Πεθαίνει ο ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλεκε ζητώντας από τους θαυμαστές του να τον συγχωρήσουν που θα πέθαινε!

Ο Αυστριακός λογοτέχνης Ράινερ Μαρία Ρίλκε σημάδεψε με τα ποιήματα και τα πεζογραφήματά του τις αρχές του 20ου αιώνα. Λίγες μέρες πριν πεθάνει ζητούσε από τους θαυμαστές του να τον συγχωρήσουν που θα πέθαινε!

«Αχ, μόνον εκείνος που ποτέ δεν μας ανήκε μπορεί να φύγει από κοντά μας. Μα ούτε καν για αυτό μπορούμε να πενθήσουμε: για το ότι δηλαδή ο τάδε και ο δείνα ουσιαστικά ποτέ δεν μας ανήκαν: δεν θα είχαμε ούτε τον χρόνο ούτε τη δύναμη ούτε αρκετά δίκαιη κρίση για να το καταφέρουμε. Διότι και το στιγμιαίο ακόμα βίωμα μιας πραγματικής κατοχής (ή ενός κοινού πράγματος, που δεν είναι παρά διπλή κατοχή) μας αναπέμπει με τόση δύναμη στον ίδιο μας τον εαυτό, μας βάζει να κάνουμε τόσα εκεί, απαιτεί τόση απόλυτη μοναχική εξέλιξη από μέρους μας, που θα ήταν αρκετή για να μας κρατήσει για πάντα απασχολημένους κατά μόνας».

Μια μέρα σαν σήμερα, 29 Δεκεμβρίου του 1926, φεύγει από τη ζωή ο άνθρωπος που έγραψε τις πιο πάνω αράδες και αφορούν την απώλεια και τον θάνατο: ο αυστριακός (γεννήθηκε στην Πράγα το 1875, όταν ανήκε στην Αυστρουγγαρία) ποιητής και πεζογράφος Ράινερ Μαρία Ρίλκε, που θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους λογοτέχνες του 20ου αιώνα.

Ο Ρίλκε εγκατέλειψε τη γυναίκα του και το παιδί του για να γίνει ποιητής και ενεπλάκη σε παθιασμένες σχέσεις με πάμπολλες γυναίκες, σχέσεις που διέλυε κάθε φορά που ένιωθε την ανάγκη να επιστρέψει στην ασφάλεια του οίκου του.

Ευαίσθητος απέναντι στην κριτική...

Ήταν υπερβολικά ευαίσθητος απέναντι στην κριτική και, παρόλο που κυρίες της αστικής τάξης, πολιτικοί, διάσημοι συγγραφείς- ανάμεσά τους και ο Τολστόι- καλλιτένες (επιστήθιος φίλος του ήταν ο γλύπτης Ροντέν), καθώς και αναρίθμητοι αναγνώστες τον βομβάρδιζαν με επαίνους, μπορούσε να τον αναστατώσει βαθύτατα μια και μόνο προσβλητική παρατήρηση κάποιου αγνώστου.

Ο Ρίλκε απεχθανόταν τη θρησκεία και τους γιατρούς· άφησε την τελευταία του πνοή από λευχαιμία η οποία όμως δεν είχε διαγνωστεί· αρνήθηκε να τον δει γιατρός και λάμβανε μόνο υποτυπώδη αναλγητικά φάρμακα.

Το έργο του Ρίλκε σηματοδοτεί μια καμπή και μια ανωμαλία στην παράδοση της σύγχρονης ποίησης. Πιστός στη φόρμα, καταφέρνει να διαφεντεύει τους πιο περίπλοκους ρυθμούς, προσαρμόζοντάς τους στις παραδοσιακές ποιητικές μορφές, ταυτόχρονα όμως απαντά με σαφήνεια στην κοινωνική πραγματικότητα της αποξένωσης που διέπει την καταναλωτική μαζική κοινωνία. Ένα μεγάλο μέρος της φήμης και της επιρροής του Ρίλκε ακόμα κυρίως σε σχέση με νεότερους ποιητές, βασίζεται στο φορμαλισμό του.

Στις 4 Δεκεμβρίου του 1926, στα 55α γενέθλια του, από το κρεβάτι του νοσοκομείου, ο Ρίλκε ζήτησε να του τυπώσουν κάρτες, που στη συνέχεια θα ταχυδρομούσε σε περισσότερους από 100 ανθρώπους, με τους οποίους ακόμα αλληλογραφούσε και που περίμεναν όλοι τους μια δική του λέξη. Στην κάρτα έγραψε, στα γερμανικά και στα γαλλικά: «Ο μεσιέ Ράινερ Μαρία Ρίλκε, σοβαρά άρρωστος, ζητά να τον συγχωρέσετε· δεν είναι σε θέση να επιληφθεί της αλληλογραφίας του»!

Αυτός ήταν ο Ρίλκε: στην ύστατη γραπτή επιστολή του προς τον κόσμο, ούτε απολογείται ούτε μετανιώνει που δεν θα γράψει άλλα ποιήματα. Το καθήκον της αλληλογραφίας είχε αναδειχθεί σε ζήτημα ηθικής σημασίας για τον ποιητή. Η αδυναμία του να ανταποκριθεί στην επιθυμία των συνομιλητών του να τους γράψει τον έθλιβε κατάβαθα. Ωστόσο, ζητώντας από τους συνομιλητές του να τον συγχωρέσουν που δεν τους έγραψε, ουσιαστικά ακόμα πάνω στην πένθιμη αυτή κάρτα, τους ζητά να τον συγχωρέσουν που είναι σοβαρά άρρωστους και άρα, σε τελική ανάλυση, να τον συγχωρέσουν που πεθαίνει! Η πλούσια αλληλογραφία του Ρίλκε εμπεριέχει ανεκτίμητες πληροφορίες για το έργο του.
Τα πιο γνωστά έργα του είναι: Το βιβλίο των Ωρών, τα Σονέτα στον Ορφέα και οι Ελεγείες του Ντουίνο.
Το 1929 δημοσιεύθηκε το πολύ ενδιαφέρον έργο του και το πλέον ευπώλητο: «Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή» (Briefe an einem jungen Dichter).