Το 2025 φεύγει, αφήνοντας χώρο για όσα έρχονται

Σε λίγες ώρες το 2025 θα περάσει στο παρελθόν. Οι δείκτες θα συναντηθούν, ο σκοτεινός ουρανός θα φωτιστεί με πολύχρωμα πυροτεχνήματα, οι ευχές θα ειπωθούν σχεδόν μηχανικά. Ένας ακόμη χρόνος θα κλείσει τον κύκλο του και θα μείνει πίσω, μαζί με εικόνες, πρόσωπα και στιγμές που σημάδεψαν τη διαδρομή μας.

Την ώρα που αλλάζει ο χρόνος, γεννιέται αυθόρμητα η ανάγκη να κοιτάξουμε πίσω, σαν ν' ανοίγουμε ένα παλιό άλμπουμ φωτογραφιών γεμάτο στιγμές που μοιάζουν πιο φωτεινές απ' ό,τι ήταν στην πραγματικότητα.

Το βάρος των αναμνήσεων

Το παρελθόν κουβαλά ανθρώπους που χάθηκαν. Πρόσωπα που έφυγαν πριν προλάβουμε να τους πούμε όλα όσα θέλαμε. Έναν γονιό, αδελφό, παιδί που χάθηκε πρόωρα, με τη μορφή του να επιβιώνει πια μόνο σε παλιές φωτογραφίες και τη φωνή του να επιστρέφει αχνά μέσα από ξεχασμένες ηχογραφήσεις ή βίντεο. 

Μα το παρελθόν δεν επιστρέφει μόνο ως απώλεια. Επανέρχεται και ως εικόνα ζωής, γεμάτη πρόσωπα, φωνές και στιγμές που μας διαμόρφωσαν. Τραπέζια γεμάτα κόσμο, σπίτια πλημμυρισμένα από μυρωδιές και οικείες φωνές. Ο κολλητός με το πονηρό χαμόγελο και τα μάτια που άστραφταν λίγο πριν από την επόμενη σκανταλιά. Καλοκαίρια ανέμελα με παππούδες και παγωτά που έλιωναν στα χέρια μας. Βράδια με αστέρια να καθρεφτίζονται στο νερό και γέλια ν' αντηχούν στις πλατείες του χωριού. Εποχές που έμοιαζαν απλούστερες, φωτεινές, γεμάτες αυθορμητισμό, πριν η βιασύνη και οι υποχρεώσεις του χρόνου επιβληθούν. 

Μαζί με τις στιγμές μοιάζει ν' απομακρύνεται και η παιδική αθωότητα. Εκείνη η ελαφρότητα που επέτρεπε στον άνθρωπο να ζει χωρίς διαρκή υπολογισμό, να χάνει την ώρα του σε παιχνίδια στην αυλή, να γελάει με τις πιο απλές αφορμές. Στις παιδικές φωτογραφίες φαίνεται καθαρά. Μάτια που λάμπουν, χαμόγελα αυθόρμητα, χρόνος που μοιάζει άφθονος και καλοκαίρια που δεν τελειώνουν ποτέ. Μεγαλώνοντας, η ζωή γεμίζει ευθύνες, προθεσμίες, ραντεβού και υποχρεώσεις. Η αθωότητα δεν εξαφανίζεται εντελώς, μα υποχωρεί. Και κάθε επιστροφή στο παρελθόν φέρνει τη σύγκριση ανάμεσα σε εκείνον/η που ήμασταν και σ' εκείνον/η που γίναμε.

Μια εποχή πιο βαριά

Το παρόν μοιάζει συχνά πιο δύσκολο. Οι ρυθμοί είναι γρήγοροι, οι σχέσεις εύθραυστες, η ανασφάλεια διάχυτη. Οι άνθρωποι κουβαλούν περισσότερα απ’ όσα δείχνουν. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη, το παρελθόν αποκτά έντονη συναισθηματική φόρτιση. Η σύγκριση ανάμεσα στο τότε και στο τώρα γεννά ένα βάρος. Όχι επειδή όλα ήταν καλύτερα, μα επειδή πολλά ήταν διαφορετικά. Υπήρχε περισσότερος χρόνος, περισσότερη παρουσία, λιγότερος θόρυβος. Κι αυτή η διαφορά κάνει την επιστροφή επώδυνη.

Γι’ αυτό και πολλοί άνθρωποι επιλέγουμε να κοιτάμε μπροστά. Όχι από αδιαφορία για το παρελθόν, μα από ανάγκη να μας προστατέψουμε. Η συνεχής επιστροφή πονά. Υπενθυμίζει απώλειες που δεν επουλώνονται, στιγμές που δεν επαναλαμβάνονται, εκδοχές του εαυτού μας που έμειναν πίσω. Το παρόν είναι το μόνο σημείο όπου μπορούμε να σταθούμε, ν' αναπνεύσουμε, να συνεχίσουμε. Εκεί υπάρχουν ακόμη άνθρωποι δίπλα μας, στιγμές που χτίζονται τώρα, σχέσεις που ζουν στο σήμερα. Το παρόν δεν αναιρεί το παρελθόν. Το κουβαλά πιο ήσυχα, σαν σκιές που φωτίζουν τον δρόμο μας χωρίς να μας βαραίνουν.

Τι παίρνουμε μαζί μας στη νέα χρονιά

Η ματιά στο παρόν δεν σημαίνει λήθη. Σημαίνει επιλογή. Το παρελθόν αξίζει σεβασμό, χώρο, σιωπή. Αξίζει να υπάρχει ως ρίζα, όχι ως τόπος μόνιμης επιστροφής. Οι άνθρωποι που χάθηκαν συνεχίζουν να ζουν μέσα στις αξίες και τις αναμνήσεις που άφησαν. Οι στιγμές που τελείωσαν μας δίδαξαν πώς ν' αναγνωρίζουμε τη σημασία του τώρα. Κάθε απώλεια φωτίζει τη σημασία της παρουσίας. Κάθε ανάμνηση λειτουργεί σαν υπενθύμιση ζωής.

Καθώς ένας ακόμη χρόνος περνά στο παρελθόν, η επιλογή γίνεται πιο καθαρή. Το παρελθόν υπάρχει, πονά, συγκινεί, διαμορφώνει. Το μέλλον, όμως, είναι εκεί όπου συνεχίζεται η ζωή. Εκεί όπου μπορούμε ακόμη ν' αγαπήσουμε, να γελάσουμε, να βελτιωθούμε. Κοιτάμε μπροστά όχι γιατί ξεχάσαμε, μα γιατί η επιστροφή πίσω κοστίζει. Και γιατί, τελικά, το σήμερα είναι το μόνο μέρος όπου μπορούμε να υπάρξουμε αληθινά.

Διαβάστε ακόμη

Σύνταγμα: Ο τροχονόμος και τα δώρα στο βαρέλι - Αναβίωσε ένα από τα έθιμα της παλιάς Αθήνας

Πρωτοχρονιάτικο μήνυμα Ερντογάν με απειλές - «Δε θα ανεχτούμε πειρατεία στη Γαλάζια Πατρίδα μας»

Εσπευσμένα στο νοσοκομείο ο Ρομπέρτο Κάρλος - Υπέστη έμφραγμα και υποβλήθηκε σε επέμβαση

Καλωσόρισαν ήδη το 2026: Το Κιριμπάτι υποδέχτηκε πρώτο τη νέα χρονιά, φαντασμαγορικό σόου στη Νέα Ζηλανδία - Ακολουθεί η Αυστραλία