Όταν δυο μαύροι υποχρέωσαν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ να τους ζητήσει συγγνώμη

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 10 Οκτωβρίου του 1957, όταν δυο μαύροι «υποχρέωσαν» τον πρόεδρο των ΗΠΑ να σκύψει το κεφάλι και να ζητήσει συγγνώμη… Τι είχε συμβεί;

Το διεθνούς κύρους περιοδικό «Time Magazine» έγραφε σε ένα άρθρο του: «Ένα βράδυ την περασμένη εβδομάδα, δύο νέγροι ντυμένοι με καλοραμμένα κοστούμια, που προσδιόριζαν κατά κάποιον τρόπο την ταυτότητα των ανθρώπων που τα φορούσαν, μπήκαν σε ένα από τα εστιατόρια του ξενοδοχείου Χάουαρντ Τζόνσον· κατευθύνθηκαν στη μπάρα και παρήγγειλαν δύο ποτήρια χυμό πορτοκάλι. Τους έδωσαν τον χυμό σε τυλιγμένα πλαστικά ποτήρια για να τον πάρουν μαζί τους, αφού μια σερβιτόρα τους εξήγησε ότι δεν μπορούσαν να καθίσουν γιατί «δεν επιτρέπεται στους έγχρωμους να τρώνε σε εκείνο τον χώρο»!

Λίγες μέρες μετά, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ θα υποχρεωνόταν να ζητήσει ταπεινωμένος συγγνώμη. Γιατί; Διότι οι δυο εκείνοι «νέγροι» ήταν ο Komla Gbedemah, ο υπουργός Οικονομικών του νεοσύστατου κράτους της Γκάνας, και ο γραμματέας του!

Σαφώς, το περιστατικό, το οποίο ήταν ένα από τα πολλά στα οποία Αφρικανοί διπλωμάτες αντιμετώπισαν φυλετικό διαχωρισμό στις ΗΠΑ, έκανε πολλούς αμερικανούς αξιωματούχους να νιώθουν άβολα, δεδομένου ότι η Ουάσιγκτον και η Μόσχα ανταγωνίζονταν να κερδίσουν τις «καρδιές και τα μυαλά» των Αφρικανών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
«Πιστεύω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ως κυβέρνηση, εάν πρόκειται να είναι πιστές στην ιδρυτική τους διακήρυξη, έχουν την υποχρέωση να εργάζονται σκληρά για να μην γίνονται διακρίσεις για έναν τόσο ασήμαντο λόγο όπως η φυλή, το χρώμα, ή θρησκεία…», είπε ένας ντροπιασμένος πρόεδρος Αϊζενχάουερ μετά τη συνάντησή του με τον αφρικανό υπουργό.

«Αυτοί ήταν οι κανόνες»...

Ο Gbedemah και ο γραμματέας του, πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να καθίσουν στο εστιατόριο εκείνο το βράδυ και να πιούν τον χυμό τους, αλλά το χρώματος του δέρματός τους ήταν απαγορευτικό…. Ο Gbedemah έδειξε μάλιστα στην σερβιτόρα το δελτίο ταυτότητας του που φαινόταν καθαρά ως υπουργός Οικονομικών της Γκάνας, αλλά η σερβιτόρα ήταν αμετακίνητη.
Όταν κλήθηκε ο διευθυντής του εστιατορίου, εκείνος άφησε τη σερβιτόρα να ξεκαθαρίσει την υπόθεση, λέγοντας ότι αυτοί ήταν οι κανόνες κι έφυγε!

Ο Gbedemah φέρεται να είπε στον διευθυντή: «Οι λευκοί έχουν χαμηλότερη κοινωνική θέση από εμένα εδώ μέσα, αλλά μπορούν να πίνουν και εμείς όχι. Μπορείτε να κρατήσετε τον χυμό και τα ρέστα (έδωσε ένα χαρτονόμισμα 5 δολαρίων), αλλά αυτό δεν θα είναι το τελευταίο που θα ακούσετε για αυτό το γεγονός».

Ο Gbedemah, ο οποίος είχε φιλοξενήσει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ρίτσαρντ Νίξον, κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στην Αφρική, είχε δηλώσει: «Αν ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να απολαύσει ένα γεύμα στο σπίτι μου όταν βρίσκεται στη Γκάνα, τότε δεν μπορώ να καταλάβω γιατί εγώ πρέπει να αποβληθώ από ένα εστιατόριο δίπλα στο δρόμο, στην Αμερική».

Όταν η είδηση για το περιστατικό διαδόθηκε στη διπλωματική κοινότητα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε αμέσως επίσημη συγγνώμη, ενώ ο Γουίλσον Φλέικ, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Γκάνα, περιέγραψε το επεισόδιο ως «ένα εξαιρετικό και μεμονωμένο περιστατικό».

Αλλά, τέτοια «μεμονωμένα περιστατικά» συνεχίστηκαν. Το 1960, όταν περίπου 17 αφρικανικά έθνη κέρδισαν την ανεξαρτησία τους, άρχισαν να στέλνουν τους διπλωμάτες τους στην Ουάσιγκτον. Πολλοί από αυτούς τους διπλωμάτες υπέστησαν την ταπείνωση του διαχωρισμού των φύλων ενώ βρίσκονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τη στέγαση μέχρι την απαγόρευση εισόδου σε εστιατόρια και άλλους δημόσιους χώρους.
Ενώ οι ΗΠΑ κήρυτταν τη δημοκρατία σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, τα πολιτικά δικαιώματα των έγχρωμων τις εξέθεταν ανεπανόρθωτα...