Καταιγίδα και καταστροφή: Όταν πνίγηκαν οι δυτικές συνοικίες της Αττικής στα λασπόνερα – 39 οι νεκροί από την νεροποντή

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 2 Νοεμβρίου του 1977, όταν εκδηλώθηκε μια από τις χειρότερες καταιγίδες που έπληξαν ποτέ την Αττική. Τα καιρικά φαινόμενα ξέσπασαν με μανία στις δυτικές συνοικίες. Αποτέλεσμα; 38 άνθρωποι έχασαν τη ζωή του ςκάτω από τραγικές συνθήκες, πλημμύρισαν σπίτια, έκλεισαν δρόμοι από φερτά υλικά και ένα μεγάλο κομμάτι του πολυπληθέστερου νομού της χώρας θύμιζε βομβαρδισμένη πόλη!

Ήταν λίγο μετά τις 6 το απόγευμα όταν ισχυρές καταιγίδες άρχισαν να πλήττουν - κυρίως - τον Πειραιά. Η έντονη βροχόπτωση επηρέασε και την Αθήνα. Εκείνο το απόγευμα ο καιρός στην Αττική έκλεισε από τα δυτικά προς τα ανατολικά και όχι από τα νότια - νοτιοδυτικά όπως είναι το σύνηθες σε άλλες ιστορικές καταιγίδες.

Αυτό δικαιολογεί και το γεγονός ότι επλήγησαν περισσότερο οι περιοχές που βρίσκονταν κοντά στον Πειραιά και γενικότερα το δυτικό, κεντρικό και νότιο Λεκανοπέδιο, ενώ αντίθετα στα δυτικά του νομού τα εκτός Λεκανοπεδίου καθώς και στα βόρεια και τα ανατολικά η νεροποντή δεν είχε τόσο καταστροφικό χαρακτήρα. Από τις 7 το απόγευμα άρχισαν εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Η πτώση κεραυνών προκάλεσε βραχυκύκλωμα στο δίκτυο σειρήνων της Πολεμικής Αεροπορίας, με αποτέλεσμα αυτές να ηχούν για αρκετή ώρα στην Αθήνα και τον Πειραιά εν μέσω θεομηνίας.

Αττική, ανοχύρωτος νομός

Μετά την πρώτη ώρα βροχόπτωσης, η εικόνες ήταν τραγικές. Ακόμα και το αεροδρόμιο του Ελληνικού έκλεισε, δρομολόγια του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου διακόπηκαν, ο Κηφισός υπερχείλισε. Το Αιγάλεω και το Μοσχάτο κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Πολλά νοσοκομεία υποχρεώθηκαν να αναστείλουν τακτικά χειρουργεία, λόγω των εκτεταμένων διακοπών ρεύματος και μεγάλο μέρος του δικτύου του ΟΤΕ τέθηκε εκτός λειτουργίας. Η λεωφόρος Αθηνών στον Κορυδαλλό θύμιζε πεδίο μάχης Α’ Παγκοσμίου Πολέμου: λάσπη, κρατήρες, πέτρες και βράχια κι ανάμεσά τους νεκροί! Στην οδό Κωστή Παλαμά, στη Νεάπολη χάθηκαν μέσα στα λασπόνερα τρεις άνθρωποι, που προσπάθησαν να σώσουν τα αυτοκίνητά τους. Η οδός Πέτρου Ράλλη στη Νίκαια συναγωνιζόταν σε όγκο νερού και ορμή τον ποταμό Βοϊδομάτη της Ηπείρου… Η Ιερά Οδός ήταν φουρτουνιασμένη θάλασσα… Περισσότερα από 170 αυτοκίνητα παρασύρθηκαν και οι νεκροί που ανασύρθηκαν από τη λάσπη και τα ορμητικά νερά των χειμάρρων έφτασαν τους 39 κι ανάμεσά τους πολλά παιδιά. Πάνω από 1000 υπόγεια πλημμύρισαν, 100 αυτοκίνητα παρασύρθηκαν, ενώ το ύψος του νερού σε πολλές περιοχές ξεπέρασε τα δύο μέτρα! Τα μεγαλύτερα ύψη βροχής μετά από ανάλυση των δεδομένων από την ΕΜΥ εκτιμάται ότι έφτασαν τα 150 mm βροχής στα Δυτικά τμήματα της Αττικής και πάνω από 100 mm στις συνοικίες του Πειραιά.

Διαβάζουμε ρεπορτάζ από εφημερίδες της εποχής:
ΤΑ ΝΕΑ: «Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στην οδό Κονδύλη στην Νίκαια, ο Δημήτριος Καμμένος συγκρούστηκε με διερχόμενο λεωφορείο. Από τη σύγκρουση εγκλωβίστηκε μέσα στο αυτοκίνητο του και από τα κατεστραμμένα τα τζάμια του, αυτοκίνητου άρχισαν να μπαίνουν νερά και σώθηκε την τελευταία στιγμή από περαστικούς ενώ τα νερά είχαν φτάσει στο λαιμό. Επίσης στην οδό Βαλαωρίτου στον Κορυδαλλό τρεις ανήλικοι μαθητές (Στέφανος Λεπενιώτης , Πέπη Λεπενιώτη και Δημήτρης Σπύρου) που είχαν εγκλωβιστεί σε υπόγειο σωθήκαν από διερχόμενους αστυνομικούς που άκουσαν τις φωνές τους όταν τα νερά είχαν φτάσει στο στήθος τους».

ΤΟ ΒΗΜΑ: «Μολονότι η καταιγίδα ήρθε «στην ώρα της», τίποτα στην δεν έμοιαζε να την περιμένει. Η ανοχύρωτη στις πλημμύρες Αθήνα του 1977 παραδόθηκε μονομιάς στην «προγραμματισμένη» μανία της φύσης και σε πέντε ώρες μετετράπη σε κατεστραμμένη πολιτεία με λιμνοθάλασσες, κατεστραμμένες οικίες δρόμους , δίκτυα ύδρευσης & ηλεκτροδότησης, νεκρούς, τραυματίες και αστέγους».

«Ο Νοέμβρης με βροχή, σκάβει, σπέρνει όλη τη γη», λέει ο θυμόσοφος λαός, αλλά ο Νοέμβρης του 1977 έσκαψε όλη την Αττική, έσπειρε κεραυνούς και θέρισε ψυχές... Και δεν ήταν ο μόνος εκείνος ο Νοέμβρης: Ακριβώς 40 χρόνια μετά, η Μάνδρα θα μετρούσε νεκρούς και πληγές. Σαν να 'χουν τέλος οι μπόρες κι οι καταιγίδες στην Ελλάδα...