Κλωνοποίηση ανθρώπου: Σενάρια φαντασίας ή μια «ανερχόμενη» πραγματικότητα

εχνητή νοημοσύνη και γονιδιακές θεραπείες σε κληρονομικές ασθένειες

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά ┋

Σοβαρούς φόβους για την πιθανότητα μέσα στην επόμενη δεκαετία η ανθρωπότητα να βρεθεί αντιμέτωπη με το πρόβλημα της κλωνοποίησης ανθρώπων σε παράνομα εργαστήρια καθώς και με αυτό των παρεμβάσεων στο DNA, ώστε να γεννιούνται παιδιά με προδιαγεγραμμένα χαρακτηριστικά (υψηλή νοημοσύνη, γαλάζια μάτια κτλ.), εκφράζει στο ethnos.gr ο ομότιμος καθηγητής Γενετικής και Γενετικής του Ανθρώπου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κώστας Τριανταφυλλίδης.

Όπως λέει, είναι σήμερα δυνατή και εύκολη επιστημονικά η κλωνοποίηση ανθρώπων, από τη στιγμή που ήδη έχουν κλωνοποιηθεί πίθηκοι.

«Το ερώτημα είναι, αν θα επιτρέψουμε κάτι τέτοιο ή όχι. Ακόμα και σήμερα δεν μπορούμε να είμαστε καθόλου σίγουροι ότι σε κάποιο εργαστήριο κάπου στον πλανήτη δεν γίνονται προσπάθειες για την κλωνοποίηση ανθρώπων. Βέβαια, η νομοθεσία στις ΗΠΑ, σε άλλες χώρες αλλά και στην Ελλάδα απαγορεύει κάτι τέτοιο. Όμως, ο Κινέζος καθηγητής Χε Τζιανκούι, ο οποίος πριν από λίγα χρόνια προχώρησε στη γέννηση προσχεδιασμένων δίδυμων μωρών ανθεκτικών στον ιό του HIV (που προκαλεί το AIDS) και μετά μπήκε στη φυλακή, ισχυρίστηκε ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία θα γίνονται κλωνοποιήσεις ανθρώπων, αφού ενδέχεται να ελαστικοποιηθούν τα όρια της ηθικής. Προσωπικά φοβάμαι κάτι τέτοιο, διότι όλο και κάποιος θα βρεθεί, χωρίς αποδοχή και υιοθέτηση των βασικών αρχών της βιοηθικής, ο οποίος θα προχωρήσει σε κλωνοποιήσεις ανθρώπων έστω και παρανόμως. Ευτυχώς, η επικαιροποιημένη Διακήρυξη του Ελσίνκι για τη βιοϊατρική έρευνα έχει εξουσιοδοτήσει τις επιτροπές δεοντολογίας να απαιτούν τη συμμετοχή και της κοινότητας, δηλαδή των απλών ανθρώπων, για να τεθούν τα επιτρεπτά όρια δράσης του επιστήμονα στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που σέβεται πανανθρώπινες αξίες», λέει στο ethnos.gr ο κ. Τριανταφυλλίδης.

Ο καθηγητής αναφέρει ακόμα ότι αντίστοιχοι φόβοι υπάρχουν και για τη γέννηση ανθρώπων με προσχεδιασμένα χαρακτηριστικά με παρέμβαση στο DNA του εμβρύου, αφού και αυτό είναι εφικτό επιστημονικά. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα φέρνει Ιάπωνες επιστήμονες, οι οποίοι κατάφεραν να γεννιούνται τσιπούρες με μεγαλύτερο βάρος, οι οποίες πωλούνται σε ιχθυοπωλεία της Ανατολής.

Τεχνητή νοημοσύνη και γονιδιακές θεραπείες σε κληρονομικές ασθένειες

Κατά τον ομότιμο καθηγητή Γενετικής του ΑΠΘ, η τεχνητή νοημοσύνη αναμφισβήτητα μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση και θεραπεία διάφορων κληρονομικών ασθενειών, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει τεράστια προβλήματα η κακή χρήση της. Μάλιστα, ο κ. Τριανταφυλλίδης σημειώνει ότι ήδη οι κυβερνήσεις έχουν αργήσει χαρακτηριστικά να θέσουν κάποια όρια στη χρήση της, με αποτέλεσμα στο μέλλον να υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθούμε αντιμέτωποι με προβλήματα που θα είναι δισεπίλυτα και με συνέπεια την καταπάτηση των ηθικών αξιών των κοινωνιών.

