Ο Γιώργος Σεφέρης εξαπολύει ριπές φωτός στο έρεβος της Χούντας των Συνταγματαρχών

Νομπελίστας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, Χούντα των Συνταγματαρχών και Ελλάδα υπό ζυγό ελεεινών πατριδοκάπηλων… 

Τον περασμένο αιώνα, σε εποχές δύσκολες, οι ποιητές πρώτοι έβλεπαν τους μεγάλους εθνικούς εφιάλτες. Όταν οι χώρες παράδερναν στα ακρόφρυδα της συμφοράς, αυτοί δεν οραματίζονταν έρωτες, αλλά σκοτάδια.
Ο Ντάντε Αλιγκέρι- ο Δάντης εξελληνισμένα- ο ιταλός ποιητής και φιλόσοφος είχε ξεσπάσει κάποτε μέσα από την πίκρα τη μοναξιά και την εξορία του: «Ωϊμέ, σκλάβα Ιταλία, κατοικία του πόνου/ καράβι χωρίς τιμονιέρη σε μεγάλη τρικυμία/ όχι κυρία στον τόπο σου μα μπορντέλο!».

Ελλάδα, 28 Μαρτίου 1969. Μια μέρα σαν σήμερα, δηλαδή. Η δικτατορία των Συνταγματαρχών απλωμένη σαν πηχτό σκοτάδι πάνω από τον τόπο. Και ξαφνικά, ο δικός μας «Δάντης», ο Γιώργος Σεφέρης, ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963, εξαπολύει ριπές φωτός με δήλωσή του που έμεινε στην Ιστορία· μιλάει για πρώτη φορά καταγγέλλοντας τη Δικτατορία από τη συχνότητα του BBC:
«Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω, αυτό δε σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας. Έτσι, από τα χρόνια εκείνα ώς τώρα τελευταία έπαψα κατά κανόνα ν’ αγγίζω τέτια θέματα. Εξ άλλου τα όσα δημοσίεψα ώς τις αρχές του 1967, και η κατοπινή στάση μου (δεν έχω δημοσιέψει τίποτε στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία) έδειχναν, μου φαίνεται αρκετά καθαρά τη σκέψη μου.

»Μολαταύτα, μήνες τώρα, αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία, νά τι θα έλεγα: Κλείνουν δυο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς όλως διόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας, στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο.
Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης όπου, όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι’ αυτές να καταποντισθούν μέσα στα ελώδη στεκάμενα νερά. Δε θα μου είταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτιες ζημιές δε λογαριάζουν παρά πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς, δεν πρόκειται μόνο γι’ αυτόν τον κίνδυνο.

»Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις, η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει, αναπότρεπτη, στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μάς βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό. Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό, και, μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι Εθνική επιταγή. Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ το Θεό, να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω».

Και δεν ξαναμίλησε· ο Γιώργος Σεφέρης πέθανε δυο χρόνια μετά. Η Χούντα είχε αφαιρέσει από τον Σεφέρη- μετά τη δήλωση στο BBC- τον τίτλο του Πρέσβεως Επί Τιμή και το δικαίωμα χρήσης του διπλωματικού διαβατηρίου του. Η κηδεία του Σεφέρη, στις 22 Σεπτεμβρίου του 1971 εξελίχθηκε σε σιωπηλή κραυγή κατά της Δικτατορίας. Οι ποιητές, κάποτε… Τώρα; Οι καιροσκόποι τσαρλατάνοι!

Επίσης σαν σήμερα…

1854: Γαλλία και η Ηνωμένο Βασίλειο κηρύσσουν τον πόλεμο στη Ρωσία· είναι ο διαβόητος Κριμαϊκός Πόλεμος.
1939: Ο Φρανθίσκο Φράνκο καταλαμβάνει τη Μαδρίτη μετά από πολιορκία τριών ετών. Ο Εμφύλιος της Ισπανίας τελειώνει.
1943: Πεθαίνει ο Σεργκέι Ραχμάνινοφ, διάσημος ρώσος συνθέτης και πιανίστας
1969: Πεθαίνει ο Ντουίτ Αϊζενχάουερ, που είχε διατελέσει πρόεδρος των ΗΠΑ και διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1998: Πεθαίνει ο στιχουργός Μίμης Τραϊφόρος, σύζυγος της Σοφίας Βέμπο και δημιουργός σχεδόν όλων των τραγουδιών της συμπεριλαμβανομένου και του θρυλικού «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά».