Ερντογάν: Ο «άνθρωπος του Τραμπ» στη Μέση Ανατολή – Ο ρόλος του «γεωπολιτικού αγγελιοφόρου»

Η Τουρκία διαμορφώνει έναν νέο ρόλο στη ρευστή γεωγραφία της Μέσης Ανατολής, όχι του διαμεσολαβητή, ούτε του διαιτητή, αλλά του αγγελιοφόρου.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ύστερα από δύο διαδοχικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Ταγίπ Ερντογάν μέσα σε μόλις ένα 24ωρο, φέρεται να του παραχωρεί έναν ιδιότυπο ρόλο στην κρίση Ισραήλ-Ιράν. Ο Τούρκος πρόεδρος επικοινώνησε δύο φορές με τον νέο πρόεδρο του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, και εν συνεχεία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, λειτουργώντας ως δίαυλος μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον.

Πρόκειται για έναν ρόλο “γεωπολιτικού αγγελιοφόρου”, τον οποίο ο Τραμπ είτε παρέχει σιωπηρά στον Τούρκο ηγέτη, είτε του τον επιτρέπει μετά από πιέσεις του ίδιου του Ερντογάν (ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό ποιος πήρε την πρωτοβουλία), περιμένοντας να δει τι μπορεί να αποκομίσει η Ουάσιγκτον (και) από την «δοκιμή Ερντογάν» με το Ιράν.

Η αποστολή Ερντογάν

Η τουρκική αντιπολίτευση, με ηχηρές παρεμβάσεις της, κατηγορεί τον Ταγίπ Ερντογάν ότι λειτουργεί όχι ως ανεξάρτητος παίκτης, αλλά ως «εκτελεστικό εργαλείο» του Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή. Του καταλογίζει πως, ενώ επιτίθεται φραστικά στο Ισραήλ, στην πράξη υπηρετεί τις στρατηγικές επιδιώξεις του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον για τη Μεγάλη Μέση Ανατολή.

Ο ρόλος που επιχειρεί να διαδραματίσει η Άγκυρα δεν είναι προϊόν δικής της στρατηγικής πρωτοβουλίας, αλλά μια ‘ανάθεση’ από τα κέντρα εξουσίας της Δύσης. «Σιγά που αντιτίθεσαι στο Ισραήλ», του είπε απαξιωτικά ο βουλευτής CHP, Μουράτ Εμίρ.

Κύπρος: «Το αεροπλανοφόρο του Ισραήλ»

Από την άλλη, η τουρκική δυσφορία για τον αυξανόμενο ρόλο της Κύπρου στην κρίση καταγράφεται έντονα στον φιλοκυβερνητικό Τύπο της Άγκυρας. Η Λάρνακα παρουσιάζεται ως αεροπορική βάση του Ισραήλ, ενώ η Πάφος ως το «αεροπλανοφόρο της Δύσης». Η κυπριακή επικράτεια, σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα, έχει μετατραπεί σε σταθμό εφοδιασμού και στάθμευσης για τις δυνάμεις που στηρίζουν τις επιχειρήσεις κατά του Ιράν, με τη Δύση να χρησιμοποιεί την Κύπρο ως γεωστρατηγικό ανάχωμα και κόμβο.

Ναμίκ Ταν: Τέλος εποχής για το Ιράν, δίδαγμα για την Τουρκία

Ο πρώην πρέσβης και υπεύθυνος εξωτερικής πολιτικής του CHP, Ναμίκ Ταν, κατακεραυνώνει το ιδεολόγημα περί “ηγεμονικού Ιράν”, δηλώνοντας ότι η εποχή της περιφερειακής ιρανικής υπεροχής έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Σκιαγραφεί μία Τουρκία δίχως σταθερή στρατηγική, εγκλωβισμένη μεταξύ μεγαλοϊδεατισμού και βραχυπρόθεσμου διπλωματικού τακτικισμού.

Για τον Ταν, το ιρανικό καθεστώς λειτουργεί πλέον ως αποτρεπτικό παράδειγμα και όχι ως πρότυπο. Η Άγκυρα, υποστηρίζει, οφείλει να εγκαταλείψει τις φαντασιώσεις περί του “ισλαμικού κόσμου” και να επανατοποθετήσει τον εαυτό της με ρεαλισμό: ως μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, μακριά από τις αυταπάτες περί “παγκόσμιου Νότου».

Η Τουρκία σε σταυροδρόμι: Μεταξύ ρεαλισμού και αυταπάτης

Στη Μέση Ανατολή του 2025, με το Ιράν να βρίσκεται υπό ασφυκτική πίεση και την ισορροπία ισχύος να μετατοπίζεται, η Τουρκία βρίσκεται εγκλωβισμένη ανάμεσα σε δύο ημισφαιρικές δυνάμεις: τη φιλοδυτική συμμαχία και τον άξονα Ιράν–Ρωσίας–Κίνας. Η Άγκυρα ούτε επιθυμεί να προσδεθεί πλήρως στο άρμα της Δύσης, ούτε θεωρεί ασφαλή μια αποστασιοποίηση. Μία ενδεχόμενη κατάρρευση του Ιράν εγκυμονεί κινδύνους αποσταθεροποίησης και για την ίδια —με κουρδικά και αζερικά ζητήματα να πυροδοτούν εντάσεις στα ανατολικά της σύνορα.

Στο παρόν γεωπολιτικό σκηνικό, η Τουρκία, σύμφωνα με τον Τούρκο αναλυτή Τζενγκίζ Φιράτ, μπορεί να επωφεληθεί μόνο εφόσον υιοθετήσει μια πολυδιάστατη, ρεαλιστική εξωτερική πολιτική. Μια πολιτική που θα εξισορροπεί τις απαιτήσεις της διεθνούς πίεσης με την ανάγκη προστασίας των στρατηγικών της συμφερόντων.

Διαβάστε ακόμη

Βίντεο - ντοκουμέντο πριν τη δολοφονία του Πολωνού καθηγητή στην Αγία Παρασκευή

Η απανθρωπιά δεν έχει τέλος: Τουλάχιστον 29 Παλαιστίνιοι νεκροί από πυρά ενώ περίμεναν διανομή βοήθειας στη Γάζα

Τουρκία κατά Spotify: Έρευνα για αθέμιτο ανταγωνισμό - Το κατηγορούν για στόχευση της Εμινέ Ερντογάν

Ανάληψη... με 2,10 ευρώ: Τι συμβαίνει με τις χρεώσεις από τα ATM της Τράπεζας Πειραιώς και της Cashflex