Με όρους Υπερταμείου και στελέχη από την αγορά ο νέος ΟΣΕ - Οι προβλέψεις για την ασφάλεια

Με όρους Υπερταμείου - αν και χωρίς τυπική ενσωμάτωσή του στο «μπουκέτο» των θυγατρικών του - θα λειτουργεί ο νέος ΟΣΕ, ο οποίος θα είναι σαφώς λιγότερο δημόσιος, θα έχει τη δυνατότητα προσλήψεων εκτός ΑΣΕΠ, διατηρώντας πάντως την ευχέρεια προσλήψεων ορισμένου χρόνου ακόμα και 8μηνης διάρκειας σε αντικατάσταση της απασχόλησης με μπλοκάκια ακόμα και σε θέσεις κρίσιμων καθηκόντων, όπως αυτές των σταθμαρχών και των κλειδούχων.

Αυτό προβλέπεται στο νομοσχέδιο που ανάρτησε σε δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στο οποίο τονίζεται ότι δίνεται έμφαση στην ασφάλεια ,χωρίς ωστόσο να δίνεται για ακόμα μία φορά χρονοδιάγραμμα λειτουργίας των κρίσιμων συστημάτων ασφαλείας, όπως το ETCS. Αυτή τη στιγμή εξακολουθεί να εκκρεμεί η εγκατάστασή του στο σύνολο του τροχαίου υλικού, ενώ αδιευκρίνιστο παραμένει το πως το σύστημα θα συντηρείται από τον ΟΣΕ, στον οποίο θα περιέλθει μετά τη συγχώνευσή του τελευταίου με την ΕΡΓΟΣΕ και τη ΓΑΙΑΟΣΕ όσον αφορά τον κλάδο των μονάδων κίνησης.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, θα τοποθετηθούν κάμερες σχεδόν παντού, ενώ θα ακολουθηθεί μοντέλο ...ΚΟΚ για τις παραβάσεις του Γενικού Κανονισμού Κυκλοφορίας, που θα διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με τη σοβαρότητά τους.

Η αυστηρότητά των ποινών, πάντως, φαίνεται ότι εξαντλείται κυρίως στους μηχανοδηγούς και τις σιδηροδρομικές εταιρείες. Έτσι, για τις περιπτώσεις παραβάσεων υψηλής επικινδυνότητας ή επανειλημμένων παραβάσεων μεσαίας επικινδυνότητας, ενώ για τους μηχανοδηγούς προβλέπεται η αναστολή της άδειας μηχανοδήγησης και του πιστοποιητικού, για το λοιπό προσωπικό καθηκόντων ασφαλείας των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων και του διαχειριστή υποδομής προβλέπεται η «απομάκρυνση και απαγόρευση τοποθέτησης σε κάθε θέση με κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας».

Πηγές του υπουργείου επιμένουν, πάντως, ότι παρά τη συγκεκριμένη διατύπωση, «οι ποινές είναι εξίσου και ακόμα πιο αυστηρές για τους υπαλλήλους του ΟΣΕ που ασκούν κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας, όπως οι σταθμάρχες, όπου προβλέπεται ρητά η απόλυσή τους».

Στη ΡΑΣ η ευθύνη για την ασφάλεια στον σιδηρόδρομο 

Στο σχέδιο νόμου που δόθηκε στη δημοσιότητα, πάντως, η φράση «καταγγελία της σύμβασης» υπάρχει μόνο ως ποινή στις περιπτώσεις εργαζομένων που αρνούνται να υποβληθούν στις υποχρεωτικές δοκιμασίες και τα ψυχομετρικά τεστ, κλπ.

Σε ό,τι αφορά την ευθύνη για την ασφαλή λειτουργία, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε συστήσει στην Ελλάδα την «διόρθωση» του θεσμικού πλαισίου ώστε την κύρια ευθύνη να την έχει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, κάτι με το οποίο είχε ευθυγραμμιστεί η προηγούμενη ηγεσία του, με το υπό διαβούλευση κείμενο η ευθύνη πέφτει στη Ρυθμιστική αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι σήμερα. Μεταξύ άλλων στη ΡΑΣ συγκροτείται Ειδική Μονάδα Επιθεωρητών, η οποία θα διενεργεί τακτικούς και έκτακτους ελέγχους σε υποδομές, προσωπικό και επιχειρήσεις. Η Μονάδα θα υπάγεται απευθείας στον Πρόεδρο της Ρ.Α.Σ. (με τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη να έχει ήδη εξαγγείλει από το βήμα της Βουλής ότι σύντομα θα αντικατασταθεί η σημερινή διοίκηση) και θα έχει καθήκον να:

• Ελέγχει την εφαρμογή των κανόνων ασφάλειας,
• Εποπτεύει προσωπικό με κρίσιμα καθήκοντα (μηχανοδηγούς, προϊσταμένους κ.ά.),
• Παρακολουθεί τη λειτουργία των τεχνικών συστημάτων.
• Το προσωπικό της Μονάδας υποχρεούται να ολοκληρώσει δίμηνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και να επιτύχει σε εξετάσεις.
• Θέσεις επιθεωρητών καταλαμβάνουν μόνο υπάλληλοι κάτω των 55 ετών.

