You: Μήπως τελικά ο Joe Goldberg είμαστε εμείς;

Ο Joe Goldberg, τα βιβλία, οι φόνοι και οι ερωτικές αυταπάτες. Ένα τηλεοπτικό πείραμα εθισμού και χειραγώγησης μέσα από τα μάτια ενός ψυχοπαθή με φωνή ποιητή

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Όταν έκανε πρεμιέρα το «You» στο Netflix, το 2018, κανείς δεν περίμενε ότι μια ιστορία για έναν stalker θα μπορούσε να εξελιχθεί σε τηλεοπτική επιτυχία. Κι όμως, το κατάφερε από την πρώτη στιγμή. Με σκηνοθετική προσέγγιση που συνδυάζει τη σκοτεινή ατμόσφαιρα με την κινηματογραφική αισθητική και ένα σενάριο που παίζει με τα όρια του ηθικού και του ανήθικου, η σειρά κατάφερε να τραβήξει την προσοχή τόσο των κριτικών όσο και του κοινού. Το «You» δεν προσπαθεί να δικαιολογήσει εγκληματικές πράξεις, αντιθέτως, τις τοποθετεί στο κέντρο της αφήγησης για να εστιάσει στη σύγχυση ανάμεσα σε αυτό που φαίνεται και σε αυτό που είναι.

Το πρόσωπο της παραπλάνησης

Ο Joe Goldberg, όπως τον υποδύεται ο Penn Badgley, είναι ένας περίπλοκος, αμφιλεγόμενος χαρακτήρας. Και είναι ακριβώς η ερμηνεία του ηθοποιού που δίνει βάθος και φανερή ειρωνεία στον ρόλο. Πίσω από τον ρομαντικό τόνο ως αφηγητής, κρύβεται ένας επικίνδυνος και χειριστικός άνθρωπος.

Σε δηλώσεις του, ο ηθοποιός έχει εκφράσει τη δική του δυσφορία απέναντι στη συμπάθεια που δέχεται ο χαρακτήρας του. «Ο Joe δεν είναι ήρωας. Είναι ο θύτης, όχι το θύμα. Αν αισθάνεστε έλξη προς αυτόν, τότε πρέπει να σκεφτείτε γιατί».

Από best seller σε επιτυχία του Netflix

Η πρώτη σεζόν βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Caroline Kepnes και περιγράφει την παθολογική εμμονή του Joe με τη νεαρή συγγραφέα Beck. Η ιστορία παρουσιάζεται μέσα από τη δική του οπτική, με τη χρήση δεύτερου προσώπου να ενισχύει την ψευδαίσθηση οικειότητας, καθιστώντας τη σειρά ένα παιχνίδι ανάμεσα στο κοινό και τον αφηγητή. Το Netflix ανέλαβε τη διανομή της σειράς και μέσα σε μόλις έναν μήνα, το «You» μέτρησε πάνω από 40 εκατομμύρια προβολές παγκοσμίως.

Η δεύτερη σεζόν μεταφέρει τη δράση στο Λος Άντζελες. Εκεί, ο Joe προσπαθεί ν' αφήσει το παρελθόν πίσω του, αλλά βρίσκει τον εαυτό του παγιδευμένο σε μια νέα σχέση με τη Love Quinn, η οποία αποδεικνύεται ακόμη πιο επικίνδυνη από εκείνον. Η πλοκή καταφέρνει με ευρηματικό τρόπο να εξερευνήσει τη σκοτεινή πλευρά της αυτοεξαπάτησης και του αυτοσαμποτάζ, σατιρίζοντας ταυτόχρονα τη ρηχή κουλτούρα της «τέλειας ζωής» στην Καλιφόρνια.

Στην τρίτη σεζόν, ο Joe και η Love προσπαθούν να ζήσουν μια «κανονική» ζωή στα προάστια. Παντρεμένοι, με παιδί, σε μια κοινότητα που εξωτερικά μοιάζει ειδυλλιακή. Όμως κάτω από την επιφάνεια, βράζει η τοξικότητα. Η σειρά γίνεται πιο κοινωνική, σχολιάζοντας με δηκτικό τρόπο την απιστία, τη γονεϊκή πίεση και τα ψέματα μέσα στον γάμο.

Στην τέταρτη σεζόν, ο Joe μεταμορφώνεται σε καθηγητή με νέο όνομα και νέα ταυτότητα στο Λονδίνο. Το αφήγημα μετατρέπεται σε κλασικό whodunit, με τον ίδιο για πρώτη φορά σε θέση κυνηγημένου και όχι κυνηγού. Παρότι το πείραμα της αντιστροφής λειτουργεί μερικώς, διατηρεί το ενδιαφέρον και προσφέρει θεματικά ανανεωμένη πλοκή. Η σεζόν σημείωσε επίσης υψηλή θεαματικότητα. Τα δύο μέρη της (Part 1 & 2) κατέλαβαν την πρώτη θέση στο παγκόσμιο Top 10 του Netflix για πάνω από τέσσερις εβδομάδες.

