Ήταν ακριβός ο πρώτος περίπλους της Γης: κόστισε 253 ανθρώπινες ζωές, τέσσερα καράβια και τρία χρόνια μάχη με τη θάλασσα

Η θάλασσα μισεί τους δειλούς και ο Μαγγελάνος με το πλήρωμά του δειλοί δεν ήταν, όμως χτυπήθηκαν ανελέητα προσπαθώντας να κάνουν τον πρώτο περίπλου της Γης.

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 6 Σεπτεμβρίου του μακρινού 1522, όταν ένα από τα πέντε πλοία του θρυλικού θαλασσοπόρου Φερδινάνδου Μαγγελάνου, επιστρέφει στο Σαν Λουκάρ ντε Μπαραμέντα της Ισπανίας· ήταν το πρώτο που έκανε τον περίπλου της Γης! Τα κόκκαλα του Μαγγελάνου είχαν μείνει στις ακτές των Φιλιππίνων.

Υπάρχουν πολλές συναρπαστικές ιστορίες για εκείνη την αποστολή: χρηματοδοτήθηκε από τους Ισπανούς και το πλήρωμα αποτελούνταν κυρίως από ισπανούς και πορτογάλους ναυτικούς, ωστόσο ανάμεσα στους ναύτες βρίσκονταν Έλληνες, Βρετανοί, Γάλλοι και Βορειοαφρικανοί.
Ο σκοπός της αποστολής δεν ήταν ο γύρος της υδρογείου αλλά η ανακάλυψη διαδρομής δυτικά προς τις Μολούκες Νήσους, ένα αρχιπέλαγος στην Ινδονησία που όπου αφθονούσαν τα μπαχαρικά. Το ταξίδι ήταν εμπνευσμένο από τις περιπέτειες του Χριστόφορου Κολόμβου που είχε παρόμοιο στόχο: να φτάσει στις Ινδίες ταξιδεύοντας δυτικά και να συνάψει εμπορικές συμφωνίες μεταξύ της Ισπανίας και των ασιατικών βασιλείων.

Το 1494, ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ' υπέγραψε τη Συνθήκη του Τορδεσίγια, η οποία χώριζε στη μέση τον κόσμο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα μεταξύ Ισπανίας και Πορτογαλίας. Σύμφωνα με τη Συνθήκη, η πιο αποτελεσματική ανατολική διαδρομή προς το νησί των Μπαχαρικών τέθηκε υπό πορτογαλικό έλεγχο, ενώ οι Ισπανοί έπρεπε να βρουν ένα νέο πέρασμα πλέοντας δυτικά γύρω από τη Νότια Αμερική.

Ενώ ο Μαγγελάνος ήταν Πορτογάλος στην καταγωγή, ο βασιλιάς Κάρολος Α' της Ισπανίας του ανέθεσε την αποστολή. Ο βασιλιάς Μανουέλ Α΄ της Πορτογαλίας το θεώρησε ως πράξη προσβολής και έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να εμποδίσει τον Μαγγελάνο να λύσει κάβους. Ο Μαγγελάνος τελικά άνοιξε πανιά τον Αύγουστο του 1519, και ακόμη και τότε, ένας πορτογαλικός στόλος από καραβέλες στάλθηκε πίσω του για να τον συλλάβει και να τον αλυσοδέσει, δίχως όμως να τα καταφέρει.

Λαιστρυγόνες και Κυκλωπες...

Το ταξίδι του Μαγγελάνου ήταν μια Οδύσσεια: υπήρξαν οι εσωτερικές συγκρούσεις στα πλοία του, οι Ισπανοί πάθαιναν ναυτία στην ιδέα ότι ο καπετάνιος τους ήταν Πορτογάλος. Τα πληρώματα στασίασαν αρκετές φορές πριν ο στόλος φτάσει στις ακτές της Νότιας Αμερικής.

Η πιο σοβαρή ανταρσία σημειώθηκε τον Απρίλιο του 1520, όταν τρία από τα πέντε πλοία του στόλου στράφηκαν εναντίον του  Μαγγελάνου· η υπόθεση διευθετήθηκε άμεσα: εγκαταλείφθηκαν άντρες σε νησί όταν διαπιστώθηκε ότι σχεδίαζαν την ανταρσία. Ένα από τα πλοία της νηοπομπής το «San Antonio» εγκατέλειψε την αποστολή και επέστρεψε στην Ισπανία.
Ένα ακόμη πλοίο βυθίστηκε όταν χτυπήθηκε από καταιγίδα στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής. Το ταξίδι συνεχίστηκε, ωστόσο, και τον Νοέμβριο του 1520, ο Μαγγελάνος έφτασε σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως το Στενό του Μαγγελάνου.

Ο θρυλικός θαλασσοπόρος «βάφτισε» και τον Ειρηνικό Ωκεανό, ευγνωμονώντας τον για τα ήρεμα και γαλήνια νερά του: «Mar Pacifico» τον είπε, που στα πορτογαλικά σημαίνει «ειρηνική θάλασσα». Ο Μαγγελάνος υπέθεσε ότι θα έφτανε γρήγορα στα Νησιά των Μπαχαρικών, χωρίς να γνωρίζει ότι ο Ειρηνικός είναι το μεγαλύτερο κομμάτι νερού στη Γη. Τα πλοία ταξίδευαν επί 98 εξαντλητικά μερόνυχτα στην ανοιχτή θάλασσα πριν δουν τη στεριά. Ενώ ήταν αγκυροβολημένοι κοντά στη σημερινή Αργεντινή, το πλήρωμα του Μαγγελάνου φέρεται να συνάντησε άνδρες ύψους πάνω από δύο μέτρα στις ακτές της Παταγονίας. Ένας από εκείνους τους «γίγαντες» εντάχθηκε στο πλήρωμα, αλλά πέθανε καθώς διέσχιζαν τον Ειρηνικό.

Τον «έφαγε» η θρησκοληψία του

Ένα άλλο ελάχιστα γνωστό γεγονός είναι ότι ο Μαγγελάνος υπήρξε πιστός Χριστιανός Ευαγγελιστής, που προσηλύτιζε πολλούς ιθαγενείς στον Χριστιανισμό: στις Φιλιππίνες βάφτισε τον βασιλιά Χουμαμπόν και πολλούς από τους υπηκόους του.
Στο νησί Μακτάν στις Φιλιππίνες ήταν που ο Μαγγελάνος άνοιξε μάχη με τους ντόπιους αφού ο βασιλιάς Λάπου Λάπου αρνήθηκε να ασπαστεί τον Χριστιανισμό. Ο Μαγγελάνος σκοτώθηκε κατά τη σύγκρουση.

Από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά, τη διοίκηση του ισπανικού στόλου ανέλαβε ο Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο, ο οποίος κατάφερε να επιστρέψει στην Ισπανία με ένα μόνο καράβι, το «Victoria» μια μέρα σαν σήμερα του 1522. Μόνο 18 άνθρωποι είχαν μείνει ζωντανοί από το πλήρωμα που αριθμούσε 270 άτομα όταν ξεκίνησαν το 1519. Ουδείς Ευρωπαίος επιχείρησε να επαναλάβει τον περίπλου του πλανήτη για σχεδόν έξι ολόκληρες δεκαετίες μετά!