Νίκος Γαλανός: Το ήθος, η αρχοντιά και η γοητεία μιας άλλης εποχής – Αντίο στον τελευταίο ζεν πρεμιέ

Θλίψη και συγκίνηση έχει σκορπίσει η είδηση του θανάτου του Νίκου Γαλανού, του ηθοποιού που επί δεκαετίες συνδέθηκε με την εικόνα του «ωραίου άνδρα» του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και του ανθρώπου που παρέμεινε σεμνός, χωρίς ποτέ να παραδοθεί στην αλαζονεία της δημοσιότητας.

Ο Νίκος Γαλανός, ο τελευταίος ζεν πρεμιέ, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 79 ετών, δίνοντας επί τρία χρόνια μια γενναία μάχη με τον καρκίνο. Έδωσε αυτή τη μάχη με αξιοπρέπεια, χωρίς ν' αποζητά λύπηση ή δημοσιότητα, επιλέγοντας να μείνει στο σπίτι του, κοντά στους αγαπημένους του, μέχρι την τελευταία του πνοή.

Η είδηση του θανάτου του βύθισε στο πένθος τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας, αλλά και το ευρύ κοινό που τον αγάπησε βαθιά, από την εποχή του παλιού καλού κινηματογράφου έως τις πρόσφατες εμφανίσεις που είχε στη μικρή οθόνη και στο θέατρο. Στη σειρά «Η Γη της Ελιάς», ο ρόλος του Ισίδωρου Βρεττάκου δεν «πέθανε», απήχθη. Ήταν μια σιωπηρή πίστη πως ο ίδιος θα επέστρεφε. Όμως, η ζωή είχε άλλα σχέδια.

Η καρμική σχέση του με την υποκριτική

Ο Νίκος Γαλανός γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου του 1945 ως Νίκος Σουπιωνάς. Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της οικογένειάς του. Ήταν ένας άνθρωπος χορτάτος και από τη ζωή και από τις εμπειρίες της, καλές και κακές. Το μικρόβιο της υποκριτικής φώλιασε νωρίς μέσα του και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη. Πριν καλά καλά ενηλικιωθεί, το 1962, έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο μ' έναν μικρό ρόλο στην ταινία «Οργή». Το θέατρο θα τον δεχτεί λίγο αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, πλάι στην Τζένη Καρέζη.

Ωστόσο, το μεγάλο του άλμα έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Η συνεργασία του με τη Φίνος Φιλμ υπήρξε καθοριστική. Το 1972, η ταινία «Η Αμαρτία της Ομορφιάς» – με την Μπέτυ Λιβανού και την αξεπέραστη Τασσώ Καββαδία – τον καθιέρωσε οριστικά στο μυαλό του κοινού ως τον ιδανικό πρωταγωνιστή. Κομψός, τρυφερός, μελαγχολικά γοητευτικός.

Από το 1962 έως και σήμερα, διατηρούσε μια αδιάλειπτη πορεία στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Ήταν παρών, πάντα με ήθος και ευγένεια, σε όλα τα καλλιτεχνικά του εγχειρήματα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Αλίκη Βουγιουκλάκη ήταν ο λόγος που ο ίδιος απέκτησε αναγνωρισιμότητα. «Μέσω της Αλίκης μ' έμαθε το πολύ κοινό. Όταν δηλαδή ήσουν παρτενέρ της Αλίκης, γινόσουν και εσύ σταρ». 

Ο τελευταίος ζεν πρεμιέ

Το προσωνύμιο «ζεν πρεμιέ» του αποδόθηκε από πολύ νωρίς και έμεινε. Ο ίδιος, όμως, φρόντισε να το αποδομήσει σε κάθε του συνέντευξη. «Η ομορφιά δεν έχει να κάνει με το πρόσωπο. Είναι θέμα ψυχής. Είναι αυτό που εκπέμπει ένας άνθρωπος. Αν τύχει και αυτό φανεί στο βλέμμα ή στο πρόσωπο, καλώς. Αλλά αυτό είναι η εξαίρεση, όχι ο κανόνας».

Στη διάρκεια των ετών, ερμήνευσε κάθε λογής ρόλους, από πλουσιόπαιδα και ρομαντικούς νέους μέχρι σκληρούς χαρακτήρες, πατέρες και βαθιά δραματικά πρόσωπα. Η μετάβασή του από το ασπρόμαυρο στον έγχρωμο κινηματογράφο, από τον ρομαντισμό της δεκαετίας του ’60 στη θεματολογία της κοινωνικής συνείδησης του ’70 και ’80, τον βρήκε πάντα παρόντα, πάντα έτοιμο να εξελιχθεί.

«Ο ελληνικός κινηµατογράφος µπορούσε και δηµιουργούσε αστέρια, η τηλεόραση δεν νοµίζω ότι µπορεί να δηµιουργήσει. Μπορεί κάποιος να γίνει αναγνωρίσιµος και να τον βλέπει ο κόσµος, αλλά στον χρόνο δεν µπορεί να σταθεί» είχε δηλώσει στο TV Έθνος.