Σε ό,τι αφορά τις γενετικές θεραπείες, ο καθηγητής υποστηρίζει ότι προηγμένες μεθοδολογίες ανάλυσης του DNA μπορούν να ανιχνεύσουν περίπου το 35% των κληρονομικών διαταραχών που έχουν ιατρικό ενδιαφέρον. Να σημειωθεί ότι στη χώρα μας περίπου 500.000 άτομα έχουν μία από τις 8.000 γενετικές διαταραχές.

«Μεθοδολογίες γενετικής, όπως είναι η γονιδιακή θεραπεία, μπορούν να συμβάλλουν στη θεραπεία των κληρονομικών διαταραχών, με εισαγωγή στον ασθενή λειτουργικών γονιδίων. Ήδη βρίσκονται στην κλινική πράξη η γονιδιακή θεραπεία των ακόλουθων ασθενειών: δρεπανοκυτταρική αναιμία, β-θαλασσαιμία, μυϊκή δυστροφία Duchenne, κληρονομική διαταραχή του αμφιβληστροειδούς, αιμορροφιλία Α, εγκεφαλική αδρενολευκοδυστροφία και νωτιαία μυϊκή ατροφία. Ιδίως για την αντιμετώπιση της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, μίας πάθησης που οδηγεί στο θάνατο, αναγκάζει τους ασθενείς να μπαινοβγαίνουν στα νοσοκομεία για συνεχείς μεταγγίσεις, τους προκαλεί τεράστιο οικονομικό βάρος και κάνει τις οικογένειές τους να υποφέρουν μαζί τους, με τη γονιδιακή θεραπεία επεξεργασίας του DNA φτάνει στο 96% το ποσοστό επιτυχίας ίασης», τονίζει ο κ. Τριανταφυλλίδης.

Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα η συχνότητα των φορέων από δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι 1,5%, με τα περιστατικά να είναι συχνότερα στη Χαλκιδική, τη Θεσσαλία, την Ηλεία και την Άρτα. Αυτό διότι στις συγκεκριμένες περιοχές υπήρχαν υψηλά ποσοστά ελονοσίας μέχρι τη δεκαετία ‘60 και μέσω του DNA μεταφέρεται η νόσος και στις επόμενες γενιές.

Λίγοι Έλληνες εξετάζονται για κληρονομικό καρκίνο

Κατά τον ομότιμο καθηγητή Γενετικής του ΑΠΘ, παρά το γεγονός ότι η επιστήμη σήμερα έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει, μελετώντας το DNA, αν κάποιος άνθρωπος στη ζωή του μπορεί να παρουσιάσει κάποια μορφή κληρονομικού καρκίνου, είναι πολύ μικρός ο αριθμός των Ελλήνων που εξετάζεται προληπτικά για το συγκεκριμένο ζήτημα.

«Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια γονίδια είναι υπεύθυνα για κληρονομικής μορφής καρκίνους και είναι πολύ σημαντικό ότι το ελληνικό σύστημα υγείας επιτρέπει με δωρεάν εξέταση να διαγνωστεί μέσω του DNA η πιθανότητα εμφάνισης κάποιας μορφής κληρονομικού καρκίνου του μαστού. Επίσης, υπάρχει και το πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων ‘’Γεννηματά’’ για τον καρκίνο του μαστού, με το ποσοστό επιτυχίας στη διάγνωση πρωτοπαθών όγκων να είναι πολύ υψηλό. Να ανιχνεύονται κατά 20% περισσότεροι καρκίνοι μέσω τεχνητής νοημοσύνης σε σύγκριση με την τυπική διαδικασία εξέτασης από δύοακτινολόγους. Ωστόσο και εξαιτίας των αντικρουόμενων επιστημονικών απόψεων, είναι μικρότερο από το αναμενόμενο το ποσοστό των Ελληνίδων που κάνει τις συγκεκριμένες εξετάσεις», αναφέρει ο κ. Τριανταφυλλίδης.-

Τα παραπάνω καθώς και πολλά άλλα επιστημονικά συμπεράσματα περιλαμβάνονται στο βιβλίο του ομότιμου καθηγητή Γενετικής του ΑΠΘ, που έχει τίτλο «Η γενετική του ανθρώπου στον 210ο αιώνα. Το DNA συναντά την τεχνητή νοημοσύνη».

Διαβάστε ακόμη