Προσλήψεις με ...ολίγη από ΑΣΕΠ και στελέχη από την αγορά

Το μοντέλο λειτουργίας της ενοποιημένης εταιρίας «Σιδηρόδρομοι Ελλάδας» συνοψίζεται σε μία φράση του άρθρου 39 του προτεινόμενου νομοσχεδίου, στην οποία αναφέρεται ότι «Στην εταιρεία Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε., συμπληρωματικά και υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται διαφορετική πρόβλεψη στις διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται: οι διατάξεις του ν. 4548/2018 (Α΄ 104), περί αναμόρφωσης του δικαίου των ανωνύμων εταιρειών και του ν. 4972/2022 (Α΄ 181), περί εταιρικής διακυβέρνησης των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας». Επιπλέον ορίζεται ότι η εταιρεία δύναται να χρησιμοποιεί συμπληρωματικώς τον διακριτικό τίτλο ΟΣΕ, όπως συνέβαινε έως τώρα.

Όλο το προσωπικό του ΟΣΕ θα προσλαμβάνεται με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, είτε αορίστου είτε ορισμένου χρόνου με τη διάρκεια της απασχόλησης ορισμένου χρόνου να μην υπερβαίνει τους 8 μήνες ανά 12μηνο. Και ενώ ακόμα αναμένεται η ολοκλήρωση των 140 προσλήψεων μονίμων εργαζομένων που έπρεπε να έχουν περαιωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2025 ύστερα από πολυετή καθυστέρηση καθώς οι διαδικασίες είχαν ξεκινήσει το 2022, το νέο νομοσχέδιο επιτρέπει την απασχόληση με σύντομης διάρκειας συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ενώ περιορίζει σημαντικά τον ρόλο του ΑΣΕΠ, στα επίπεδα που ισχύουν για τις εταιρείες του Υπερταμείου.

Στο πλαίσιο αυτό τόσο στον ΟΣΕ όσο και στη ΡΑΣ και τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, προβλέπεται ότι οι προσλήψεις προσωπικού με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου «διενεργούνται κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης». Σχέδιο της προκήρυξης αποστέλλεται στο ΑΣΕΠ προς έλεγχο νομιμότητας, το οποίο πρέπει να γνωμοδοτήσει στην ασφυκτική προθεσμία των δέκα ημερών.

Οι υποψήφιοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις αιτήσεις τους, μαζί με τα απαραίτητα δικαιολογητικά και συντάσσονται πίνακες κατάταξης, προσληπτέων και απορριπτέων εντός τριάντα ημερών. Εάν έχουν καταρτισθεί πίνακες κατάταξης μετά από έκδοση προκήρυξης, οι φορείς μπορούν στο πλαίσιο του εκάστοτε ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων και εντός τριών ετών από τη δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης, να καλύπτουν ανάγκες σε προσωπικό, από αυτήν τη δεξαμενή υποψηφίων.

Σε ό,τι αφορά τη διοίκησή, η πλήρωση θέσεων Γενικών Διευθυντών, Διευθυντών και Υποδιευθυντών γίνεται κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου διάρκειας έως τριών ετών, με δυνατότητα μίας ανανέωσης. Προβλέπεται αναλυτική στοχοθεσία με μετρήσιμους δείκτες απόδοσης, ενώ η διαδικασία και το ύψος των αποδοχών εγκρίνονται από το Δ.Σ., με εισήγηση της Επιτροπής Προσλήψεων και Αμοιβών. Τα στελέχη μπορούν να παυθούν εάν δεν επιτύχουν τους στόχους, με επαναπροκήρυξη της θέσης εντός ενός μήνα.

Για τις ανώτερες θέσεις της διοίκησης του προέδρου και αντιπροέδρου του Δ.Σ, του διευθύνοντα συμβούλου ή των αναπληρωτών διευθυνόντων συμβούλων, προβλέπεται ότι ορίζονται «με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, κατά παρέκκλιση του ν. 5062/2023». Τα προσόντα για την κάλυψη της θέσης διευθύνοντος συμβούλου και των αναπληρωτών του απαιτούν πτυχίο ΑΕΙ (χωρίς απαίτηση για κάποιο μεταπτυχιακό τίτλο), άριστη γνώση αγγλικών η οποία ωστόσο μπορεί να αποδειχθεί και μέσω προϋπηρεσίας «σε διοικητική ή διευθυντική θέση εταιρείας με γλώσσα εργασίας την αγγλική» και τουλάχιστον 10ετής προϋπηρεσία. Οι αποδοχές τους έχουν «ταβάνι» αυτές του προέδρου του Αρείου Πάγου.