Εκπροσωπούσε, όπως έλεγε, «μια γενιά που δούλευε με κέφι, ξενυχτούσε μαζί και έβγαινε στη σκηνή χωρίς ρολόι στο χέρι. Μια εποχή που το θέατρο και το σινεμά ήταν γιορτή». Δεν επαναπαύτηκε ποτέ στον τίτλο του ζεν πρεμιέ. Στάθηκε συνοδοιπόρος σε κάθε του ρόλο, όχι απλός διακοσμητικός παρτενέρ. «Δεν ήμουν απλώς ο ωραίος. Εκπροσωπούσα ένα ήθος, μια γενιά, μια εποχή» έλεγε.

Πίσω από τα φώτα

Πίσω από τη λαμπερή εικόνα, ο Νίκος Γαλανός ήταν ένας άνθρωπος ειλικρινής, βαθιά ευαίσθητος, με ταλέντο στην αυτογνωσία. Ήξερε πότε να γελά, πότε να σωπαίνει, πότε να αποσύρεται. Σε συνέντευξή που είχε παραχωρήσει στη Lifo, είχε αποκαλύψει τον μεγαλύτερό του φόβο. «Η ακινησία. Το να είμαι φυλακισμένος μέσα στο σώμα μου, αλλά με πλήρη συνείδηση. Αυτό με τρομάζει πιο πολύ και από τον θάνατο». 

Στην προσωπική του ζωή, κράτησε πάντα διακριτικότητα. Από τον αρραβώνα του με την Κάτια Δανδουλάκη, μια σχέση που κράτησε δυόμιση χρόνια, μέχρι την τελευταία του σύντροφο, την Έλενα Σαγανά, έδειχνε σταθερότητα, αφοσίωση και βαθιά εκτίμηση για τις γυναίκες που αγάπησε. «Έχω παντρευτεί δύο φορές κι έχω χωρίσει. Ο γάμος δε μου πάει καθόλου. Δε μου έχει λείψει να έχω ένα παιδί. Δεν έπιασα ποτέ τον εαυτό μου να σκέφτεται "να είχα οικογένεια και να μεγαλώνω παιδιά". Πάντα μου άρεσε να ήμουν ελεύθερος κι έτσι να λειτουργώ, όπως μου έρχεται, χωρίς υποχρεώσεις». 

Ο ίδιος έβλεπε τον έρωτα χωρίς ηλικιακά φίλτρα. «Ο έρωτας δεν κοιτά χρόνια, η γνώμη του κόσμου περισσεύει» έλεγε. Κι αυτή η ρομαντική του ματιά δεν έπαψε ποτέ να τον χαρακτηρίζει. Θεωρούσε ότι ο έρωτας είναι «το άλφα και το ωµέγα, αυτό που κινεί ακόµη και βουνά. Αν κάποιος δεν έχει ερωτευθεί στη ζωή του ή δεν µπορεί να ερωτευθεί, κάτι δεν πάει καλά. Δεν νοµίζω να υπάρχει τίποτα πιο ωραίο από τον έρωτα, τίποτα πιο ζωογόνο. Είναι κινητήριος δύναµη της ίδιας της ζωής».

Είχε μιλήσει ανοιχτά και για το πάθος του με το χαρτί, μια πενταετία που, όπως έλεγε, «παραλίγο να με καταστρέψει». Επέστρεφε από τις παραστάσεις για να πάει κατευθείαν στο τραπέζι του πόκερ και να παίζει μέχρι το πρωί. Μέχρι που ένα ακραίο περιστατικό, όπου παραλίγο να κοιμηθεί όρθιος στη σκηνή, τον έκανε να κόψει μαχαίρι αυτή τη συνήθεια. «Είπα τότε στον εαυτό μου: σοβαρέψου», είχε πει.

Ένας κύριος μέχρι τέλους

Ο Νίκος Γαλανός υπήρξε φορέας μιας εποχής, ενός ύφους, μιας αισθητικής που πια μοιάζει να χάνεται. Στη σαγήνη του κινηματογράφου, αντιπαρέθεσε την απλότητα. Στην προβολή, την εσωστρέφεια. Στην εποχή της φασαρίας, τη σιωπή. Στα φώτα της δημοσιότητας, το διακριτικό χαμόγελο του ανθρώπου που δεν είχε τίποτα να αποδείξει.

Αυτόν τον ήρεμο, βαθιά καλλιεργημένο άνθρωπο, αποχαιρετούμε σήμερα. Έναν ηθοποιό με συνέπεια και σεβασμό στο κοινό, έναν επαγγελματία που δεν εγκατέλειψε ποτέ το σανίδι, έναν άντρα που παρέμεινε «ωραίος» ως το τέλος. Οχι για τα χαρακτηριστικά του, αλλά για τον τρόπο που έζησε. Ο Νίκος Γαλανός έφυγε, αφήνοντας πίσω του ρόλους, μνήμες, στιγμές. Μα πάνω απ’ όλα, αφήνει ένα παράδειγμα ζωής.

Διαβάστε ακόμη

Το μυστικό «πυρηνικό βουνό» του Ιράν και η προσπάθεια του Ισραήλ να το διαλύσει

Ανησυχία στην Κρήτη: Στο 50% των δειγμάτων νερού βρέθηκε το βακτήριο της λεγιονέλλας

Πούτιν: Ό,τι πατάει το πόδι ενός Ρώσου στρατιώτη, είναι δικό μας

Η Γιούλικα Σκαφιδά καταγγέλλει το Ιατρικό Κέντρο Μεσσήνης: Απειλούν την ανιψιά της