Η πιο σιωπηλή σφαγή: Τι πραγματικά σημαίνει «λιμός» και πώς το Ισραήλ τον έκανε όπλο πολέμου από χρόνια πριν

Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι η ελάχιστη ανθρωπιστική βοήθεια που επιτρέπει το Ισραήλ στη Γάζα τις τελευταίες ημέρες δεν επαρκεί για να αποτραπεί ο λιμός, για τον οποίο οι ειδικοί προειδοποιούν εδώ και μήνες. Αρχικά, οι περισσότεροι θάνατοι από ασιτία αφορούσαν παιδιά και βρέφη. Ωστόσο, ολοένα και περισσότεροι μεγαλύτεροι σε ηλικία υποκύπτουν πλέον στην πείνα που έχει επιβάλει το Ισραήλ από τον Μάρτιο.

Την Κυριακή, έξι ενήλικες πέθαναν από υποσιτισμό, ανεβάζοντας σε 82 τον αριθμό των ενηλίκων που έχουν χάσει τη ζωή τους από την πείνα στη Γάζα τις τελευταίες πέντε εβδομάδες -από τότε που τέτοιου είδους θάνατοι άρχισαν να καταγράφονται.

Παράλληλα, 93 παιδιά έχουν επίσης πεθάνει από την πείνα που έχει προκληθεί από τις ισραηλινές ενέργειες στον πόλεμο κατά της Γάζας.

Πώς πεθαίνει κανείς από πείνα;

«Είναι φρικτό», δηλώνει ο Δρ Τζέιμς Σμιθ, γιατρός επειγόντων περιστατικών που έχει προσφέρει εθελοντική ιατρική βοήθεια δύο φορές στη Γάζα.

Στα αρχικά στάδια, μετά από αρκετές ημέρες χωρίς τροφή, το σώμα αρχίζει να διασπά τους μυς και άλλους ιστούς. «Είναι από τους πιο απάνθρωπους και βάναυσους τρόπους να σκοτώσεις κάποιον. Η ασιτία είναι πάντοτε πράξη ενός ανθρώπου εις βάρος ενός άλλου. Σκοπός της (ασιτίας) είναι να παραταθεί και να προκαλέσει τη μέγιστη δυνατή οδύνη», εξηγεί.

Σύντομα, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται, η ικανότητα ρύθμισης της θερμοκρασίας χάνεται, η νεφρική λειτουργία εξασθενεί και -όπως συμβαίνει τώρα στη Γάζα- το ανοσοποιητικό σύστημα καταρρέει, μαζί με την ικανότητα του σώματος να επουλώνει τραύματα.

Όταν εξαντληθούν τα αποθέματα, το σώμα δεν μπορεί πλέον να διοχετεύσει θρεπτικά συστατικά στα ζωτικά όργανα. Η καρδιά, οι πνεύμονες και άλλα ζωτικά όργανα υπολειτουργούν. Οι μυς ατροφούν και η αδυναμία γίνεται αφόρητη.

Στο τελικό στάδιο, καθώς εξαντλούνται οι πρωτεϊνικές εφεδρείες του οργανισμού, οι ιστοί καταρρέουν, οδηγώντας στον θάνατο.

Πόσος χρόνος απαιτείται για να πεθάνει κάποιος από πείνα;

Η επιστημονική έρευνα στο ζήτημα είναι περιορισμένη για δεοντολογικούς λόγους, ωστόσο, εκτιμάται ότι ένας κατά τα άλλα υγιής και καλά θρεμμένος ενήλικας μπορεί να επιβιώσει χωρίς τροφή για περίπου 45 έως 61 ημέρες.

Όμως, μετά από 22 μήνες πολέμου, ελάχιστοι στη Γάζα μπορούν να χαρακτηριστούν «υγιείς» ή «καλά θρεμμένοι», κάτι που τους καθιστά ιδιαιτέρως ευάλωτους όχι μόνο στην πείνα, αλλά και στις πολλές λοιμώξεις που επικρατούν στην περιοχή.