Επιστροφή στο σκοτάδι

Η τελευταία σεζόν βρίσκει τον Joe στη Νέα Υόρκη, πλέον παντρεμένο με τη δισεκατομμυριούχο Kate Lockwood και πατέρα του μικρού Henry. Δεν κρύβεται πια, αλλά κινείται ως δημόσιο πρόσωπο, υποκρινόμενος πως έχει αφήσει πίσω το παρελθόν του. Είναι μια προσπάθεια εξιλέωσης ή απλά ένα ακόμη προσωπείο;

Το πιο επικίνδυνο κομμάτι της επιτυχίας του You δεν είναι ο ήρωάς του. Είναι η ταύτιση που προκαλεί (Copyright: Netflix)

Η επιστροφή στον τόπο όπου ξεκίνησαν όλα, συνοδεύεται από αναφορές στην πρώτη σεζόν, εμφανίσεις παλαιών χαρακτήρων, και μια νέα φιγούρα πειρασμού, τη Bronte. Μια καλλιτέχνιδα με πάθος για τον Ίψεν και τη λογοτεχνία. Ο Joe υποκύπτει ξανά στις εμμονές του, και η ιστορία επαναλαμβάνεται, αυτή τη φορά με μεγαλύτερη κυνικότητα.

Η σκηνοθετική προσέγγιση

Το «You» ξεχώρισε όχι μόνο για την πλοκή του, αλλά και για την τεχνική αρτιότητα. Η σκηνοθεσία, ιδιαίτερα στις πρώτες σεζόν, καταφέρνει ν' αποτυπώσει την ψυχική αστάθεια του πρωταγωνιστή μέσα από γωνίες λήψης, φωτισμούς και μουσική επένδυση που εντείνουν την αποπνικτική ατμόσφαιρα.

Η χρήση voiceover ως εσωτερικού μονολόγου είναι ένα ακόμη σημείο-κλειδί. Επιτρέπει στον θεατή να βυθιστεί στην παραληρηματική λογική του Joe, προκαλώντας ενσυναίσθηση αλλά και αποστροφή. Ενα ισχυρό εργαλείο αφήγησης.

Ένα (όχι τόσο) ικανοποιητικό τέλος

Παρά τα θετικά στοιχεία της τελευταίας σεζόν, πολλοί κριτικοί και θεατές εξέφρασαν την άποψη ότι η σειρά έχει χάσει την αιχμή της. Όπως σημείωσε η Guardian, «το You ξεκίνησε ως αιχμηρή σάτιρα και κατέληξε παγιδευμένο στον ίδιο του τον κύκλο. Το φινάλε περισσότερο αποφεύγει την κάθαρση, παρά την προσφέρει».

Στο φινάλε, η σειρά κάνει ένα ειρωνικό meta σχόλιο για τον ίδιο της τον χαρακτήρα και το κοινό που την ακολούθησε. Μια έξυπνη, αλλά κάπως αυτάρεσκη κατακλείδα που αντί να συγκλονίσει, προβληματίζει.

Ο απόλυτος αντιήρωας

Ο Penn Badgley, ο οποίος έγινε γνωστός από το «Gossip Girl», είναι ουσιαστικά η ψυχή του «You». Δεν είναι εύκολο να παίξεις έναν χαρακτήρα που είναι ταυτόχρονα θύτης και αφηγητής. Ο ηθοποιός όμως το έκανε με τόση δεξιοτεχνία, που ο Joe έγινε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα τηλεοπτικά πρόσωπα. Η ερμηνεία του είναι τόσο δυνατή, που ακόμα και οι πιο αιχμηρές κριτικές αναγνώρισαν την αξία του. Όπως έγραψε η Variety το 2022, «Χωρίς τον Badgley, το You δεν θα ήταν τίποτα παραπάνω από μια καλά σκηνοθετημένη υπερβολή».

Εν κατακλείδι, το «You» είναι ένας σχολιασμός για τη μοναξιά, την παραπλάνηση, τη γοητεία της εικόνας. Με κάθε σεζόν, αναμετριέται με τον ίδιο του τον εαυτό, και παρότι το τέλος δεν στάθηκε στο ύψος των πρώτων επεισοδίων, η επίδρασή του στο τηλεοπτικό τοπίο είναι αδιαμφισβήτητη. Ήταν υπερβολικό, αμφιλεγόμενο, συχνά ανατριχιαστικό αλλά και ακαταμάχητο. Γιατί, στο τέλος της κάθε σεζόν, το «You» κατάφερε κάτι σπάνιο, να μας κάνει ν' αναρωτηθούμε όχι μόνο για το τι βλέπουμε, αλλά και για το γιατί το βλέπουμε.

Διαβάστε ακόμη