και σύντομα αναμένονται εγκρίσεις. Το Κέντρο τόνισε ακόμη πως το ακριβές ποσό αποπληρωμής εξαρτάται από τα πορίσματα των ελεγκτικών διαδικασιών και πως η εκταμίευση των κονδυλίων θα ξεκινήσει μόλις ολοκληρωθούν οι απαραίτητες διοικητικές ενέργειες.

Σήμερα, ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται να έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Σε μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση, 1.896 επαγγελματίες του κινηματογράφου και του οπτικοακουστικού χώρου – ανάμεσά τους σημαντικές και πολυπληθείς προσωπικότητες του κλάδου – προχώρησαν στη σύσταση της πρωτοβουλίας «Σινεμά στην Ελλάδα – Ορατότης Μηδέν», στέλνοντας ηχηρό μήνυμα συναγερμού για την κρίσιμη κατάσταση του ΕΚΚΟΜΕΔ και τον αντίκτυπό της στην επιβίωση της εγχώριας δημιουργίας. Με ανοιχτή επιστολή τους προς την κυβέρνηση, το υπουργείο Πολιτισμού και το ίδιο το Κέντρο, απαιτούν την άμεση αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών προβλημάτων, τονίζοντας πως η αδράνεια πλέον ισοδυναμεί με υπαρξιακή απειλή για ολόκληρο τον κλάδο.

Τι συμβαίνει

Όπως αναφέρεται στην επιστολή σχετικά με το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή με την προβληματική, τόσο σε επίπεδο χρηματοδότησης, όσο και στελέχωσης, λειτουργία του ΕΚΚΟΜΕΔ:

• Οσον αφορά το cash rebate (αυτόματο σύστημα χρηματοδότησης χωρίς ποιοτικά κριτήρια που αφορά το σύνολο του οπτικοακουστικού τομέα) εδώ και 4 μήνες ο οργανισμός βρίσκεται σε καθεστώς στάσης πληρωμών, ενώ το πρόβλημα της αφερεγγυότητάς του με τα τεράστια ποσά που οφείλει σε Έλληνες και ξένους παραγωγούς, οι οποίοι με τη σειρά τους οφείλουν σε ελληνικά και αλλοδαπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αποτελεί πλέον αντικείμενο συζήτησης διεθνώς, εκθέτοντας ανεπανόρθωτα τη χώρα και τους επαγγελματίες της. (Παράρτημα Ι)
• Η νέα διαδικασία χρηματοδότησης του cash rebate για τις ελληνικές ταινίες και τις διεθνείς συμπαραγωγές μέσω του ΕΣΠΑ καθιστά τη χρήση του επενδυτικού κινήτρου εξαιρετικά δύσκολη. (Παράρτημα ΙΙ)
• Η χρηματοδότηση των επιλεκτικών προγραμμάτων (που αφορούν αποκλειστικά το Ελληνικό Σινεμά και τις συμπαραγωγές και με ποιοτικά κριτήρια) στη χώρα μας με βάση το ανακοινωμένο ποσό των 6.500.000€ για το 2025, εξακολουθεί να παραμένει περήφανα στην τελευταία θέση της Ευρώπης με βάση το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της, και η κατά κεφαλήν δαπάνη να ανέρχεται μόλις σε 0,63€ ανά κάτοικο. (Παράρτημα ΙΙΙ)
• Το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα εξωστρέφειας δυστυχώς δεν αφορά στην εξωστρέφεια των ταινιών και των επαγγελματιών του τομέα, αλλά κυρίως στην ενίσχυση δράσεων, πολλές από τις οποίες είναι αμφίβολης ποιότητας, και στην εξωστρέφεια του ίδιου του οργανισμού. Συγκεκριμένα, από τα 1.700.000€ που έχουν ανακοινωθεί, μόνο οι 100.000€ προορίζονται για την διανομή των ελληνικών ταινιών, και μόνο οι 150.000€ για την παρουσία τους στο εξωτερικό.
• Ο οργανισμός έχει στελεχωθεί με πρόσωπα χωρίς καμία εμπειρία στον οπτικοακουστικό τομέα, κάτι που έχει οδηγήσει στην πλήρη αποδιοργάνωσή του. Επικρατεί διαρκής αβεβαιότητα ως προς τις διαδικασίες, η γραφειοκρατία αυξάνεται αντί να μειώνεται, λαμβάνονται αποφάσεις με χαρακτηριστική προχειρότητα, και δίνονται υποσχέσεις που δεν υλοποιούνται. Η λειτουργία της Γενικής Διεύθυνσης Κινηματογράφου, που διαχειρίζεται τα επιλεκτικά προγράμματα (πρώην Ε.Κ.Κ.), έχει υποβαθμιστεί. Διαπιστώνονται και εδώ καθυστερήσεις ως προς τις οικονομικές και νομικές υποχρεώσεις του φορέα και υποβάθμιση των έμπειρων στελεχών.