«Το σώμα παύει να μπορεί να ανταποκριθεί σε ασθένειες ή τραυματισμούς που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα ήταν απειλητικοί -όπως η γαστρεντερίτιδα, οι κακώσεις ή μια λοίμωξη του αναπνευστικού. Συχνά δεν είναι η πείνα μόνη της που σκοτώνει, αλλά η πείνα σε συνδυασμό με μια μόλυνση», εξηγεί ο Δρ Σμιθ.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα μικρά παιδιά, όσοι έχουν ήδη προβλήματα υγείας και αυτοί που είναι μόνοι.

«Ένα παιδί θα πεθάνει ταχύτερα από την πείνα. Η απώλεια μυών και λίπους είναι άμεση. Το ίδιο ισχύει και για τους ηλικιωμένους», λέει ο Δρ Γκασάν Αμπού-Σίτα, Παλαιστίνιος-Βρετανός χειρουργός που εργάστηκε για 43 ημέρες στη Γάζα.

«Ωστόσο δεν πρόκειται μόνο για ηλικιακή ευαλωτότητα», συνεχίζει. «Υπάρχουν και κοινωνικές διαφορές. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν χιλιάδες ορφανά παιδιά που περιπλανώνται στη Γάζα. Δεν υπάρχει κανείς να τα φροντίσει ή να διακινδυνεύσει τη ζωή του για να τους βρει τροφή. Αυτά τα παιδιά είναι πιο πιθανό να πεθάνουν».

Ποιοι πεθαίνουν από πείνα στη Γάζα;

Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι, λόγω του συνδυασμού αποκλεισμών που έχει επιβάλει το Ισραήλ, ο κίνδυνος λιμού έχει πλέον ξεπεράσει τις ευάλωτες ομάδες και απειλεί ολόκληρο τον πληθυσμό της Γάζας, γράφει το Al Jazeera.

Τον Φεβρουάριο του 2024, πέντε μήνες μετά την έναρξη του πολέμου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμούσε ότι 1 στα 6 παιδιά κάτω των δύο ετών στη βόρεια Γάζα -τότε υπό πλήρη πολιορκία- ήταν οξέως υποσιτισμένο.

Έως τον Αύγουστο του 2025, 82 ενήλικες έχουν πεθάνει από πείνα μέσα σε μόλις πέντε εβδομάδες.

Το Ισραήλ περιορίζει την τροφή στη Γάζα εδώ και χρόνια: Ποια τα αποτελέσματα;

Η ισραηλινή πολιτική περιορισμού της ποσότητας τροφίμων που εισέρχονται στη Γάζα εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες, γεγονός που υποδηλώνει πως γνωρίζει ακριβώς πόση τροφή απαιτείται για να διατηρηθεί -ή να εξαλειφθεί- η επιβίωση.

Το 2007, μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη Χαμάς, το Ισραήλ επέβαλε τον πρώτο του αποκλεισμό στη Γάζα, μειώνοντας τη βοήθεια ενώ διαβεβαίωνε δημοσίως ότι δεν επεδίωκε να «λιμοκτονήσει» ο πληθυσμός.

Ωστόσο, έγγραφα που αποκαλύφθηκαν μετά από νομική διαμάχη με ισραηλινή ΜΚΟ επιβεβαίωσαν ότι μεταξύ 2007 και 2010, το Ισραήλ μείωσε σκόπιμα την ποσότητα τροφίμων που επέτρεπε να εισέλθει στη Γάζα στο «ελάχιστο επίπεδο επιβίωσης».

«Η ζημιά είναι διαγενεακή», λέει ο Δρ Αμπού-Σίτα, εξηγώντας πως η πείνα επηρεάζει μόνιμα τη λειτουργία του εγκεφάλου και σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά διαβήτη, υπέρτασης και καρδιοπαθειών στους επιζώντες.

Ο Δρ Σμιθ επισημαίνει την αυξημένη συχνότητα με την οποία υποσιτισμένες μητέρες γεννούν ελλιποβαρή βρέφη, με τις επιπτώσεις να «μετακυλίονται από γενιά σε γενιά».

Μπορεί να αποφευχθεί ο λιμός στη Γάζα;

Δύσκολα.

Πριν από μία εβδομάδα, ο Οργανισμός Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών (IPC) εξέδωσε τη σοβαρότερη προειδοποίησή του μέχρι σήμερα: το «χειρότερο δυνατό σενάριο λιμού» βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στη Γάζα.