Οι προβλέψεις για την ασφάλεια

Στο επίπεδο της ασφάλειας το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο προβλέπει:

Τη λειτουργία Ενιαίου Κέντρου Εποπτείας (Ε.Κ.Ε.), το οποίο λειτουργεί αδιάλειπτα, υπό την εποπτεία του Διαχειριστή Υποδομής και συντονίζει σε πραγματικό χρόνο όλες τις μετακινήσεις συρμών, έχοντας δικαίωμα ακόμη και άμεσης διακοπής κυκλοφορίας σε περιπτώσεις κινδύνου.

«Συνεργάζεται» με την ψηφιακή πλατφόρμα Railway.gov.gr, η οποία συγκεντρώνει:

• Το Μητρώο Σιδηροδρομικών Δεδομένων,
• Το Σύστημα Γεωεντοπισμού Αμαξοστοιχιών με ακρίβεια 15 εκατοστών και καθυστέρηση μικρότερη των 10 δευτερολέπτων. Ο όρος HEPOS βάσει του ομώνυμου συστήματος του Κτηματολογίου, πάντως, ο οποίος είχε εισαχθεί από τον κ. Κυρανάκη στον δημόσιο διάλογο, έχει απαλειφθεί εντελώς από το κείμενο του νομοσχεδίου, ενώ και η καθολική εφαρμογή του και τοποθέτησή του σε όλες τις αμαξοστοιχίες και συρμούς που αρχικά προγραμματιζόταν εντός του καλοκαιριού, μετατίθεται τελικά για την 31η Δεκεμβρίου 2025
• Τη λειτουργία Εφαρμογής Καταγραφής Εντολών και Παραβάσεων, που τεκμηριώνει κάθε επικοινωνία και ενέργεια.
• Την εφαρμογή αυστηρών εξετάσεων σε όλο το προσωπικό που ασκεί κρίσιμα καθήκοντα ασφάλειας (μηχανοδηγοί, σταθμάρχες, επιθεωρητές). Βάσει των διατάξεων, υποχρεούνται να υποβάλλονται σε ετήσιες επαγγελματικές εξετάσεις καταλληλότητας, υπό τη Διεύθυνση Υγειονομικού του Στρατού και με συμμετοχή υγειονομικών του ΓΕΕΘΑ. Η άρνηση συμμετοχής επισύρει πειθαρχικές ποινές και θεωρείται - όπως αναφέρεται - σοβαρός λόγος καταγγελίας της σύμβασης, ενώ οι εργοδότες που παραλείπουν να τις εφαρμόσουν, αντιμετωπίζουν πρόστιμα από 50.000 έως 100.000 ευρώ.

Ενεργοποιείται από τον προσεχή Σεπτέμβριο ο προϊστάμενος αμαξοστοιχίας, που πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 10ετή εμπειρία ως μηχανοδηγός. Πέρα από την τήρηση των διαδικασιών έκτακτης ανάγκης, μπορεί να παρέμβει ακόμη και να ενεργοποιήσει το σύστημα ακαριαίας πέδησης αν κρίνει ότι ο μηχανοδηγός ενεργεί επικίνδυνα. Υποχρεούται επίσης να αναφέρει κάθε περιστατικό στην Αρχή.

Όλες οι αμαξοστοιχίες εξοπλίζονται με κάμερες προσθίου μέρους, ενώ τοποθετούνται επιπλέον συστήματα επιτήρησης σε:

• σταθμούς
• σήραγγες
• θαλάμους
• καμπίνες μηχανοδήγησης

Τα δεδομένα αποθηκεύονται στο Ε.Κ.Ε. για τουλάχιστον 3 έτη και έως 10 έτη σε περίπτωση ατυχήματος. Τα δεδομένα γεωεντοπισμού κάθε αμαξοστοιχίας είναι προσβάσιμα από το κοινό στο gov.gr.

Κατηγοριοποιούνται οι παραβάσεις του υπό αναθεώρηση Γενικού Κανινισμού Κυκλοφορίας σε υψηλής, μεσαίας και χαμηλής επικινδυνότητας ακολουθώντας μοντέλο ΚΟΚ. Προβλέπονται βαριές κυρώσεις για τις σοβαρότερες εξ αυτών – έως και ανάκληση άδειας λειτουργίας των σιδηροδρομικών εταιρειών, αφαίρεση πιστοποιητικών μηχανοδηγών, ή μόνιμο αποκλεισμό από κρίσιμες θέσεις για σταθμάρχες και κλειδούχους.

Διαβάστε ακόμη

Το στέλεχος της ΝΔ που βρίζει παιδιά, το ταξίδι του Μητσοτάκη στα Χανιά εν μέσω σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ και ο επικείμενος «σκοτωμός» Ανδρουλάκη - Δούκα

Συνομιλία «καίει» την πρώην σύζυγο του Πολωνού καθηγητή: «Πληρώνει η Ν...» - Τα λάθη της και τα ντοκουμέντα

Οι νέες προκλήσεις της Λιβύης και ο ρόλος της Τουρκίας: Πώς απαντά η κυβέρνηση

Έκρηξη σε ταβέρνα στο Μαρούσι - Δύο άτομα στο νοσοκομείο