Κι όμως ο στρατός του Χίτλερ όχι μόνο μπήκε αλλά και παρέλασε στο κέντρο της Μόσχας

Το όνειρο του Χίτλερ - που μεταλλάχτηκε σε εφιάλτη - ήταν να μπει στην πρωτεύουσα της Σοβιετικής Ένωσης, τη Μόσχα, όπως είχε κάνει και στο Παρίσι. Φιλοδοξούσε να κάνει τον περίπατό του μπροστά από το Κρεμλίνο, να φωτογραφιστεί μπροστά από το βαλσαμωμένο κορμί του Λένιν και να επιστρέψει στο Βερολίνο με εικόνες στα μάτια του από τους απαστράπτοντες τρούλους του Αγίου Βασιλείου… Ο Χίτλερ δεν το κατάφερε, το κατάφεραν όμως 60.000 γερμανοί στρατιώτες!

Να πως έχει η ιστορία: Μόλις 16 ημέρες μετά την απόβαση των Συμμάχων στη Νορμανδία, μια δεύτερη μεγάλης κλίμακας επίθεση έσφιγγε τη Ναζιστική Γερμανία, σαν μέγγενη, από τα ανατολικά. Ήταν η Επιχείρηση Μπαγκρατιόν (Bagration), που άρχισε στις 22 Ιουνίου του 1944.

Ήταν ακριβώς η ημέρα που, πριν από τρία χρόνια, οι Ναζί εισέβαλαν στη Σοβιετική Ένωση. Η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα είχε πια βουλιάξει στο χιόνι, το αίμα και τη λάσπη και οι Σοβιετικοί διψούσαν για εκδίκηση.
Ο Στάλιν είχε επιμείνει πολύ να υπενθυμίζει τα αποτελέσματα της εισβολής του Ναπολέοντα στη Ρωσία το 1812 και συνέκρινε το «τότε» με την επίθεση του Χίτλερ. Για τους Σοβιετικούς ήταν, αναμφίβολα, θέμα επιβίωσης: αγωνίζονταν για την ίδια τους την ύπαρξή, όπως και κατά τον Πατριωτικό Πόλεμο του 1812.

Δεδομένου ότι ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος παραμένει μέχρι σήμερα γνωστός στη Ρωσία ως ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος, η σχέση είναι προφανής. Το όνομα «Bagration» επιλέχθηκε για να τιμηθεί η μνήμη του Γεωργιανού Πρίγκιπα που πολέμησε κόντρα στους Γάλλους και ο οποίος παίζει επίσης σημαντικό ρόλο ως χαρακτήρας στο επικό «Πόλεμος και Ειρήνη» του Λέοντος Τολστόι. Και μην λησμονούμε: και ο Στάλιν, Γεωργιανός ήταν!
Πριν από την επίθεση, οι αντάρτικες μονάδες πίσω από τις γερμανικές γραμμές στη Λευκορωσία, την Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής προκάλεσαν διακοπή των γραμμών ανεφοδιασμού και καταστροφικές δολιοφθορές στις εχθρικές υποδομές.

Έπειτα από εκτεταμένους βομβαρδισμούς, απεγκλωβίστηκαν περισσότεροι από δύο εκατομμύρια σοβιετικοί στρατιώτες πρώτης γραμμής. Οι Γερμανοί έχασαν περίπου 350.000 άνδρες. Οι Σοβιετικοί είχαν περίπου 5 φορές λιγότερα θύματα, καθιστώντας την Επιχείριση Μπαγκρατιόν μία από τις πιο επιτυχημένες σοβιετικές στρατιωτικές ενέργειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Από τους 160.000 αιχμαλώτους λιγότερο από το ένα τρίτο επέζησε στην πορεία τους προς τα σοβιετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Η θρυλική παρέλαση στη Μόσχα

Και περίπου 57.000 άνδρες από αυτούς που γλύτωσαν από τις σφαίρες των Σοβιετικών, παρέλασαν στη Μόσχα στις 17 Ιουλίου του 1944. Οι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί ήταν μπροστάρηδες της παρέλασης, χωρίς σημαίες ασφαλώς, ενώ πλάι τους βάδιζε σοβιετική στρατιωτική συνοδεία.
Νικημένοι και ταπεινωμένοι, οι γερμανοί αιχμάλωτοι περπάτησαν, πολλοί από αυτούς, στους δρόμους της Μόσχας με σκυμμένα τα κεφάλια από ντροπή, κι άλλοι για να προφυλαχτούν από τις πέτρες και τα φτυσίματα του κόσμου που τους αποδοκίμαζε. Όλοι τους, όμως, έδειχναν σαν να ήταν ανακουφισμένοι που δεν (θα) συμμετείχαν πια στις ανελέητες πολεμικές συγκρούσεις. Και δεν έδειχναν να τους νοιάζει διόλου που η πόλη στην οποία έφτασαν λίγα χιλιόμετρα μακριά της το 1941 τους χλεύαζε τώρα, λίγους μήνες πριν μπει ο Κόκκινος Στρατός στο Βερολίνο.

Θα ήταν περιττό να αναφερθεί ότι η παρέλαση των άθλιων Ναζί, χρησίμευσε ως τόνωση του ηθικού τόσο για τον σοβιετικό λαό όσο και για τον στρατό, αφού από την εποχή του Ναπολέοντα οι πολίτες της Μόσχας δεν είχαν δει έναν εχθρό τόσο ταπεινωμένο και καταρρακωμένο.
Κι όταν πέρασε η σχοινοτενής ουρά των αιχμαλώτων, υδροφόρες με μάνικες ξέπλυναν επιδεικτικά τους δρόμους σε μια ακόμα συμβολική κίνηση: καθάριζαν το χώμα από τα λερά πόδια των εισβολέων.
Οι ιστορικοί ονόμασαν εκείνη την παρέλαση των φαντασμάτων της ναζιστικής πολεμικής μηχανής The Great Waltz και όλα πια τραβούσαν προς το τέλος τους.
Κι ο πρίγκιπας Πιότρ Ιβάνοβιτς Μπαγκρατιόν κοιμήθηκε πια ήσυχος κάτω από το χώμα του Μποροντίνο…