Άλλοι ειδικοί πιστεύουν πως ο λιμός έχει ήδη φτάσει. «Για να κηρυχθεί επίσημα ένας λιμός, απαιτούνται τρία αυστηρά κριτήρια», εξηγεί ο Δρ Τζόουνς.

Τα δύο πρώτα -σοβαρές ελλείψεις τροφίμων και υψηλά επίπεδα οξέος υποσιτισμού- έχουν ήδη επιβεβαιωθεί, λέει. Τα στοιχεία για το τρίτο, την έκταση των θανάτων από πείνα, είναι δύσκολο να συλλεχθούν.

«Πολλοί από όσους κινδυνεύουν περισσότερο ίσως δεν έχουν καν τη δυνατότητα να φτάσουν σε νοσοκομείο, όπου οι θάνατοι καταγράφονται επίσημα», σημειώνει.

«Ομοίως, πολλά παιδιά που εμφανίζουν σημάδια υποσιτισμού, κινδυνεύουν επίσης να σκοτωθούν από βομβαρδισμούς ή πυρά, γεγονός που αλλοιώνει τις στατιστικές καταγραφές της αιτίας θανάτου τους».

«Όπως και να το πούμε, άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν από πείνα σε όλη τη Γάζα, ενώ ο κόσμος παρακολουθεί».

«Αυτό δεν είναι απλώς λιμός. Είναι η πιο φρικιαστική μορφή ανθρώπινου μαρτυρίου».

Και μέσα σε όλα, ο Νετανιάχου θέλει πλήρη κατοχή της Γάζας

Μέσα σε όλο το ανθρώπινο δράμα, η πολιτική πραγματικότητα δείχνει ακόμα πιο ζοφερή: ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει λάβει απόφαση για πλήρη κατοχή της Λωρίδας της Γάζας, επιβεβαιώνοντας πως η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση θα διευρυνθεί σε ολόκληρη την επικράτεια.

Την ίδια στιγμή, σχεδόν 600 πρώην αξιωματούχοι των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας -μεταξύ των οποίων πρώην αρχηγοί της Μοσάντ και της Σιν Μπετ- απευθύνουν δημόσια έκκληση για διακοπή του πολέμου και πίεση προς τον Νετανιάχου, θεωρώντας ότι η στρατιωτική εκστρατεία έχει ξεπεράσει τους αρχικούς στόχους και υπονομεύει την ίδια την ασφάλεια και διεθνή εικόνα του Ισραήλ.

Μέσα σε αυτές τις εξελίξεις, το Ισραήλ επέλεξε να ανακοινώσει ένα υποτιθέμενο ανθρωπιστικό μέτρο: τη σταδιακή και ελεγχόμενη είσοδο βασικών αγαθών στη Γάζα μέσω επιλεγμένων εμπόρων.

Η «διευκόλυνση» αυτή, την οποία η COGAT παρουσιάζει ως ανθρωπιστική πρωτοβουλία, στην πραγματικότητα δεν αλλάζει τη συνολική εικόνα: αποτελεί έναν αυστηρά ελεγχόμενο μηχανισμό, με περιορισμένο αριθμό εμπόρων, τραπεζικές εντολές υπό επιτήρηση και πλήρη στρατιωτικό έλεγχο.

Δεν πρόκειται για άρση του αποκλεισμού, αλλά για ένα σύστημα διαχείρισης της πείνας, που επιτρέπει στο Ισραήλ να διατηρεί τον απόλυτο έλεγχο. Σε συνθήκες καταγεγραμμένου λιμού, όπου άνθρωποι λιμοκτονούν και παιδιά πεθαίνουν, η συγκεκριμένη ανακοίνωση μοιάζει περισσότερο με επικοινωνιακή άσκηση.

Διαβάστε ακόμη

Δραματικές ώρες στη Λακωνία: Γυναίκα ανεβαίνει σε ταράτσα για να δώσει φαγητό στην εγκλωβισμένη μητέρα της

Κακοκαιρία Byron: Τι θα γίνει με τον μισθό όσων δεν μπόρεσαν να πάνε στη δουλειά τους

Πανικός στη αεροσκάφος: Φωτιά σε διάδρομο απογείωσης γέμισε με καπνούς Airbus A320 με 180 επιβαίνοντες

Mega deal στα σκαριά στον τομέα της ψυχαγωγίας: Η Netflix κοντά στην αγορά της Warner Bros!