Και ενώ έχει πλέον αποδειχθεί ότι τα χρήματα που επενδύονται στις οπτικοακουστικές παραγωγές επιστρέφονται στο ελληνικό δημόσιο με άμεσους και έμμεσους τρόπους και φόρους, το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι ότι το ΕΚΚΟΜΕΔ στην παρούσα συγκυρία αδυνατεί να επιτελέσει τους ρόλους του: τη στήριξη του ελληνικού σινεμά, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την διατήρηση θέσεων εργασίας, τη χάραξη στρατηγικής, την προβολή της χώρας μας διεθνώς και την διατήρηση της κινηματογραφικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Με αυτόν τον τρόπο, ο πολιτισμός πλήττεται από την Πολιτεία στο σύνολο του εύρους του και της σημασίας του – καλλιτεχνικής, εκπαιδευτικής, οικονομικής, εργασιακής. Ήδη όλο και λιγότερες ξένες παραγωγές έρχονται στη χώρα, όλο και λιγότερες ελληνικές ταινίες φτάνουν στο στάδιο της παραγωγής, με αποτέλεσμα όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας και αναπτυξιακές ευκαιρίες να χάνονται.

Τι ζητούν

Α) Σχετικά με το cash rebate:

• Αποπληρωμή όλων των αιτημάτων ελέγχου που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα.
• Έκδοση αποφάσεων όλων των αιτημάτων υπαγωγής που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα.
• Επίλυση των εξαιρετικά σοβαρών προβλημάτων που έχουν προκύψει από τη χρηματοδότηση του cash rebate από το ΕΣΠΑ, ενός χρηματοδοτικού εργαλείου μη ευέλικτου σε κρίσιμα σημεία, άρα και ακατάλληλου για την παραγωγή οπτικοακουστικών έργων

Β) Σχετικά με τα επιλεκτικά προγράμματα και τη διανομή:

• Αύξηση της χρηματοδότησης των επιλεκτικών προγραμμάτων στο ετήσιο συνολικό ποσό των 15.000.000€, ποσό για το οποίο η νυν διοίκηση του ΕΚΚΟΜΕΔ, είχε δεσμευτεί από τον Νοέμβριο του 2023, παρουσία της τότε πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, και αντίστοιχα αύξηση της ενίσχυσης της διανομής στα 500.000€.

Γ) Σχετικά με τη διάρθρωση του οργανισμού:

• Στελέχωση του Δ.Σ. και κρίσιμων διοικητικών θέσεων στον υπόλοιπο οργανισμό και με καταξιωμένους επαγγελματίες του οπτικοακουστικού τομέα, κάτι που επιτρέπει ο ιδρυτικός του Νόμος ανεξάρτητα από την κατοχή πανεπιστημιακών τίτλων.
• Αναβάθμιση και αυτόνομη λειτουργία της Γενικής Διεύθυνσης Κινηματογράφου, με αρμοδιότητες που θα της εκχωρηθούν.

Ζητούν μετ’ επιτάσεως από τον Πρωθυπουργό, την Κυβέρνηση, την ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και τη διοίκηση του ΕΚΚΟΜΕΔ να προχωρήσουν, έως τις 15 Σεπτεμβρίου, στις αναγκαίες ενέργειες για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του οργανισμού.

Η έλλειψη μέριμνας, οι παλινωδίες και τα εσφαλμένα πλαίσια για τον οπτικοακουστικό τομέα εκθέτουν και απομονώνουν τη χώρα, και συνιστούν βαρβαρότητα απέναντι στο ύψιστο αγαθό των τεχνών, του πνεύματος και του σύγχρονου πολιτισμού, για το σήμερα και τις επόμενες γενιές.

Αν έως τις 15 Σεπτεμβρίου – ημερομηνία κατά την οποία ο οργανισμός συμπληρώνει επισήμως ένα έτος λειτουργίας – δεν ικανοποιηθούν τα παραπάνω αιτήματα, οι επαγγελματίες του οπτικοακουστικού τομέα ενωμένοι, διατηρούν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα αντίδρασης.

Διαβάστε ακόμη

Νέα κίνητρα για να στελεχώσουν οι γιατροί τα νησιά και τις άγονες περιοχές - Οι κενές θέσεις και τα αγκάθια

Το σχέδιο των ψύχραιμων στου Μαξίμου για τους αγρότες, τα καρφιά σε Καραμανλή και Σαμαρά και η Γκίλφοϊλ με τον Πάτση

Τι θα κάνει η κυβέρνηση με τα μπλόκα των αγροτών - Πώς αντιμετωπίζει Σαμαρά - Καραμανλή

Η μοναξιά του σχοινοβάτη: Η ΕΕ ισορροπεί ανάμεσα σε Τραμπ και Ουκρανικό