Ο βασιλιάς Όθων εκθρονίζεται – Η Ελλάδα και πάλι (για λίγο) στα χέρια επαναστατών

Ήρθε, είδε και εξεδιώχθει… Ο πρώτος και τελευταίος βασιλιάς της Ελλάδος Όθων (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach) - οι επόμενοι ήσαν «Βασιλεις των Ελλήνων» – εκθρονίζεται. Οι επαναστάτες… επιστρέφουν στην εξουσία.

Είναι νύχτα της 10ης προς 11η Οκτωβρίου του 1862. Η Ελλάδα έχει διανύσει μια φλεγόμενη περίοδο: επαναστατικά κινήματα στο Ναύπλιο, επαναστατικά κινήματα στη Σαντορίνη, στην Ύδρα, στην Τρίπολη, στην Μεσσηνία στη Σύρο. Ο βασιλιάς Όθων δεν είναι πλέον αρεστός (στις Μεγάλες Δυνάμεις βασικά) και... εξ' αντανακλάσεως στους Έλληνες. Αρχές του Οκτωβρίου, το βασιλικό ζεύγος: Όθων και Αμαλία, έφυγαν από το παλάτι για να επισκεφθούν την Πελοπόννησο· σκοπός τους ήταν να αποκαταστήσουν την δημοτικότητά τους ανάμεσα στον λαό. Όμως, δύο μέρες μετά ξέσπασαν ταραχές στη Βόνιτσα, με επικεφαλής τον Δημήτριο Βούλγαρη, τον Κωνσταντίνο Κανάρη και τον Μπενιζέλο Ρούφο.

Σαν φωτιά η εξέγερση εξαπλώθηκε στο Μεσολόγγι και την Πάτρα κι από εκεί στην Αθήνα. Όλα είχα τελειώσει.
Το Ψήφισμα που εκδόθηκε ήταν ξεκάθαρο: «Τα δεινά της Πατρίδος έπαυσαν. Άπασαι αι επαρχίαι και η Πρωτεύουσα συνενωθείσαι μετά του Στρατού έθεσαν τέρμα εις αυτά, ως κοινή έκφρασις του Ελληνικού Έθνους ολοκλήρου κηρύττεται και ψηφίζεται: Η Βασιλεία του Όθωνος καταργείται. Η Αντιβασιλεία της Αμαλίας καταργείται. Προσωρινή Κυβέρνησις συνιστάται όπως κυβέρνηση το Κράτος μέχρι συγκαλέσεως της Εθνικής Συνελεύσεως συγκειμένης εκ των εξής πολιτών: Δημητρίου Βούλγαρη, Προέδρου, Κωνσταντίνου Κανάρη, Μπενιζέλου Ρούφου».

Λίγες μέρες μετά ο πρώτος βασιλιάς της Νεώτερης Ελλάδας, ο Όθων επιβιβαζόταν στο αγγλικό πολεμικό «Σκύλλα», έχοντας πλάι του την Αμαλία. Το τέως, πλέον, βασιλικό ζεύγος κατέφυγε στο Μόναχο και αργότερα θα ταξιδέψουν στη Βαμβέργη· ο Όθων δεν παραιτήθηκε ποτέ επίσημα από τον θρόνο.

«Πολύ αγάπησεν την Ελλάδα...»

Ο Αναστάσιος Σ. Βυζάντιος (διπλωμάτης, ποιητής, λογογράφος και πολιτικός δημοσιογράφος του 19ου αιώνα ) είχε γράψει σε λίγες λέξεις τι ακριβώς ήταν Όθων: «Ο βασιλεύς Όθων, αναδειχθείς δεξιώτατος κυβερνήτης εαυτού, δεν είχεν έμφυτον και την σπανιωτάτην αρετήν του κυβερνάν τους άλλους». Και συνεχίζει: «Ο βασιλιάς Όθων εστερείτο του βασιλικού προτερήματος να διαβλέπει ταχαίως, ευκρινώς και πόρρω. Αλλά αντί των μειονεκτημάτων τούτων πόσαι δευτερεύουσαι αρεταί περικόσμουν την καρδία του ατυχούς ηγεμόνος! Φίλος της δικαιοσύνης, αμνησίκακος, πράος, άδολος, ελεήμων, εγκρατής, είχε πάν ό,τι απητείτο όπως ποίηση, ευδαίμονα οίκον και οικογένειαν. Είχε προ παντός, ως άφεσιν παντός άλλου αμαρτήματος, το ανεκτίμητον πλεονέκτημα ότι πολύ αγάπησεν. Ναι· ηγάπησε την Ελλάδα ως εραστής, ως πατήρ, ως τέκνον. Δεν εξελάμβανε το βασιλεύειν ως επιτήδευμα βίου αλλά ως καθήκον ιερόν εις ο εθυσίαζε και ανάπαυση και υγείαν. Το μεγαλείο της Ελλάδας ήτο το διηνεκές αυτού όνειρον»...

Ο Όθων αγάπησε την Ελλάδα όσο ουδείς ηγεμών στο μέλλον. Όταν πέθανε, στις 26 Ιουλίου 1867 στη Βαμβέργη, ο τέως βασιλιάς είχε απαιτήσει να ταφεί με την παραδοσιακή ενδυμασία της Ελλάδας: τη φουστανέλα.
«Ο Όθων και η Αμαλία δεν ήσαν απλώς κατώτεροι των δύσκολων περιστάσεων, αλλά και δεν είχον συνείδησιν κυβερνήσεως και κυβερνητικού έργου», γράφει ο Σπύρος Μαρκεζίνης στην «Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος» του.

Κι όταν πέθανε ο Όθων πολλοί στην Ελλάδα τον θρήνησαν.
Μάλιστα ο ποιητής Αχιλλεύς Παράσχος ο οποίος ήταν από εκείνους που αγωνίστηκαν για την εκθρόνιση του Όθωνα εξέφρασε το γενικό αίσθημα του κόσμου με τους στίχους του: «…Υψώσατε του εκ λευκού μαρμάρου μαυσωλείων εν μέσω του Νικηταρά, του Γρίβα, του Γκριζιώτη· πλησίον του Πετρόμπεη, τού Βότσαρη πλησίον, ο βασιλεύς με τον νεκρόν στρατόν του να υπνώττει. Και θέσατέ τον μεταξύ των πρώτων του αγώνος· αυτός ας μη του αρπαγεί τουλάχιστον ο θρόνος!...».